Wyrok WSA w Lublinie z dnia 29 stycznia 2019 r., sygn. II SA/Lu 852/18

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marta Laskowska-Pietrzak, Sędziowie Sędzia NSA Maria Wieczorek-Zalewska, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Sekretarz sądowy Marzena Okoń, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi Z. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie usług opiekuńczych oddala skargę.

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] sierpnia 2018 r. nr [...] - po rozpatrzeniu odwołania Z. W. od decyzji Wójta Gminy [...] z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania usług opiekuńczych - utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu Kolegium wyjaśniło, że ww. decyzja organu pierwszej instancji została wydana po rozpatrzeniu wniosku Z. W. z dnia [...] maja 2018 r. o przyznanie usług opiekuńczych. W decyzji tej organ pierwszej instancji wskazał, że zmierzając do rozpatrzenia powyższego wniosku, pismami z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] i nr [...] powiadomił Z. i T. małż. W. o wyznaczeniu na dzień [...] czerwca 2018 r. terminu wizyty pracowników socjalnych w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. We wniosku z dnia [...] maja 2018 r. Z. W. wystąpił o wyłączenie od udziału w sprawie pracowników socjalnych E. W. i H. L. oraz Kierownika OPS w [...] B. Ś.. Postanowieniami z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] i nr [...] odmówiono wyłączenia odpowiednio ww. pracowników socjalnych oraz Kierownika OPS w [...]. W dniu [...] czerwca 2018 r. pracownicy socjalni w asyście funkcjonariuszy Policji przyjechali do miejsca zamieszkania Z. W. w celu przeprowadzenia aktualizacji wywiadu środowiskowego, jednak - pomimo kilkukrotnego dzwonienia - nikt nie otworzył im drzwi. Z wizyty sporządzono notatkę służbową. O swojej nieobecności w domu w wyznaczonym na wizytę dniu Z. W. i T. W. nie powiadomili pracowników socjalnych telefonicznie, ani też osobiście. Organ pierwszej instancji stwierdził, że z przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm., dalej jako "u.p.s.") wynika, iż wydanie decyzji powinno być poprzedzone każdorazowo ustaleniem stanu faktycznego, tj. ustaleniem, czy zostały spełnione warunki do przyznania świadczenia. Ustalenie stanu faktycznego następuje w postępowaniu dowodowym, zaś szczególnym rodzajem dowodu przewidzianym w ww. ustawie, niezbędnym do ustalenia wszystkich okoliczności sprawy, jest rodzinny wywiad środowiskowy (lub jego aktualizacja), który powinien poprzedzać rozstrzygnięcie każdej sprawy dotyczącej świadczeń z pomocy społecznej. Po stronie osoby zainteresowanej występuje prawna powinność umożliwienia organowi dokonania wywiadu środowiskowego. Ponadto w świetle art. 4 u.p.s. osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Bierna bądź roszczeniowa postawa podmiotu ubiegającego się o pomoc może spowodować odmowę przyznania świadczenia - stosownie do art. 11 ust. 2 u.p.s. Organ pierwszej instancji stwierdził, że postawa Z. W. i T. W. świadczy o tym, że nie podejmują oni jakichkolwiek kroków prowadzących do poprawy ich sytuacji życiowej. Z akt sprawy wynika, iż wnioskodawca i jego żona nie umożliwiają pracownikom socjalnym przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, pomimo informowania ich o planowanych terminach wizyt. Organ podkreślił, że mając na uwadze chorobę psychiczną Z. W., o terminach przeprowadzania wywiadu zawiadamia również T. W., jednak żona wnioskodawcy także nie podejmuje z organem współpracy, choć jej stan zdrowia pozwala na udzielenie informacji w sprawie męża. W konsekwencji organ pierwszej instancji uznał, że brak jakiejkolwiek chęci współpracy z pracownikiem socjalnym ze strony Z. W. i T. W., w celu przezwyciężania ich trudnej sytuacji życiowej, stanowi podstawę do odmowy przyznania świadczeń.