Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 29 sierpnia 2023 r., sygn. II SA/Rz 288/23

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Elżbieta Mazur - Selwa Sędziowie WSA Magdalena Józefczyk /spr./ AWSA Maria Mikolik po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 29 sierpnia 2023 r. sprawy ze skargi B. S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie z dnia 30 listopada 2022 r. nr SKO.4170/51/2022 w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania I. stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie na rzecz skarżącego B. S. kwotę 100 zł /słownie: sto złotych/ tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiotem kontroli Sądu jest postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie (dalej: "Kolegium", "SKO", "organ odwoławczy" lub "organ II instancji") z 30 listopada 2022r. nr SKO.4170/51/2022, w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania.

Wydanie postanowienia poprzedzało postępowanie administracyjne o następującym przebiegu:

Trzema decyzjami z [...] maja 2021r. nr [...] Prezydent Miasta [...] (dalej: "Prezydent" lub "organ I instancji") nakazał F sp. z o.o. usunięcie odpadów – gleby i ziemi, z określonych w rozstrzygnięciach decyzji działek na terenie [...].

Odwołania od powyższych decyzji wniósł BS (dalej: "Skarżący"), domagając się ich uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia wraz ze zobowiązaniem organu do prawidłowego ustalenia kręgu stron postępowania.

Postanowieniem z 27 września 2021r. nr SKO.4170/40/2021 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Rzeszowie stwierdziło niedopuszczalność odwołania Skarżącego.

Prawomocnym wyrokiem z 30 marca 2022r. II SA/Rz 1785/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił ww. postanowienie Kolegium.

W ocenie Sądu, SKO błędnie uznało, że art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1587) – dalej: "u.o.", wyłącza możliwość udziału innych stron postępowania niż posiadacz odpadów. Definicja strony w postępowaniu administracyjnym wynika z art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2022r. poz. 2000 z późn. zm.) – dalej: "k.p.a." i to na tej podstawie powinno ustalić się strony postępowania prowadzonego w trybie art. 26 ust. 2 u.o. Przepisy ustawy o odpadach nie przewidują żadnych wyjątków w zakresie stron postępowania w sprawie nałożenia obowiązku niezwłocznego usunięcia odpadów. Ponadto Sąd podniósł, że za przedstawioną przez Kolegium wykładnią art. 26 ust. 2 u.o. nie przemawia również okoliczność, że przepis ten nakłada określone obowiązki wyłącznie na posiadacza odpadów oraz, że postępowanie jest prowadzone z urzędu. Kwestia ta nie ma znaczenia dla ustalenia kręgu stron postępowania, ponieważ ten musi być ustalony na podstawie art. 28 k.p.a., a więc w oparciu o interes prawny, który jest konkretny, indywidualny, aktualny i sprawdzalny obiektywnie, a jego istnienie znajduje potwierdzenie w okolicznościach faktycznych, będących przesłankami zastosowania przepisu prawa materialnego. SKO nietrafnie założyło, że wykonanie zaskarżonej decyzji nie będzie oddziaływać na działkę Skarżącego, położoną w sąsiedztwie działek, na których znajdują się odpady będące przedmiotem nakazu z art. 26 ust. 2 u.o. W ocenie Sądu oznacza to, że na uwzględnienie zasługiwały zarzuty naruszenia art. 26 u.o. oraz art. 28 k.p.a. w związku z art. 144 k.c. Jednocześnie Sąd zastrzegł, że nie przesądza, że statusie Skarżącego jako strony postępowania. Natomiast brak było podstaw do stwierdzenia, że skarżący nie posiada statusu strony tylko w oparciu o nieprawidłową wykładnię art. 26 u.o. Sąd zastrzegł, że w ponownym postępowaniu Kolegium winno przeprowadzić postępowanie wyjaśniające mające na celu ocenę interesu prawnego Skarżącego, zaś źródłem tego interesu mogą być m.in. przepisy k.c. o własności i jej naruszaniu w postaci immisji.