Wyrok WSA w Łodzi z dnia 28 lutego 2023 r., sygn. III SA/Łd 613/22

Samorząd terytorialny

Dnia 28 lutego 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Wyporska-Frankiewicz, Sędziowie Sędzia WSA Paweł Dańczak, Asesor WSA Anna Dębowska (spr.), , Protokolant, , Asystent sędziego Beata Drożdż, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lutego 2023 roku sprawy ze skargi A. G. na uchwałę Rady Miejskiej w Sieradzu z dnia 23 listopada 2021 roku nr LIV/367/2021 w sprawie odwołania z funkcji Wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej w Sieradzu oddala skargę.

Uzasadnienie

23 listopada 2021 r., na podstawie art. 19 ust. 4 w związku z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2019 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 1372 ze zm.), powoływanej dalej jako "u.s.g.", Rada Miejska w Sieradzu podjęła uchwałę nr LIV/367/2021 w sprawie odwołania z funkcji Wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej w Sieradzu. Na mocy § 1 wskazanej uchwały Rada Miejska w Sieradzu odwołała z funkcji wiceprzewodniczącego A.P.G.

W skardze na powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego A.G. zarzucił, że jej podjęcie nastąpiło w istotnym naruszeniem prawa, przybierającym charakter rażący.

Zdaniem skarżącego nie został spełniony żaden z wymogów określonych w art. 19 ust. 4 u.s.g. i § 39 ust. 1, 4, 5, § 40 uchwały nr LVI/389/2018 Rady Miejskiej w Sieradzu z dnia 14 września 2018 r. w sprawie statutu Miasta Sieradza, zwanej dalej "statutem Miasta Sieradza". Nie wybrano komisji skrutacyjnej. Nie użyto kart do głosowania. Nie ustalono regulaminu głosowania. Nie sporządzono ani nie odczytano protokołu. Nie załączono do protokołu z sesji kart do głosowania i protokołu komisji skrutacyjnej. Sesja Rady Miejskiej w Sieradzu została zwołana na 23 listopada 2021 r. przez Przewodniczącą Rady Miejskiej w Sieradzu w trybie zdalnym, zgodnie z art. 15zzx ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.), powoływanej dalej jako "ustawa o COVID-19". Sesja odbywała się z wykorzystaniem tabletów udostępnionych radnym, za pośrednictwem systemu elektronicznego – aplikacji eSESJA. W ten sposób przeprowadzono głosowanie w przedmiocie odwołania skarżącego z funkcji Wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej w Sieradzu. Tymczasem, jak stanowi § 39 ust. 2 zdanie pierwsze statutu Miasta Sieradza, w głosowaniu tajnym nie wykorzystuje się systemu elektronicznego. Nie tylko więc nie dochowano przy podejmowaniu uchwały obowiązków proceduralnych, ale również naruszono wyraźny i wprost sformułowany zakaz wykorzystania systemu elektronicznego w takim głosowaniu. Rada Miejska w Sieradzu miała możliwość dostosowania przepisów statutu naruszonych w związku z podjęciem uchwały. Sposobność ku temu miała podczas tej samej sesji, w czasie której podjęto zaskarżoną uchwałę. Przyjęto (wprowadzając do przedłożonego radzie projektu poprawki) statut Miasta Sieradza w nowym brzmieniu. Przepisy dotyczące głosowania tajnego pozostawiono jednak w niezmienionym brzmieniu. Naruszono zarówno wymogi trudne do pogodzenia ze zdalnym trybem obradowania i niemożliwe do zrealizowania w oparciu wyłącznie o stosowane przez Radę Miejską w Sieradzu oprogramowanie, jak i te, których spełnienie w warunkach obradowania zdalnego nie nastręczałoby żadnych przeszkód. Pominięto powołanie komisji skrutacyjnej, czy ustalenie regulaminu głosowania. Wobec braku klauzuli derogacyjnej zawartej w ustawie można byłoby ewentualnie podnosić, że reguły kolizyjne nakazywałyby odmówić zastosowania przepisów statutu Miasta Sieradza, które nie dają się pogodzić ze zdalnym trybem obradowania, dopuszczonym na podstawie art. 15zzx ust. 1 i 2 ustawy o COVID-19. Można mieć wątpliwości, czy nie było możliwe spełnienie wszystkich wymogów statutu co do głosowania tajnego. Zdalny tryb obradowania może przybierać rozmaite formy. Regulamin głosowania mógł przewidzieć oddawanie głosów na kartach do głosowania dostarczonych przez komisję skrutacyjną i wrzuconych następnie do urny. Część radnych odmówiła udziału w głosowaniu wskazując na jego bezprawność. Rada i przewodnicząca byli świadomi, że istnieją zastrzeżenia co do legalności głosowania, co zlekceważono. Istnieją poważne wątpliwości, czy wykorzystany system elektroniczny może zapewnić rzeczywistą i zupełną tajność głosowania wymaganą przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Zapewnienia producenta oprogramowania nie przemawiają za tym w stopniu wystarczającym. Wniosek w sprawie odwołania wiceprzewodniczącego rady, projekt uchwały i sama uchwała nie zawierają żadnego uzasadnienia.