Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 sierpnia 2019 r., sygn. II SA/Gl 731/19

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski, Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska (spr.), Sędzia WSA Andrzej Matan, , Protokolant asystent sędziego Aleksandra Czajer, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 sierpnia 2019 r. sprawy ze skargi K. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku rodzinnego. oddala skargę.

Uzasadnienie

K.O. (dalej w skrócie: "skarżący") wnioskiem z dnia 31 października 2018 r. zwrócił się do Ośrodka Pomocy Społecznej w C. z prośbą o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego na syna A. (ur. [...]r.) i córkę Z. (ur. [...] r.), na okres zasiłkowy 2018/2019.

Decyzją z dnia [...]r., nr [...], działający z upoważnienia Prezydenta Miasta C., Zastępca Kierownika Działu Świadczeń Rodzinnych i Świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego Ośrodka Pomocy Społecznej w C., na podstawie art. 4, art. 5 i art. 24 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2220 z późn. zm., dalej: "ustawa"), odmówił przyznania skarżącemu wnioskowanego świadczenia, na okres od 01.11.2018 r. do 31.10.2019 r., bowiem miesięczny dochód na osobę w jego rodzinie wynosi 4 138,31 zł. i tym samym przekracza ustawowe kryterium dochodowe, tj. 674,00 zł.

W odwołaniu skarżący domagał się uchylenia niekorzystnej decyzji i przyznania zasiłku rodzinnego. Podał, że w 2017 r. w zeznaniu podatkowym wykazana została kwota zasiłków chorobowych wypłaconych jego żonie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w oparciu o wyrok Sądu Apelacyjnego w K. Jego zdaniem, dochód ten nie był uzyskiwany w okresie na jaki ustalane lub weryfikowane jest prawo do wnioskowanego świadczenia, dlatego organ nie powinien go uwzględniać w wyliczeniach.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach decyzją z dnia [...]r., nr [...], działając na podstawie art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 570) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1629 z późn. zm., w skrócie: "k.p.a."), utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji z dnia [...]r. Wyjaśniło, że skarżący w 2017 r. uzyskał dochód w wysokości 51 952,28 zł. z tytułu zatrudnienia w firmie "A" Spółka Akcyjna w M., który należy uznać za dochód utracony i nie uwzględniać przy ustaleniu dochodu (PIT - 11, k. 51 i 52 akt administracyjnych). Dochód skarżącego z tytułu prowadzonej od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia 22 grudnia 2017 r. działalności gospodarczej (agencji reklamowych) w 2017 r. wyniósł 4 907,12 zł. i został pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne - 51,38 zł. oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne - 594,56 zł., zatem stanowi kwotę 4 261,18 zł. Jednocześnie cały należny podatek wspólny małżonków został uwzględniony przy ustalaniu dochodu żony skarżącego, co miesięcznie dało kwotę 355,10 zł. Zdaniem organu odwoławczego, zawieszenie przez skarżącego działalności gospodarczej z dniem 22.12.2017 r. nie stanowi utraty dochodu, w rozumieniu art. 3 pkt 23 lit. f) ustawy. Przepis ten stanowi, że utrata dochodu oznacza utratę dochodu spowodowaną wykreśleniem z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania, w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, a więc w okresie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, która prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Z akt sprawy wynika, że żona skarżącego uzyskała w 2017 r. dochód w łącznej wysokości 225 251,80 zł. (składał się na to dochód z działalności gospodarczej w wysokości 99,76 zł., zasiłki z ubezpieczenia społecznego w wysokości 214 655,32 zł. i odsetki w wysokości 10 496,72 zł.). Dochód ten pomniejszony o pełną kwotę należnego podatku wspólnego małżonków - 49 261 zł., składki na ubezpieczenie społeczne - 938,81 zł. i składki na ubezpieczenie zdrowotne - 3 567,36 zł., łącznie stanowi kwotę 171 484,63 zł., a miesięcznie 14 290,38 zł. Odnosząc się do treści odwołania organ odwoławczy uznał, że uzyskanego przez żonę skarżącego z tytułu zasiłku chorobowego i macierzyńskiego z ubezpieczenia społecznego nie można traktować jako dochodu utraconego, bowiem zgodnie z art. 3 pkt 23 lit. h) ustawy przez utratę dochodu rozumie się jedynie utratę zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Sytuacja taka nie zaistniała, albowiem żona skarżącego od dnia 2 kwietnia 2015 r. do nadal prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą "B" (agencje reklamowe). Rodzina skarżącego uzyskała ulgę prorodzinną w wysokości 1 112,04 zł., co miesięcznie daje kwotę 92,67 zł., zatem łączny dochód wyniósł 14 738,15 zł., a na osobę w rodzinie 3 684,54 zł., co przekracza ustawowe kryterium dochodowe (674,00 zł.). Skarżący uzyskał z dniem 11.09.2018 r. dochód z tytułu zasiłku dla bezrobotnych, który za miesiąc październik 2018 r. wynosi 594,25 zł. (decyzje z dnia 13 lipca i 11 października 2018 r., k. 49 i 50 akt administracyjnych). W tej sytuacji miesięczny dochód jego rodziny od listopada 2018 r., z uwzględnieniem dochodu uzyskanego wynosi 15 332,40 zł., a na osobę w rodzinie 3 833,10 zł. i również przekracza ustawowe kryterium dochodowe. Odnosząc się do rozbieżności w wyliczonym przez organ I instancji dochodzie organ odwoławczy podał, że wynika to między innymi z tego, że w razie łącznego opodatkowania małżonków, dochód rodziny podlega pomniejszeniu o kwotę podatku wykazanego jako zobowiązanie podatkowe obojga małżonków. Przepisy wymienionych ustaw, ani też przepisy wykonawcze nie dają bowiem podstaw do innego rozumienia podatku należnego, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy. W powyższym zakresie organ odwoławczy podzielił pogląd wyrażony w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 24 maja 2011 r., według którego "w sytuacji, gdy małżonkowie wybrali wspólne opodatkowanie, podatek należny jest jeden i on podlega odliczeniu od dochodu, o którym mowa w § 15 rozporządzenia [...] Skoro więc zobowiązanie rodziny z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku wspólnego rozliczenia przez małżonków podatku dochodowego jest jedno, to ono obciąża rodzinę. Natomiast w przypadku osobnych rozliczeń podatkowych każde z małżonków ma swoje własne zobowiązania, a więc ich "rodzina" ma dwa zobowiązania, ponieważ one łącznie obciążają ich dochody. Gdyby skarżąca i jej mąż rozliczali się oddzielnie, każde z nich obciążone byłoby inną kwotą zobowiązania podatkowego (podatku należnego) i wówczas dla potrzeb przyznawania świadczeń rodzinnych, dochody te liczone byłyby osobno dla każdego z małżonków i z uwzględnieniem podatku należnego każdego z nich" (por. wyrok WSA w Lublinie, sygn. akt II SA/Lu 178/11, dostępny w internetowej bazie orzeczeń NSA, dalej w skrócie: "CBOS")