Wyrok WSA w Krakowie z dnia 8 marca 2023 r., sygn. II SA/Kr 1510/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Tuszyńska Sędziowie: WSA Mirosław Bator (spr.) WSA Jacek Bursa po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Gminy Miejskiej Kraków na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 19 października 2022 r. nr WS-VI.7534.3.57.2022.KP w przedmiocie zwrotu nieruchomości skargę oddala

Uzasadnienie

Starosta Krakowski decyzją z dnia 10 marca 2022 r. nr GN.II.6821.1.10.2017.AP działając na podstawie art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 1, art. 139, art. 140 ust. 1-3, art. 142 i art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego orzekł

w pkt 1/ o zwrocie nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] o pow. 0,0091 ha, objętej księgą wieczystą nr [...], poł. w obr[...] jedn. ewid. N. H. m. K., w granicach wywłaszczonej parceli l. kat. [...] b. gm. kat. [...]e, na rzecz J. M. S. (s. J. i Z.) w całości;

w pkt 2/ o zobowiązaniu osoby wymienionej w punkcie 1 do zwrotu na rzecz Gminy Kraków kwoty 832,25 zł odpowiadającej kwocie zwaloryzowanego odszkodowania ustalonego z tytułu wywłaszczenia nieruchomości;

w pkt 3/ o tym, że należność określoną w punkcie 2 należy wpłacić w terminie 14 dni licząc od dnia, w którym niniejsza decyzja stanie się ostateczna, na konto Urzędu Miasta Krakowa. W uzasadnieniu organ wskazał, że dla oceny przesłanek zwrotu nieruchomości należało dokonać oceny zbędności nieruchomości dla celu wywłaszczenia określonego w akcie notarialnym w świetle art. 137 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z treścią aktu notarialnego - umowy sprzedaży z dnia 12 lutego 1976 r. Repertorium A II nr [...] parcele: l. kat. [...] i l. kat. [...] b. gm. kat. M. zostały zbyte na rzecz Skarbu Państwa jako niezbędne dla [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "D. ". W powyższym akcie notarialnym zaznaczono, że parcele: l. kat. [...] i l. kat. [...] b. gm. kat. [...] na mocy decyzji Zarządu Rozbudowy Krakowa z dnia 7 listopada 1975 r., są niezbędne dla [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "D. " zgodnie z zatwierdzonym ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa z dnia 31 marca 1967 r. nr 117/VII/67. Z Ogólnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krakowa, zatwierdzonego uchwałą nr 117/VII/67 Rady Narodowej Miasta Krakowa z dnia 31 marca 1967 r., wymienionego w akcie notarialnym - umowie sprzedaży z dnia 12 lutego 1976 r. rep. A. II nr [...] wynika, że teren działki nr [...] poł. w obr. [...] jedn. ewid. N. H. m. Kraków, w granicach wywłaszczonej parceli l. kat. [...] b. gm. kat. [...] znajdował się na terenie oznaczonym symbolem E 224 PU dla którego obowiązywały ustalenia jak dla E 218 PPN: " Teren upraw rolnych i zabudowy zagrodowej w złym stanie technicznym, przeznaczony pod nieuciążliwy przemysł. Realizacja po 1970 r. Obowiązuje zakaz remontów kapitalnych. " Na podstawie planu stanowiącego załącznik graficzny do informacji o terenie z dnia 23 stycznia 1976 r. ustalono, iż parcela 1. kat. [...] mieściła się na terenie przeznaczonym dla "[...]." Decyzją z dnia 2 maja 1977 r. Zarząd Rozbudowy Krakowa ustalił [...] Zakładom Art. Gosp. Domowego "D. " miejsce i warunki realizacji inwestycji oznaczone w załączniku nr l i w załączniku nr 1a dla budowy Zakł. KZiGG "D. " na działce położonej w M. przy ul. [...] i ul. [...]. W załączniku nr 1 a w punkcie A. Położenie wskazano, iż "Proponowana lokalizacja odtworzeniowego zakładu KZAGD "D. " położona jest w M. - dz. adm. N.. H. i ograniczona jest od: -południa linią regulacyjną ul. [...], - zachodu pasem zieleni izolacyjnej szerokości ok. 50 m, - północy projektowanym ciągiem pieszym z pasem zieleni o szerokości 30 m łączącym os. M. z zielenią parkową nad rzeką D. - od wschodu rezerwa pod dwupoziomowy węzeł przy ul. [...]". W dalszej części niniejszego punktu zapisano, że "teren użytkowany rolniczo jest własnością prywatną i wymaga w całości wywłaszczenia. Istniejące budynki mieszkalne + gospodarcze wymagają wyburzenia i zwrotu odszkodowania ewentualnie odtworzenia w innej lokalizacji". Na podstawie planu ustalono, iż działka nr [...] znajdowała się na obszarze budynku oznaczonym numerem 1. Według załączonej legendy budynek nr l przeznaczono dla Wydziału produkcji podstawowej. Natomiast z decyzji Zarządu Rozbudowy Krakowa z dnia 8 września 1977 r. o zatwierdzeniu [...] Zakładom Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...]" pod względem urbanistycznym i architektonicznym planu realizacyjnego inwestycji budowlanej określonej jako budowa odtworzeniowa [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "D. " w M. wynika, że w przypadku, jeżeli inwestor nie uzyskał lub utracił prawo do terenu, lub w terminie l roku od dnia uzyskania decyzji nie wystąpił z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę traciła ona ważność. W szczególnych przypadkach ważność decyzji o zatwierdzeniu pod względem urbanistycznym i architektonicznym planu realizacyjnego inwestycji budowlanej można było przedłużyć. Na podstawie pisma z 1982 r. Zarządu Rozbudowy Krakowa ustalono, iż po rozpatrzeniu wniosku z dnia 11 listopada 1981 r. KZAGD "D. " uzyskał zgodę na prolongatę ważności decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny budowy odtworzeniowych Zakładów w M. do dnia 30 maja 1982 r. W uzasadnieniu wskazano, iż jeżeli do wyżej zakreślonego terminu inwestor nie rozpocznie przedmiotowej inwestycji, dalsze przedłużenie ważności decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny będzie możliwe jedynie po udokumentowaniu posiadanych środków na tą budowę w bieżącej 5-latce. Takie stanowisko podyktowano deficytem wolnych terenów leżących w zasięgu istniejącego uzbrojenia ogólnomiejskiego. Na podstawie planu realizacyjnego Budowy Odtworzeniowej [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "D. " K. ustalono, że teren działki nr [...] poł. w obr. [...]jedn. ewid. N. H. m. Kraków w granicach wywłaszczonej parceli 1. kat. [...] b. gm. kat. [...] w całości mieścił się w granicach inwestycji jaką były budowa [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...]", a na terenie przedmiotowej działki zaprojektowany był fragment budynku nr l-II, opisanego zgodnie z legendą do ww. planu jako budynek wydziału powłok ze stacją unieszkodliwiania ścieków. Część l-II umieszczono w głównym gmachu KZAGD "[...]". Według powyższego planu w głównym gmachu KZAGD [...] miały się mieścić dwa budynki, tj. Budynek Produkcji Podstawowej i usług oraz Budynek Wydziału Powłok ze Stacją unieszkodliwiania ścieków. Działka nr [...] w całości mieści się w granicach Budynku Wydziału Powłok ze Stacją unieszkodliwiania ścieków. W związku z powyższym na podstawie zebranych dokumentów ustalono konkretny cel jaki miał być zrealizowany na przedmiotowej nieruchomości - a mianowicie fragment budynku nr l-II wydziału powłok ze stacją unieszkodliwiania ścieków, projektowanego w ramach budowy bazy [...]h Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...]". Na podstawie opracowania pt. " ZTE budowy odtworzeniowej [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...]" K. - [...]" datowanego na czerwiec 1978 r. będącego częścią opisową do planu realizacyjnego zagospodarowania terenu zakładu ustalono, iż budowa nowego zakładu KZAGD [...] miała polegać na odtworzeniu w jednym miejscu zakładów ulokowanych w siedmiu ośrodkach produkcyjnych zlokalizowanych w różnych rejonach Krakowa. W niniejszym przedsiębiorstwie przewidywano produkcję artykułów gospodarstwa domowego. W kolejnej części opracowania wskazano, iż na całość przedsięwzięcia składał się m.in. obiekt kubaturowy określony jako budynek wydziału powłok ze stacją unieszkodliwiania ścieków. W punkcie 2.3. "Realizacja inwestycji" zapisano, że "realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego zakładów planuje się jednoetapowa. - Roboty przygotowawcze 6 miesięcy. Okres ten jest przewidziany na uzbrojenie i przygotowanie zagospodarowania terenu, -Przewiduje się realizację zadania