Wyrok SN z dnia 11 maja 2022 r., sygn. II PSKP 95/21

Działalność gospodarcza prowadzona przez organizację pozarządową (np. stowarzyszenie) może mieć jedynie charakter wspomagający wobec działalności statutowej. W praktyce oznacza to, że nigdy nie może ona dominować nad celami określonymi w statucie tej organizacji. Warto jednak zauważyć, że cel prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku organizacji pozarządowych (w tym stowarzyszeń i fundacji) jest zasadniczo taki sam jak w przypadku przedsiębiorców: chodzi o wygenerowanie zysków (dochodu netto). Skala prowadzenia działalności gospodarczej przez organizację pozarządową w stosunku do głównej działalności statutowej jest istotna z tego względu, że (zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi) nie może to być działalność dominująca. Inaczej rzecz ujmując, działalność gospodarcza stowarzyszenia nigdy nie może stanowić nadrzędnego celu istnienia danej organizacji ani dominować nad jej celami statutowymi. Zyski wypracowane przez taką organizację jako efekt prowadzenia działalności gospodarczej mogą służyć wyłącznie finansowaniu działalności zdefiniowanej w statucie stowarzyszenia, czyli muszą być przeznaczone na realizację celów statutowych. Beneficjentem zysków z tej działalności nie mogą być w szczególności członkowie stowarzyszenia. Prowadzenie tak scharakteryzowanej działalności gospodarczej (jako działalności ubocznej w stosunku do działalności statutowej) nie pozbawia stowarzyszenia prawa udziału w postępowaniu cywilnym na zasadach przewidzianych w art. 8 k.p.c. Prowadzenie w taki sposób rozumianej dopuszczalnej działalności gospodarczej (zarobkowej) organizacji pozarządowej powinno stanowić punkt wyjścia dalszych rozważań.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Katarzyna Gonera ‎

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z powództwa Stowarzyszenia "T. L. " z siedzibą w P. działające na rzecz A. L., A. L. ‎przeciwko Przedsiębiorstwu […] "S." sp. z o.o. z siedzibą w S. ‎o ryczałt za noclegi, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 11 maja 2022 r., ‎skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w P. ‎z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. akt VIII Pa […],