Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 29 września 2020 r., sygn. IV SA/Wr 7/20

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Kamieniecka Sędziowie: Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska (sprawozdawca) Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska Protokolant: Mariusz Sitny po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 września 2020 r. w Wydziale IV sprawy ze skargi M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji ustalającej wysokość należności podlegającej zwrotowi z tytułu opłat za pobyt w domu pomocy społecznej oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Decyzją, działającego z upoważnienia Burmistrza Miasta J. Zastępcy Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w J., z dnia [...] marca 2015 r., Nr [...], ustalono M.G. (dalej jako skarżący, strona) wysokość należności podlegającej zwrotowi w łącznej kwocie 3000 zł z tytułu opłat za pobyt matki - A.G. - w Domu Pomocy Społecznej w J. filia M. w okresie od grudnia 2013 r. do lutego 2014 r., wniesionej zastępczo za skarżącego przez Gminę J. oraz orzeczono o zwrocie należności podlegającej zwrotowi w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się decyzji.

W uzasadnieniu powołanej decyzji wskazano, że zgodnie z umową dotyczącą ustalenia wysokości świadczonej pomocy na rzecz wymienionej osoby przebywającej w domu pomocy społecznej, zawartą w dniu 11 lutego 2010 r., skarżący jest zobowiązany do wnoszenia opłaty za jej pobyt w domu pomocy społecznej w wysokości 600 zł miesięcznie. Z uwagi na fakt, że skarżący nie wpłacał wymaganych kwot, Ośrodek - w imieniu Gminy J. - wniósł opłatę zastępczą w łącznej wysokości 3000 zł, to jest za maj, październik, listopad i grudzień 2014 r. oraz za styczeń 2015 r. po 600 zł za każdy miesiąc.

Wnioskiem z dnia 21 czerwca 2019 r. skarżący wystąpił o stwierdzenie nieważności wskazanej decyzji ostatecznej, podnosząc, iż została ona wydana bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa, polegającym na naruszeniu art. 18, 20, 21 i 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Skarżący zarzucił, że bezprawnie ustalono należności podlegające zwrotowi. Nie doręczono mu bowiem decyzji ustalającej wysokość opłaty za pobyt matki w domu pomocy społecznej wydanej na podstawie art. 59 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - zwaną dalej u.p.s. lub ustawą (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz.163), wobec czego decyzja ustalająca wysokość należności podlegającą zwrotowi została wydana bez podstawy prawnej. Skarżący podniósł także szereg zarzutów dotyczących ważności umowy zawartej w dniu 22 lutego 2010 r. z dyrektorem MOPS. W ocenie skarżącego przy jej zawieraniu nie ustalono - wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 103 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej - możliwości rodziny do ponoszenia kosztów opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Uchybienie to spowodowało natomiast, że zobowiązano go do ponoszenia opłaty za pobyt matki we wskazanej powyżej placówce ze środków stanowiących minimum egzystencji rodziny, co jest sprzeczne z art. 3 ust. 1 u.p.s. oraz art. 30 Konstytucji RP, albowiem odbiera rodzinie prawo do życia w warunkach godności człowieka. Wskazał nadto, że w dniu zawierania umowy jego matka nie przebywała w domu pomocy społecznej ani też nie obowiązywała żadna decyzja o skierowaniu jej do tego rodzaju placówki i przyjęciu; w obrocie prawnym była jedynie decyzja o odmowie przyjęcia do domu pomocy społecznej. W jego ocenie powołane okoliczności powodują, że w umowie zawarto nieprawdziwe informacje, czym przekroczono granicę zasady swobody zawierania umów określonej w kodeksie cywilnym.