Samochód w firmie – rozliczenie VAT i akcyzy

Jednymi z najczęściej wykorzystywanych na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej urządzeń są samochody. W niniejszym dodatku przedstawione zostaną odpowiedzi na najczęstsze pytania odnoszące się do możliwości odliczania VAT z faktur dotyczących samochodów, jak również skutków w VAT sprzedaży, wycofywania z działalności gospodarczej czy złomowania. Poruszony został także temat rozliczenia akcyzy od samochodów sprowadzanych z zagranicy.

1.Odliczanie VAT z tytułu zakupu, leasingu i wykupu samochodów z leasingu

Podatnikom przysługuje prawo do odliczania VAT przy nabywaniu (w tym wykupie z leasingu) samochodów, które mają być wykorzystywane do działalności gospodarczej, w ramach której wykonywane są czynności dające prawo do odliczenia (w szczególności czynności opodatkowane VAT). Podatnikom przysługuje również prawo do odliczania VAT z faktur związanych z leasingiem takich samochodów.

Jednak na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT kwota podatku naliczonego w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest co do zasady ograniczona do 50%. Dlatego kwota podatku naliczonego przy nabyciu (w tym wykupie z leasingu) oraz leasingu samochodu jest często ograniczona do połowy.

Istnieją jednak dwie grupy pojazdów samochodowych, których ograniczenie to nie dotyczy. Są to:

1. pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy (zob. tabelę poniżej);
2. pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika:

•  określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania oraz
• potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, 

wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy z o VAT); pojazdy należące do tej grupy trzeba, co do zasady, zgłaszać naczelnikowi urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26 (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT), co w istocie stanowi dodatkowy warunek dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tych samochodów.