ZUS kontroluje płatnika

Kontrola płatników jest realizowana przez inspektorów kontroli ZUS. Może ona obejmować w szczególności:

• zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych,

• prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład,

• ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu,

• prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe,

• wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych dla celów ubezpieczeń społecznych,

• dokonywanie oględzin składników majątku płatnika składek zalegającego z opłatą należności z tytułu składek.

Trzeba podkreślić, że ustawodawca określając przedmiot kontroli dokonał tylko przykładowego wyliczenia. Katalog ten nie jest więc katalogiem zamkniętym. Można zatem przyjąć, że zakres kontroli obejmuje wszystkie te płaszczyzny, które pozostają w związku z zakresem kontroli i mogą mieć wpływ na jej wynik.

Kontrole płatników składek zobowiązanych do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przeprowadza się z częstotliwością umożliwiającą dochodzenie należności z tytułu składek i wypłaconych świadczeń. W uzasadnionych przypadkach kontrole te mogą być przeprowadzone w krótszych odstępach czasu.

Należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, a w przypadku przerwania biegu przedawnienia (przez odroczenie terminu opłacenia należności z tytułu składek, rozłożenie spłaty tych należności na raty i każdą inną czynność zmierzającą do ściągnięcia tych należności, jeżeli o czynności tej został zawiadomiony dłużnik) po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Roszczenia z tytułu nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych ulegają natomiast przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej należność.