podstawowego budowy zakładu odtworzeniowego w cyklu 20-miesięcy. ". Na podstawie zacytowanego powyżej fragmentu ustalono, iż budowa zakładu miała zostać zakończona w ciągu 26-ciu miesięcy. Natomiast na podstawie opracowania pt. "Założenia Techniczno-Ekonomiczne budowy odtworzeniowej [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...] K. - [...]" datowanego na czerwiec 1978 r. określającego część architektoniczno-budowlaną inwestycji ustalono, iż powierzchnię netto budynku Wydziału Powłok ze Stacją unieszkodliwiania ścieków zaplanowano na 4 708 m2. Z Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w Warszawie pozyskano zdjęcia lotnicze przedstawiające stan zagospodarowania działki nr [...] poł. w obr. [...] jedn. ewid. N. H. m. Kraków. Ze zdjęcia wykonanego w dniu 4 maja 1982 r., czyli 6 lat po dacie wywłaszczenia wynika, iż przedmiotowy obszar stanowił pole uprawne. W najbliższym sąsiedztwie nieruchomości znajdowały się pojedyncze budynki mieszkalne i gospodarcze oraz użytki rolne. Zdjęcie z 30 kwietnia 1987 r. jest dość niewyraźne i niemożliwym jest ustalenie na jego podstawie sposobu zagospodarowania ww. nieruchomości. Z kolei na podstawie zdjęcia wykonanego w dniu 24 września 1993 r. ustalono, iż działka nr [...] pozostała niezagospodarowana, natomiast w jej bezpośrednim sąsiedztwie zostało zrealizowane osiedle domów jednorodzinnych. Taki sam stan zagospodarowania przedstawiają zdjęcia wykonane w dniach: 25 sierpnia 1996 r., 9 maja 1998 r., 26 kwietnia 2003 r. i 14 kwietnia 2004 r. Na podstawie pisma Biura Planowania Przestrzennego, Architektury i Nadzoru Budowlanego z dnia 28 listopada 1982 r. skierowanego do Wojewódzkiej Komisji Planowania ustalono, iż "w związku z rezygnacją KZAGD "[...]" z terenu 10 ha w M. w Dz. N. H. - teren ten postanowiono przeznaczyć pod budownictwo mieszkaniowe". Odnosząc się do niniejszego dokumentu organ wskazał, iż doszło w tym przypadku do zmiany celu wywłaszczenia, a nie jedynie jego modyfikacji. U podstaw wywłaszczenia nieruchomości legły dokumenty planistyczne związane z realizacją inwestycji określonej jako budowa odtworzeniowa [...] Zakładów Artykułów Gospodarstwa Domowego "[...]", a w jej miejsce zrealizowano osiedle domków jednorodzinnych. Należy przyjąć, iż w niniejszej sprawie doszło do jakościowej zmiany celu wywłaszczenia. W dniu 23 maja 2018 r. została przeprowadzona rozprawa administracyjna połączona z oględzinami nieruchomości podczas której ustalono, że "granica południowa działki biegnie przez teren zielony porośnięty skoszoną trawą a następnie przecina podjazd z kostki brukowej po czym załamuje się i biegnie przez ok. 4 m wzdłuż krawężnika ww. podjazdu, po czym załamuje się kolejny raz i biegnie przez teren porośnięty trawą na którym rośnie l drzewo liściaste. Granice: wschodnia i zachodnia biegną przez teren porośnięty trawą. Granica północna biegnie przez teren porośnięty trawą zaczynając swój bieg przy nowo nasadzonym drzewku nie zaznaczonym na mapie, przecina podjazd z kostki brukowej i biegnie dalej przez teren porośnięty trawą. Opisywana działka zagospodarowana jest pod fragment podjazdu z kostki brukowej do bloku mieszkalnego położonego na północ od niej, po obu stronach którego znajdują się na działce trawniki, a przy południowej granicy działki rośnie drzewo liściaste. Ponadto przez opisywaną działkę biegną w gruncie sieci: wodociągowa i kanalizacyjna oraz przez północno - zachodni fragment biegnie napowietrzna sieć teletechniczna." Zgromadzone w postępowaniu materiały i dowody w sprawie przedstawione wyżej wskazują, iż na przedmiotowym terenie od daty wywłaszczenia do chwili obecnej nie były podejmowane żadne prace związane z realizacją [...] Zakładów Artykułów Gospodarstw Domowych "[...]". Wobec powyższego zawnioskowaną do zwrotu nieruchomość należy uznać jako zbędną na cel określony w akcie notarialnym - umowie sprzedaży z dnia 12 lutego 1976 r. rep. A II nr [...], w rozumieniu przepisu art. 137 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami i orzec ojej zwrocie.