Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 9 września 2021 r., sygn. II SA/Po 498/21

Samorząd terytorialny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Edyta Podrazik Sędziowie Sędzia WSA. Wiesława Batorowicz Sędzia WSA Jan Szuma (spr) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 września 2021 r. sprawy ze skargi Gminy M. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody z dnia [...] kwietnia 2021 r., nr [...] w przedmiocie Statutu Sołectwa oddala skargę

Uzasadnienie

W dniu [...] marca 2021 r. Rada Miejska M., na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 7, art. 35 ust. 1 i 3, art. 40 ust. 2 pkt 1 oraz art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (na datę uchwały tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 713, z późn. zm., obecnie Dz. U. z 2021 r., poz. 1327 - uw. Sądu, dalej "u.s.g.") podjęła uchwałę nr [...] w sprawie Statutu Sołectwa [...]

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] Wojewoda, działając na podstawie art. 91 ust. 1 u.s.g. stwierdził nieważność wymienionej wyżej uchwały Rady Miejskiej M. ze względu na istotne naruszenie prawa.

W uzasadnieniu Wojewoda zakwestionował zgodność z prawem zapisów § 7 ust. 4 pkt 4, § 8 ust. 4, § 11 ust. 3, § 21 ust. 1, § 25 ust. 1, § 26 ust. 2 i 4 oraz § 27 ust. 1 i 7 uchwały, wskazując, że w myśl art. 36 ust. 2 u.s.g. sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania. Z powołanego przepisu wynika, że czynne prawo wyborcze przysługuje stałym mieszkańcom sołectwa uprawnionym do głosowania, zaś bierne prawo wyborcze posiada nieograniczona liczba kandydatów. Nadto wybór sołtysa i członków rady sołeckiej następuje w głosowaniu tajnym i bezpośrednim. Przyznanie zebraniu wiejskiemu charakteru elekcyjnego pozostaje zatem w istotnej sprzeczności z regulacją art. 36 ust. 1 u.s.g., w którym ustawodawca nadał zebraniu wiejskiemu wyłącznie uprawnienia uchwałodawcze. Wadliwe są zatem te wszystkie postanowienia statutu, na tle których dochodzi do utożsamiania ogółu stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania, którym zgodnie z art. 36 ust. 2 u.s.g. przysługuje prawo wyboru sołtysa oraz członków rady sołeckiej, z zebraniem wiejskim, które w myśl art. 36 ust. 1 ab initio u.s.g. jest organem uchwałodawczym w sołectwie. Ponadto zebranie wiejskie jest bytem odrębnym od ogółu uprawnionych do głosowania mieszkańców danej jednostki pomocniczej, mimo iż skład obu tych gremiów może się pokrywać.