Zasady zwrotu VAT

Podatek od towarów i usług obciąża ostateczną konsumpcję, a nie obrót gospodarczy, dlatego przedsiębiorcy biorący udział w tworzeniu wartości dodanej na poszczególnych fazach obrotu powinni mieć możliwość odliczenia tego podatku. Możliwość odliczenia powoduje, że podatek staje się dla osób prowadzących działalność gospodarczą neutralny.

Możliwość odliczenia VAT gwarantuje art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Od powyższej zasady przewidziano oczywiście szereg warunków i wyjątków.

W sytuacji kiedy podatnik dokonuje np. zakupów inwestycyjnych, skumulowały mu się środki obrotowe czy nastąpił kryzys sprzedaży, dochodzi do sytuacji, w której kwota podatku naliczonego, związanego z dokonywaniem zakupów, przewyższa kwotę podatku należnego, związanego ze sprzedażą. Powstaje wtedy nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, która - zgodnie z art. 87 ust. 1 - może być przeniesiona na przyszłe okresy rozliczeniowe lub zwrócona na rachunek bankowy podatnika. O sposobie dysponowania nadwyżką decyduje podatnik i jest to wybór ekwiwalentny, ustawa co prawda w art. 87 ust. 1 na pierwszym miejscu stawia możliwość przeniesienia nadwyżki na przyszłe okresy rozliczeniowe, ale nie oznacza to, że zwrot bezpośredni jest drugą w kolejności opcją wyboru, której może dokonać podatnik.

Jeśli podatnik zdecyduje się na zwrot podatku na rachunek bankowy, musi spełnić pewne warunki formalne, jak posiadanie rachunku w banku mającym siedzibę na terytorium kraju. Bank ten musi być wskazany przez podatnika w zgłoszeniu identyfikacyjnym (NIP-2).

Występują trzy terminy zwrotu nadwyżki, które uzależnione są od źródła podatku naliczonego i wynoszą 25, 60 oraz 180 dni.