Wyrok WSA w Łodzi z dnia 5 października 2023 r., sygn. II SA/Łd 781/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Sieniuć Sędziowie Sędzia WSA Agnieszka Grosińska - Grzymkowska Asesor WSA Beata Czyżewska (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 października 2023 r. sprawy ze skargi E. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 26 czerwca 2023 r. znak: KO.441.145.2023 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 26 czerwca 2023 r. znak: KO.441.145.2023 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim, po rozpatrzeniu odwołania E. M., utrzymało w mocy decyzję Burmistrza K. z 28 kwietnia 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Jak wynika z akt sprawy decyzją z 28 kwietnia 2023 r. organ pierwszej instancji, po rozpoznaniu wniosku E. M., odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad synem M. M.. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że M. M. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w R. 4 lutego 2011 r. na stałe. Z orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z 22 stycznia 2008 r. wynika, że niepełnosprawność datuje się od 24 czerwca 2007 r. Ponadto orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z 8 września 2022 r. M. M. został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy do 30 września 2027 r. M. M. pobiera rentę socjalną oraz zasiłek pielęgnacyjny. Podczas przeprowadzonego 26 kwietnia 2023 r. wywiadu środowiskowego ustalono, że wnioskodawczyni prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem P., synem J., którzy pracują zawodowo (mąż pracuje w systemie zmianowym) oraz niepełnosprawnym synem M. . E. M. orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z 28 listopada 2022 r. została uznana za osobę częściowo niezdolną do pracy do 30 czerwca 2023 r. Obecnie nie pracuje zawodowo ani dorywczo, nie posiada gospodarstwa rolnego, pobiera rentę z ZUS z tytułu częściowej niezdolności do pracy, na mocy decyzji z 2 stycznia 2023 r., przyznaną na okres od 6 grudnia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. Wnioskodawczyni była zatrudniona do 31 stycznia 2023 r. W ostatnich miesiącach zatrudnienia przebywała na zwolnieniu chorobowym oraz świadczeniu rehabilitacyjnym. Otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę z powodu braku możliwości jej wykonywania ze względu na stan zdrowia. E. M. podała, że po operacji kolana uczęszcza na rehabilitację, oczekuje na kolejny zabieg. Oświadczyła, że jest jedyną osobą, która może zaopiekować się niepełnosprawnym synem, który ma całkowicie niesprawną prawą rękę. Syn pozostaje pod opieką neurologa, nie jest osobą leżącą, porusza się samodzielnie, samodzielnie wychodzi z domu, np. do znajomych, robi zakupy. Wnioskodawczyni przygotowuje synowi posiłki, które syn spożywa samodzielnie, pomaga również w codziennych czynnościach: wiązanie butów, zapinanie paska, szykowanie leków (2 razy dziennie), częściowo pomaga przy ubieraniu (ma problemy z zapięciem suwaka), myciu, nawilżaniu ręki, towarzyszy synowi podczas wizyt lekarskich. Obecnie M. M. nie uczęszcza na rehabilitację. Wobec powyższego organ stwierdził, że E. M. zaprzestała pracować zawodowo ze względu na stan swojego zdrowia, a nie z powodu choroby syna. M. M. posiada orzeczenie o niepełnosprawności od 24 czerwca 2007 r., a w tym okresie od 24 czerwca 2007 r. do 31 stycznia 2023 r. zainteresowana pracowała, co wskazuje, że nie zrezygnowała z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad synem. Czynności związane z opieką nad synem świadczone są przez nią tylko przez część dnia, co - zdaniem organu I instancji - świadczy o tym, że nie pełni ona nad synem stałej lub całodobowej opieki. Ponadto fakt posiadania przez E. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS stanowi negatywną przesłankę uniemożliwiającą przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Zainteresowana została poinformowana o możliwości wyboru świadczenia oraz o prawie do zawieszenia renty, wstrzymania jej wypłaty i przedłożenia decyzji w tym zakresie (oświadczenie z 26 kwietnia 2023 r.). Nie skorzystała jednak z przysługującego jej prawa. Organ stwierdził, iż art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. mimo, że jest niezgodny z Konstytucją RP (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 2019 r. sygn. akt SK 2/17), to nadal obowiązuje. W ocenie organu, M. M. ([...] ) jest osobą niepełnosprawną, nie jest jednak osobą leżącą, nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego i ciągłego współudziału na co dzień opiekuna, w trakcie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Sprawowana przez wnioskodawczynię opieka sprowadza się do czynności pomocniczych, tj. przygotowania posiłków, pomocy przy ubieraniu, szykowaniu leków. W czynnościach tych może ją także wspomagać mąż, ponieważ pracuje na zmiany oraz drugi syn. Czynności, które wykonuje zainteresowana związane są z prowadzeniem domu, nie są związane ze sprawowaniem opieki nad synem. Brak jest zatem związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy rezygnacją przez zainteresowaną z zatrudnienia, nie podejmowaniem pracy a opieką nad synem.