Amortyzacja po przekształceniu spółki

Marcin Banasik

Istotą przekształcenia jest zmiana formy prawnej, w której funkcjonuje dany podmiot. Warunki przekształcania spółek prawa handlowego regulują przepisy kodeksu spółek handlowych (art. 551-584). Każda spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Ponadto spółkę cywilną można przekształcić w dowolną spółkę handlową (prawo przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną wynika z art. 26 § 4-6 k.s.h.). Nie można jedynie spółki prawa handlowego przekształcić z powrotem w spółkę cywilną. Zdolności przekształcenia nie ma spółka w upadłości i spółka w likwidacji, która rozpoczęła już podział majątku. Spółka likwidowana, w której podział majątku jeszcze się nie rozpoczął, może być przekształcana z jednym wyjątkiem - gdy przymusową likwidację zarządził sąd rejestrowy. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną.

Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Dlatego spółka przekształcona zachowuje prawo do zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o przyznaniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej. Zasadniczą cechą przekształcenia jest to, że nie powstaje nowy ani nie ustaje byt prawny dotychczasowego podmiotu. Przeciwnie, cały czas mamy do czynienia z tym samym podmiotem, który zmienia tylko formę prawną. Na gruncie kodeksu handlowego, przy okazji przekształcenia spółki z o.o. w spółkę akcyjną, potwierdził to SN w wyroku z 13 grudnia 1991 r. (sygn. akt III CRN 32/91), który stwierdził że przekształcenie „oznacza zmianę formy ustrojowej, przy zachowaniu bytu prawnego”.