Komentarz do ustawy o podatku rolnym - Art. 3

1

[Zasady ogólne] Ustawodawca określił szeroki krąg podmiotów, które będą uznawane za podatników podatku rolnego. Są to osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej. Należy podkreślić, że ww. podmioty będą podatnikami tylko w określonej sytuacji prawnej (tj. przede wszystkim, gdy są właścicielami użytków rolnych, użytkownikami wieczystymi użytków rolnych lub posiadaczami samoistnymi takich użytków). Jest to o tyle istotne, że nabywanie określonych praw (np. prawa własności) jest możliwe tylko wtedy, gdy dany podmiot jest wyposażony w podmiotowość prawną (tj. zdolność m.in. nabywania praw i obowiązków). Rozwiązuje to tym samym problem uznawania za podatnika podatku rolnego spółki cywilnej, która na mocy przepisów Kodeksu cywilnego nie jest traktowana ani jako osoba prawna, ani jako tzw. ułomna osoba prawna. Z racji braku możliwości nabywania przez spółkę praw lub obowiązków podatnikiem podatku rolnego będą jej właściciele.

Choć kwestia ta wydaje się oczywista, to w orzecznictwie budziła na tyle istotne wątpliwości, że niezbędne było rozstrzygnięcie tego problemu w uchwale 7 sędziów NSA z 13 marca 2017 r. (II FPS 5/16). Wprawdzie uchwała dotyczyła podatku od nieruchomości, jednak jej tezy są w pełni aktualne również w zakresie podatku rolnego. Wspomniana uchwała nie pozostawia wątpliwości, że podatnikiem podatku rolnego może być w zasadzie tylko taki podmiot, który posiada zdolność prawną, a więc m.in. zdolność do bycia właścicielem. Jeśli takiej zdolności nie posiada, nie może być podatnikiem podatku rolnego.

Zgodnie z art. 33 Kodeksu cywilnego, osobami prawnymi są Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Pośród wielu różnych jednostek, które w taką osobowość zostały wyposażone, warto wymienić przede wszystkim:

1) spółki kapitałowe, w tym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne;

2) jednostki samorządu terytorialnego;