Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 marca 2023 r., sygn. III SA/Po 1111/22

Ubezpieczenie społeczne

Dnia 17 marca 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Szymon Widłak (spr.) Sędzia WSA Marzenna Kosewska Asesor sądowy WSA Piotr Ławrynowicz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 17 marca 2023 roku sprawy ze skargi N. B. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 września 2022 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 28 września 2022 r. nr [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. (zwany "organem" lub "ZUS") działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 735 ze zm. zwanej dalej "k.p.a.") w zw. z art. 83 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1009 ze zm. zwanej dalej "u.s.u.s.") utrzymał w mocy decyzję ZUS Oddział w R. z 30 czerwca 2022 r. nr [...] o odmowie umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ wskazał, że w dniu 26 kwietnia 2022 r. wpłynął wniosek N. B. (zwanej dalej "stroną" lub "skarżącą") o umorzenie należności z tytułu składek w łącznej kwocie 10.259,42 zł. Organ uznał, że w sprawie nie zachodzą przesłanki z art. 28 ust. 2 u.s.u.s. (tzn. uznanie należności za całkowicie nieściągalnych), jak również z art. 28 ust. 3a u.s.u.s. (niewykazanie, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną spłata należności wiązałaby się z brakiem możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych gospodarstwa domowego strony). ZUS ustalił, że zobowiązana prowadzi czteroosobowe gospodarstwo domowe z mężem, który uzyskuje dochód 3.800 zł netto miesięcznie oraz z dziećmi w wieku 19 i 6 lat, pozostających na utrzymaniu rodziców. Strona nie pracuje zarobkowo, nie pobiera emerytury, renty, nie posiada dochodu z innych źródeł, nie pobiera zasiłków z pomocy społecznej, nie korzysta z innych form pomocy. Nadto ustalono, że strona posiada zobowiązania pieniężne powodujące obciążenie finansowe w łącznej kwocie 5.208 zł miesięcznie, a także jest właścicielem nieruchomości – domu o pow. 123m2, położonego w miejscowości K. oraz mienia ruchomego o wartości ok. 3.000 zł. Organ nadto ustalił, że strona zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej 22 kwietnia 2022 r. oraz że jest prezesem zarządu w [...] sp. z o.o. i posiada 25 udziałów o łącznej wartości 2.500 zł. Odnosząc się do twierdzeń strony, że jej mąż jest schorowany i wymaga stałej opieki organ wskazał, iż strona nie przedłożyła żadnej dokumentacji, z której wynikałaby konieczność zapewnienia mężowi stałej całodobowej opieki. Organ stwierdził, że ograniczone możliwości płatnicze podnoszone jako jeden z głównych argumentów nie mogą być uznane za przesłankę wystarczającą do umorzenia zaległości we wnioskowanym zakresie. W ocenie organu samo subiektywne odczucie dłużnika o dolegliwości z powodu konieczności zapłacenia zaległych należności nie oznacza jeszcze obiektywnej, wyjątkowej sytuacji, która zagraża podstawowemu bytowi zobowiązanego lub jego rodziny. Organ wskazał, że instytucja umorzenia składek ubezpieczenia społecznego służy wsparciu osób w zupełnie wyjątkowych okolicznościach związanych ze skrajną biedą, nieprzewidzianymi wypadkami losowymi, czy innymi, niemożliwymi do przewidzenia zdarzeniami, w sytuacji gdy status materialny trwale nie rokuje w kontekście spłaty zadłużenia. W ocenie organu brak jest podstaw do stwierdzenia, że aktualna sytuacja materialna strony ma charakter trwały i pogłębiający się. W związku z powyższym organ uznał, że nie ma podstaw do umorzenia żądanych należności.