Wyrok SN z dnia 15 marca 2022 r., sygn. II PSKP 92/21

Z perspektywy art. 58 Prawa spółdzielczego, członek zarządu odpowiada wobec spółdzielni za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółdzielni, chyba że nie ponosi winy. Jest to więc cywilna odpowiedzialność odszkodowawcza, która wynika ze stosunku prawnego członkostwa w zarządzie (odpowiedzialność korporacyjna) i ją należy odróżnić od jego praw i obowiązków wynikających z zatrudnienia w spółdzielni. Nie można więc utożsamiać odpowiedzialności z art. 58 Prawa spółdzielczego z odpowiedzialnością materialną pracowników z kodeksu pracy. Odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego uprawnień wynikających ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest świadczenie pracy (art. 52 § 2 Prawa spółdzielczego ).

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Krzysztof Rączka ‎

SSN Krzysztof Staryk

w sprawie z powództwa O. w O. ‎przeciwko S. S. , D. B., B. D., P. Z. ‎o odszkodowanie, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 15 marca 2022 r., ‎skarg kasacyjnych pozwanych S. S., D. B. i B. D. od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) ‎z dnia 16 października 2019 r., sygn. akt III APa (…),

1. oddala skargi kasacyjne,

2. nie obciąża pozwanych kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w O., wyrokiem z dnia 25 czerwca 2018 r., zasądził solidarnie od pozwanych S. S., D. B. i B. D. na rzecz O. w O. 94.121,53 zł wraz z ustawowymi odsetkami, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy ustalił, że S. S. był prezesem zarządu i członkiem rady nadzorczej O. w O. (dalej O.), zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia, zaś D. B., B. D. i P. Z. (członkowie zarządu) byli pracownikami O.. Od dnia 1 stycznia 2014 r. prezesem zarządu został P. Z.

W O. obowiązywał Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy z dnia 11 kwietnia 1991 r. W dniu 17 czerwca 2013 r. między O. a związkiem zawodowym pracowników Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego zawarto nowy Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (dalej ZUZP). Układ ten w odmienny sposób regulował kwestię wypłaty odprawy emerytalno-rentowej i nagrody jubileuszowej, czyniąc nowe zapisy mniej korzystne dla pracowników. W pkt 5 ZUZP przewidziano wejście jego w życie po trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia, które otrzymają wszyscy pracownicy. Jednak takich oświadczeń woli nie złożono pracownikom. Układ został zarejestrowany w Okręgowym Inspektoracie Pracy w W. w dniu 6 sierpnia 2013 r. Pracownicy O., którym przysługiwało prawo do odprawy emerytalno-rentowej (od września 2013 r. do sierpnia 2015 r.) wystąpili na drogę postępowania sądowego, domagając się przyznania świadczenia w myśl ZUZP z 1991 r., a ich żądania były uwzględniane. W związku z tym Rada Nadzorcza O. podjęła w dniu 27 listopada 2015 r. uchwałę o wypłacie odpraw emerytalno-rentowych według ZUZP z 1991 r. także pozostałym pracownikom, którzy nie wytoczyli spraw sądowych. W związku z tym O. od września 2013 r. do sierpnia 2015 r. wypłaciła dziesięciu osobom odprawy według „starego” ZUZP, co oznaczało wypłatę należności o 94.121,53 zł większą niż według nowych zapisów układowych.