Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 16 listopada 2023 r., sygn. II SA/Ol 754/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Tadeusz Lipiński Sędziowie sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 listopada 2023 r. sprawy ze skargi M. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu z dnia [...], nr [...] w przedmiocie braku przesłanek do odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.

Uzasadnienie

Decyzją z 8 maja 2023 r. Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

w Iławie, działając z upoważnienia Starosty Iławskiego (dalej jako: "organ I instancji"), ustalił wobec M. D. (dalej jako: "skarżący") brak przesłanek do odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka P. D. w pieczy zastępczej. W uzasadnieniu organ I instancji wyjaśnił, że skarżący jest ojcem biologicznym małoletniej. Postanowieniem z 3 marca 2023 r. sąd rodzinny umieścił małoletnią w rodzinnej pieczy zastępczej. Ustalono, że skarżący prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z dwójką własnych małoletnich dzieci, partnerką i jej małoletnim synem. Zajmują dwa pokoje, kuchnię i łazienkę w części domu należącego do rodziców skarżącego. Na dochód rodziny składa się wynagrodzenie skarżącego za pracę w wysokości 2459,48 zł, zasiłek rodzinny w łącznej kwocie 372 zł (3X124 zł), dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej w wysokości 95 zł. Ustalono, że skarżący uiszcza na rzecz córki P. alimenty w wysokości 300 zł miesięcznie. Partnerka skarżącego również płaci alimenty na córkę w kwocie 300 zł. Uwzględniając powyższe organ I instancji stwierdził, że nie znalazł podstaw do odstąpienia od ustalenia opłaty. Podniósł, że zgodnie z art. 193 ust. 1 pkt 1 i pkt 2, ust. 1a, ust. 2, ust. 6 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2022 poz. 447 ze zm., dalej jako: "ustawa"), za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice solidarnie ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń oraz dodatków, o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81 w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej. Opłatę rodzice ponoszą od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Obowiązek ten obejmuje także rodziców pozbawionych władzy rodzicielskiej lub którym władza rodzicielska została zawieszona lub ograniczona. Stosownie do art. 194 ust. 1 ustawy opłatę ustala w drodze decyzji starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w pieczy zastępczej. W myśl art. 194 ust. 2 ustawy rada powiatu określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1. Organ I instancji podał, że z dniem 6 sierpnia 2019 r. weszła w życie, opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko-Mazurskiego w dniu 22 lipca 2019 r. pod poz. 3773, uchwała Nr VIII/93/19 Rady Powiatu Iławskiego z dnia 27 czerwca 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków odstępowania od ustalenia, umarzania, odraczania terminu płatności, rozkładania na raty opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Stwierdził, że samo spełnienie przez skarżącego przesłanek nie powoduje obowiązku odstąpienia po stronie organu od ustalenia opłaty w całości czy w części. Zauważono, że partnerka skarżącego jest osobą w wieku produkcyjnym. Powinna starać się aktywnie poszukiwać zatrudnienia na rynku pracy w celu poprawy swojej sytuacji socjalno-bytowej, jednak jej postawa w tej sprawie jest bierna. Nie wykazuje chęci podjęcia zatrudnienia, choć Powiatowy Urząd Pracy regularnie w swojej ofercie posiada szeroki wachlarz ofert pracy. Będąc osobą zarejestrowaną w urzędzie pracy zasadnym jest ubieganie się o pomoc w znalezieniu odpowiedniego zatrudnienia, stażu, kursów umożliwiających podniesienie swoich kwalifikacji zawodowych. Organ I instancji uznał też, że skarżący jest w stanie wychowywać i utrzymywać swoje pozostałe dzieci oraz syna partnerki, a nie stara się o to, aby córka P mogła być pod jego opieką. Nie podejmuje żadnych czynności mających na celu powrót dziecka do domu rodzinnego. W takich okolicznościach odstąpienie od ustalenia opłaty stanowiłoby naruszenie zasad współżycia społecznego.