Wyrok NSA z dnia 20 grudnia 2023 r., sygn. I FSK 2303/19

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Izabela Najda-Ossowska, Sędzia NSA Mariusz Golecki, Sędzia NSA Sylwester Golec (sprawozdawca), Protokolant Patryk Pogorzelski, po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 28 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 487/19 w sprawie ze skargi K. O. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 15 grudnia 2018 r., nr 2401-IOD2_.4103.9.2018.15 w przedmiocie podatku od towarów i usług za czerwiec 2013 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 15 grudnia 2018 r., nr 2401-IOD2_.4103.9.2018.15 3) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach na rzecz K. O. kwotę 1930 (słownie: tysiąc dziewięćset trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2019 r. sygn. akt I SA/Gl 487/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę K. O. (powoływany dalej jako: skarżący lub podatnik) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 15 grudnia 2018 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług (podatek VAT) za czerwiec 2013 r. (wyrok z uzasadnieniem dostępny jest w bazie CBOSA na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

1.2. Decyzją z dnia 15 grudnia 2018 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) powoływanej dalej jako O.p. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 11 maja 2018 r. określającą skarżącemu kwotę zobowiązania w podatku VAT za czerwiec 2013 r. w wysokości 6340 zł. W decyzji wskazano, że podatnik złożył deklarację VAT-7 za czerwiec 2013 r., w której wykazał kwotę podatku od wartości dodanej podlegającego wpłacie w wysokości 2989 zł. W wyniku przeprowadzonej kontroli podatkowej w zakresie prawidłowości rozliczenia podatku VAT za ten okres rozliczeniowy organ podatkowy ustalił, że skarżący zawyżył wysokość podatku naliczonego o kwotę 3442 zł wynikającą z faktury VAT wystawionej na jego rzecz przez G. (dalej jako: dostawca) dokumentującą zakup złota. Podstawą do wydania powyższej decyzji było ustalenie przez organ podatkowy, że faktura wystawiona przez dostawcę na rzecz skarżącego dokumentuje transakcję, która nie miała miejsca pomiędzy tymi podmiotami. Organ podatkowy przedstawił przebieg transakcji poprzedzających nabycie złota przez skarżącego i wskazał, że złoto to miało być przedmiotem obrotu dokonanego przez J. O., następnie kolejno przez M. K. i B. M., od którego złoto miał nabyć dostawca skarżącego Ł. A. Organ wskazał, że w toku postępowania podatkowego ustalono, że pierwsza z tych transakcji (rzekomo dokonana przez J. O.) nie mogła być zrealizowana w rzeczywistości, gdyż osoba mająca być pierwotnym sprzedawcą była jedynie figurantem i w rzeczywistości nie dysponowała złotem. J. O. w toku prowadzonego w stosunku do niego postępowania potwierdził, że nie prowadził działalności gospodarczej, nie dysponował złotem oraz fakt wystawiania pustych faktur na zlecenie innych osób. W ocenie organu także kolejne dostawy złota wykazane przez M. K. i B. M. nie miały miejsca w rzeczywistości, gdyż osoby te także nie prowadziły działalności gospodarczej i także nie dysponowały złotem. Zdaniem organu Ł. A. nie dysponował złotem, które miał sprzedać skarżącemu, gdyż nie nabył go od B. M. Jednocześnie nie zakwestionowano tego, że wyniku transakcji udokumentowanej fakturą wystawioną przez Ł. A. skarżący uzyskał złoto. W świetle tych okoliczności, zdaniem organu, dostawa złota udokumentowana fakturą VAT wystawioną na rzecz skarżącego przez Ł. A. nie została wykonana przez ten podmiot. Organ podatkowy wskazał, że w stosunku do osób występujących w tym łańcuchu przed skarżącym łącznie z Ł. A. zostały wydane decyzje na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.) powoływanej dalej jako ustawa o VAT. Na podstawie tych okoliczności organ uznał, że faktura wystawiona na rzecz skarżącego przez Ł. A. stanowiła dokument nierzetelny i na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy o VAT skarżący nie miał prawa do odliczenia podatku wykazanego w tej fakturze. Zdaniem organu skarżący dokonując transakcji z udziałem Ł. A. nie działał w dobrej wierze, gdyż umowę o dostawę złota zawarł ustnie przez teflon, nie znał przy tym numeru telefonu Ł. A. O braku dobrej wiary świadczy także to, że skarżący nie był w miejscu działalności Ł. A. a sprawdzenia jego działalności dokonał jedynie przez pozyskanie zaświadczenia CEIDG i numeru REGON, co nastąpiło 26 lutego 2013 r., podczas gdy zakwestionowana transakcja nastąpiła w czerwcu 2013 r. Skarżący nie skorzystał z możliwości weryfikacji kontrahenta na podstawie art. 96 ust. 13 ustawy o VAT. Skarżący nie znał źródła pochodzenia nabytego złota. W świetle tych okoliczności, zdaniem organu, należało uznać, że skarżący powinien był przypuszczać, że transakcja dokona z udziałem Ł. A. stanowi element oszustwa podatkowego.