Komentarz do wymogów ustawy o rachunkowości. Prowadzenie ksiąg rachunkowych - Art. 12

Otwieranie i zamykanie ksiąg rachunkowych odbywa się nie rzadziej niż raz w roku obrotowym. Celem wykonywania czynności otwierania i zamykania ksiąg rachunkowych jest rozgraniczenie zdarzeń gospodarczych następujących w obowiązujących jednostkę okresach sprawozdawczych i rozliczeniowych. Otwarcia ksiąg rachunkowych dokonuje się na dzień rozpoczęcia nowego okresu sprawozdawczego, natomiast zamknięcia - na dzień jego zakończenia. Katalog przypadków, w których następuje otwarcie i zamknięcie ksiąg rachunkowych, jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że nie można otwierać/zamykać ksiąg rachunkowych z powodu zajścia innych okoliczności niż wskazane w art. 12 uor. Utworzenie CUW lub zorganizowanie wspólnej obsługi państwowych jednostek oświatowych i przekazanie prowadzenia ksiąg rachunkowych przez jednostki obsługiwane jednostkom obsługującym nie jest okolicznością uzasadniającą przeprowadzenie operacji zamknięcia i ponownego otwarcia ksiąg rachunkowych jednostek obsługiwanych, na dzień tego przekazania.

Ze względu na szczególne zasady tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek należących do sektora publicznego, część z sytuacji wskazanych w art. 12 uor nie występuje w tych jednostkach. Dotyczy to np.:

● otwierania ksiąg na dzień ogłoszenia upadłości i zamykania na dzień zakończenia postępowania upadłościowego, ponieważ jednostki tworzące sektor publiczny, takie jak: Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, publiczne samodzielne zakłady opieki zdrowotnej, instytucje i osoby prawne tworzone w drodze ustawy oraz w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą, uczelnie publiczne - nie mają zdolności upadłościowej, ● zamykania ksiąg rachunkowych roku, w którym działalność jednostki pozostawała zawieszona, ponieważ dla jednostek sektora finansów publicznych przepisy prawa nie przewidują możliwości czasowego zawieszania ich działalności, ● przekształcania spółek osobowych i kapitałowych, w tym łączenia spółek handlowych metodą łączenia udziałów, ponieważ spółki osobowe i handlowe nie wchodzą w skład sektora publicznego.