Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 20 sierpnia 2020 r., sygn. II SA/Ol 426/20

Prawo miejscowe

Dnia 20 sierpnia 2020 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Matczak sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 20 sierpnia 2020 roku sprawy ze skargi Wojewody Warmińsko-Mazurskiego na uchwałę Rady Gminy Bartoszyce z dnia 27 marca 2019 r., nr VI/41/2019 w przedmiocie zmiany nazwy gminnej instytucji kultury pn. "Gminny Ośrodek Kultury w Tolko" na "Centrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji Gminy Bartoszyce" i nadanie jej nowego statutu stwierdza nieważność § 6 ust. 3, § 8 ust. 1 lit. c) oraz ust. 5 załącznika do zaskarżonej uchwały.

Uzasadnienie

W dniu 27 marca 2019 r. Rada Gminy Bartoszyce podjęła uchwałę Nr VI/41/2019 w sprawie zmiany nazwy gminnej instytucji kultury pn. "Gminny Ośrodek Kultury w Tolko" na "Centrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji Gminy Bartoszyce" i nadanie jej nowego statutu. W podstawie prawnej uchwały podano art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506, dalej: u.s.g.) oraz art. 9 ust. 1 i 2, art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1983).

Skargę na tę uchwałę w dniu 27 marca 2020 r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie Wojewoda Warmińsko - Mazurski, domagając się stwierdzenia nieważności załącznika zaskarżonej uchwały w części obejmującej § 6 ust. 3, § 8 ust. 1 lit. c) oraz ust. 5. Uchwale zarzucił naruszenie art. 9 ust. 1 w zw. z art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r., poz. 194, dalej jako: ustawa), poprzez przekazanie samorządowej instytucji kultury gminnych zadań własnych z zakresu sportu i rekreacji, niebędących działalnością kulturalną. W uzasadnieniu skargi podniósł, że w § 1 uchwały Rada postanowiła, iż Gminny Ośrodek Kultury w Tolko otrzymuje nazwę Centrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji Gminy Bartoszyce (dalej CKSTiR). Następnie w § 6 ust. 3, § 8 ust. 1 lit. c) oraz ust. 5 statutu, Rada określiła zakres działań CKSTiR, regulując działalność sportową i rekreacyjną. Z tytułu uchwały wynika, że ma ona na celu zmianę nazwy instytucji kultury, podczas gdy w rzeczywistości jej treść, wraz z załącznikiem, stanowi o przekazaniu osobie prawnej, jaką jest instytucja kultury wykonywania innego rodzaju zadań własnych - zadań z zakresu sportu, finansowanych na odmiennych zasadach. W przytoczonym zakresie Rada Gminy, bez podstawy prawnej, połączyła przedmiot działania Gminnego Ośrodka Kultury z zadaniami z zakresu sportu, a powyższe rozwiązanie narusza w szczególności ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. W art. 2 tej ustawy zostały wymienione dopuszczalne formy organizacji, w jakich mogą być prowadzone instytucje kultury, do których należą m.in. muzea, domy kultury, teatry, opery, świetlice oraz biblioteki. Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy, jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Samorządowe instytucje kultury mają osobowość prawną, są odrębnym od gminy podmiotem prawa, dysponują majątkiem, środkami trwałymi, samodzielnie gospodarują w ramach posiadanych środków, organizator nie odpowiada za ich zobowiązania. Natomiast finansowanie przez gminę zadań z zakresu sportu, w tym utrzymywanie terenów rekreacyjnych, zgodnie z art. 14 pkt 7 i art. 219 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.), może być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe w ramach dotacji określanej na ten cel w uchwale budżetowej. Zakłady takie są jednostkami organizacyjnymi, nieposiadającymi osobowości prawnej. Z kolei, art. 27 ustawy o sporcie stanowi, że tworzenie warunków, w tym organizacyjnych, sprzyjających rozwojowi sportu stanowi zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może określić, w drodze uchwały, warunki i tryb finansowania zadania własnego, wskazując w uchwale cel publiczny z zakresu sportu, który jednostka ta zamierza osiągnąć (może także wspierać kulturę fizyczną na podstawie przepisów odrębnych). W związku z powyższym, finansowanie przez gminę zadań z zakresu sportu może się odbywać bezpośrednio z budżetu gminy, w tym za pośrednictwem gminnego zakładu budżetowego, może być też realizowane w formie dotacji udzielanej innym podmiotom niezaliczonym do sektora finansów publicznych, którym zostaną powierzone zadania w trybie i na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Z tego względu, finansowanie instytucji kultury jako odrębnych podmiotów odbywa się na innych zasadach niż zadania z zakresu sportu. Tym samym, realizowanie w ramach jednego podmiotu wspólnie wyżej wymienionych zadań jest niedopuszczalne. Narusza to bowiem przepisy uregulowane w ustawie o finansach publicznych.