Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 22 marca 2023 r., sygn. I SA/Po 63/23

Umorzenie postępowania

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Bejgerowska (spr.) Sędzia WSA Karol Pawlicki Asesor sądowy WSA Robert Talaga Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2023 r. sprawy ze skargi M. K., Z. K., M. K. na decyzję Wojewody z dnia 23 listopada 2022 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Wojewody na rzecz skarżących solidarnie kwotę [...]- [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

1. Zaskarżoną decyzją z dnia 23 listopada 2022 r., nr [...], Wojewoda (dalej jako: "Wojewoda" lub "organ odwoławczy") utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta P. (dalej jako: "organ I instancji") z dnia 29 czerwca 2022 r., nr [...], którą umorzono postępowanie o ustalenie i wypłatę odszkodowania za wywłaszczony na rzecz Skarbu Państwa udział w prawie własności nieruchomości. Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym.

1.1. Z akt sprawy wynika, że powołaną powyżej decyzją organu I instancji umorzono, jako bezprzedmiotowe, postępowanie wszczęte na wniosek Z. K., M. K. i M. K. (dalej jako: "Wnioskodawcy", "Strony" lub "Skarżący") o ustalenie i wypłatę odszkodowania za wywłaszczony na rzecz Skarbu Państwa udział, wynoszący [...] części w prawie własności nieruchomości położonej w rejonie ulic [...] i [...], stanowiącej działki nr [...] i [...], arkusz mapy [...], obrębu N. , zapisanej w księdze wieczystej nr [...].

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że ostateczną decyzją z dnia 28 marca 1986 r., nr [...] (dalej jako: "decyzja z 1986 r."), Urząd Miejski w P. wywłaszczył na rzecz Skarbu Państwa m.in. przedmiotowy udział w nieruchomości, będący własnością W. K.. Wnioskodawcy są następcami prawnymi dawnego współwłaściciela nieruchomości oraz jego spadkobiercy – J. K.. W decyzji wywłaszczeniowej z 1986 r. przyznano współwłaścicielowi odszkodowanie w wysokości [...] zł. Od tego rozstrzygnięcia nie zostało złożone odwołanie. Organ I instancji opisał, jakie podjął czynności zmierzające do ustalenia, czy odszkodowanie zostało wypłacone lub złożone do depozytu sądowego oraz jaką kategorię archiwalną posiadają dokumenty księgowe, i jak długo muszą być przechowywane. Wskazano, że w aktach archiwalnych brak jest jakichkolwiek dokumentów dotyczących wypłaty odszkodowania. Jednocześnie nie pozyskano żadnych dokumentów świadczących wprost o nie wypłaceniu odszkodowania lub nie złożeniu go do depozytu sądowego. Podkreślono, że sprawa dotyczy wypłaty odszkodowania sprzed ponad 30 lat, a organy państwowe nie mają obowiązku przechowywania dokumentacji potwierdzających wypłatę odszkodowania przez tak długi okres. Skoro nie ujawniono bezpośrednich dowodów na wypłatę odszkodowania, to dla ustalenia czy przedmiotowe odszkodowanie zostało wypłacone, szczególne znaczenie mają dowody pośrednie. Te z kolei nie pozwalają, w ocenie organu I instancji, na uznanie, aby zaniechano wypłaty odszkodowania. Przyjęto, że ustalenie odszkodowania za przedmiotowy udział w nieruchomości w decyzji wywłaszczeniowej, oznacza brak podstaw prawnych do ponownego jego ustalenia, co czyni postępowanie bezprzedmiotowym.