Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 lipca 2023 r., sygn. VII SA/Wa 824/23

Zabytki

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Paweł Groński, Sędziowie sędzia WSA Włodzimierz Kowalczyk, asesor WSA Aneta Żak (spr.), , Protokolant spec. Agnieszka Wrzodak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 lipca 2023 r. sprawy ze skargi J. K. – U. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 17 lutego 2023 r. znak: DOZ-OAiK.650.810.2022.UB w przedmiocie wpisu do rejestru zabytków uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 11 sierpnia 2022r. nr 70/2022.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 17 lutego 2023 r. znak: DOZ-OAiK.650.810.2022.UB Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, działając na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c, art. 7 pkt 1, art. 9 ust. 1, art. 89 pkt 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2022, poz. 840 ze zm.), dalej jako: u.o.z., oraz art. 17 pkt 2, art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 ze zm.), dalej: k.p.a., utrzymał w mocy decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 11 sierpnia 2022 r., nr 70/2022, wpisującą do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego wzniesiony w 1935 r. budynek mieszkalny wraz z terenem posesji, położony w W. przy ul. W., dzielnica [...].

Decyzja ta została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W postępowaniu wszczętym z urzędu Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków (dalej: MWKZ) ww. decyzją z 11 sierpnia 2022 r. wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego wzniesiony w 1935 r. budynek mieszkalny wraz z terenem posesji położony w Warszawie przy ul. W., dzielnica [...]. Integralną część tej decyzji stanowi załącznik graficzny. Uzasadniając to rozstrzygnięcie MWKZ wskazał, że podyktowane było ono tym, że ww. nieruchomość wraz z terenem posesji posiada wartości historyczne i naukowe, do których odwołuje się art. 3 pkt 1 u.o.z. Organ wyjaśnił, że przedmiotowy budynek znajduje się na terenie ochrony konserwatorskiej "S. K.", wpisanej do rejestru zabytków nieruchomych pod nr [...] decyzją z 2 kwietnia 1974 r. i zdaniem organu, stanowi cenny przykład zabudowy charakterystycznego dla S. K. domu mieszkalnego łączącego cechy architektury modernistycznej z koncepcją miasta-ogrodu. Przy budynku, od strony południowej, wydzielony został niewielki ogród kwiatowy, w jego sąsiedztwie znajduje się, jak ustalił organ, żywotnik oraz jabłoń (uschnięta); większość drzew znajduje się wzdłuż granicy posesji (klon, leszczyny i robina akacjowa, żywotniki). MWINB wskazał, że zachowana dokumentacja sugeruje, iż przedmiotowy budynek, bliźniaczy względem budynku przy ul. W., zaprojektowany został przez pierwszego właściciela posesji, W. M (1879-1950), architekta, urzędnika państwowego, wykładowcy, członka zarządu Spółdzielni. MWKZ wskazał, że ww. obiekt "pomimo pewnych przekształceń (zabudowy tarasu), wpisuje się w ówczesny nurt budownictwa mieszkaniowego tej części miasta czerpiącego inspiracje z tzw. stylu międzynarodowego", podkreślając jego "indywidualną koncepcję projektową", która obejmuje, obok elementów artykulacji bryły (trójboczny ryzalit od strony ogrodu, użycie okładzin z cegły klinkierowej, tzw. okno termometrowe klatki schodowej), również projekt klatki schodowej z murowaną balustradą i lastrykowymi okładzinami. Wartość historyczną obiektu organ powiązał z postacią H. S. - krewnej prezydenta Warszawy, właścicielki obiektu od 1938 r. do lat powojennych, a wartość naukową - z jego warstwą materialną. W tym zakresie MWKZ wyjaśnił, że zachowana dokumentacja archiwalna pozwala nie tylko na częściowe odtworzenie historii przedwojennej, dokonanych w wyniku działań wojennych zniszczeń, ale również skomplikowanych relacji własnościowych w okresie powojennym. Uzasadniając objęcie ochroną konserwatorską terenu posesji organ podał natomiast, że "wpisywał się on w koncepcję miast-ogrodów", a obecny podział działki jest zgodny z historycznym przebiegiem granic posesji, zachowano również sposób zagospodarowania, z garażem i wjazdem od strony północnej oraz ogrodem od strony południowej.