Wyrok SN z dnia 15 października 2014 r., sygn. I PK 43/14

Pojęcie "stowarzyszenia twórcze" obejmujące, po pierwsze nie tylko stowarzyszenia, które działają w danej instytucji i do których należy dyrektor (kandydat na dyrektora), lecz wszelkie stowarzyszenia, które funkcjonują na terenie działania organizatora, a ich działalność jest związana z rodzajem działalności instytucji, i po drugie, zarówno stowarzyszenia zrzeszające twórców, jak też prowadzące i inspirujące działalność twórczą.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Bogusław Cudowski

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z powództwa M. S. przeciwko Urzędowi Miasta i Gminy P. o odszkodowanie za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 15 października 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w .O z dnia 9 grudnia 2013 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Powódka M. S. w pozwie skierowanym przeciwko Urzędowi Miasta i Gminy w P. wniosła o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania za niezgodne z prawem odwołanie jej ze stanowiska dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury w P. Pozwany Urząd w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy w S. wyrokiem z dnia 18 września 2013 r. zasądził od pozwanego na rzecz powódki 11.667 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Wyrokowi nadał rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 3.889 zł. W punkcie III orzeczenia zasądził także od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 584 zł tytułem opłaty od pozwu od uiszczenia której powódka była zwolniona.

Sąd ustalił, że powódka została powołana na stanowisko Dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury i Sportu w P. na podstawie powołania dokonanego przez Burmistrza Miasta P. zarządzeniem z 1 października 2004 roku na okres od 1 października 2004 na czas nieokreślony. Na terenie Gminy P., działa Stowarzyszenie M., powstałe w listopadzie 2011 r. Powódka jest jego członkiem od momentu powstania. Zgodnie ze statutem, celem stowarzyszenia jest, między innymi integracja i aktywizacja środowiska wiejskiego, podnoszenie poziomu życia mieszkańców wsi, prowadzenie działalności kulturalnej, edukacyjnej, sportowej, promocyjnej, turystycznej, wspieranie organizacyjne, finansowe, rzeczowe osób fizycznych i prawnych w zakresach objętych celami statutowymi, poszerzenie oferty turystycznej regionu, wspieranie inicjatyw społecznych w zakresie dobroczynności, kultury, kultury fizycznej, promocji kultury, zdrowia, sportu, ochrony dóbr dziedzictwa kulturowego, ochrony środowiska, edukacji, rozwoju gospodarczego, Cele swoje stowarzyszenie realizuje przez organizowanie spotkań, szkoleń, konferencji, gromadzenie funduszy na realizację celów statutowych, rozdzielanie funduszy na cele dobroczynne w dziedzinie kultury, oświaty, wychowania, sportu, kultury fizycznej, ochrony zabytków, ochrony środowiska, i inne. Burmistrz był zapraszany na uroczystości inauguracyjne działalności stowarzyszenia. Zarządzeniem z 9 lipca 2013 roku Burmistrz Miasta P. odwołał powódkę ze stanowiska dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury z dniem 31.07.2013 r. zaznaczając, że odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem, którego termin upływa 31 października 2013 r. oraz zwolnił powódkę z obowiązku świadczenia pracy. Sąd Rejonowy podkreślił, że zgodnie z art. 69 k.p., do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy dotyczące umowy o pracę na czas nieokreślony, z wyłączeniem przepisów regulujących tryb postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę oraz rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy w części dotyczącej orzekania o bezskuteczności wypowiedzeń i przywracaniu do pracy. Zgodnie z powyższym przepisem w przypadku naruszenia przez pracodawcę przepisów o wypowiedzeniu przysługuje odszkodowanie. Zgodnie zaś z art. 70 § 1 k.p., pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Odwołanie powinno być dokonane na piśmie. W ten sposób określono jedyne warunki formalne obowiązujące pracodawcę w odniesieniu do odwołania, pozostałe nie znajdą tu zastosowania. Zgodnie z wcześniej powołanym przepisem, odwołanie może nastąpić w każdym czasie i co do zasady nie stosuje się trybu przewidzianego w kodeksie pracy przy rozwiązywaniu stosunku pracy za wypowiedzeniem. Oznacza to, że pracodawca nie jest obowiązany uzasadniać swojej decyzji, a jednocześnie rozwiązanie stosunku pracy na podstawie odwołania ze stanowiska nie wymaga zachowania trybu "współdziałania" pracodawcy z organami związków zawodowych, określonego w art. 38, 52 § 3, art. 53 § 4 i art. 177 § 1 k.p. (wyrok SN z dnia 9 września 1977 r., I PRN 115/77, OSNCP 1978, nr 10, poz. 177). Jednakże w odniesieniu do dyrektora instytucji kultury, jaką był Miejski Ośrodek Kultury w P., szczegółowe zasady powoływania i odwoływania reguluje art. 15 ustawy z dnia z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, zgodnie z którym dyrektora instytucji kultury powołuje organizator na czas określony, z zastrzeżeniem ust. 3, po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających w tej instytucji kultury oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych właściwych ze względu na rodzaj działalności prowadzonej przez instytucję. Odwołanie dyrektora następuje w tym samym trybie. Zasięganie opinii związków zawodowych oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych nie jest konieczne w przypadku wyłonienia kandydata na dyrektora w drodze konkursu, o którym mowa w art. 16.