Komentarz do rozporządzania z dnia 18 grudnia 1998 r.  w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe została określona w art. 18 ust. 1 i 1a w zw. z art. 4 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa; j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.) i w § 1 omawianego rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek (dalej: rozporządzenie składkowe). Podstawą wymiaru składek jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wyjątkiem są przychody wymienione w art. 18 ust. 2 ustawy systemowej (tj. wynagrodzenie chorobowe i zasiłki) oraz przychody wymienione w § 2 rozporządzenia. Od tych przychodów pracodawca nie nalicza składek.

Zwolnienie ze składek dotyczy pracowników, chałupników, funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania. Począwszy od 1 sierpnia 2010 r. przepisy dotyczące wyłączeń z podstawy wymiaru składek mają odpowiednie zastosowanie do zleceniobiorców, dla których podstawę wymiaru składek stanowi przychód z tytułu wykonywania umowy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a od 1 stycznia 2015 r. do członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji.

1. Podstawa wymiaru składek

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty - bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności podstawę wymiaru składek stanowią: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej: ustawy o pdof; j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 200 ze zm.).