Wyrok WSA w Krakowie z dnia 21 grudnia 2018 r., sygn. II SA/Kr 1257/18

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Mirosław Bator SWSA Krystyna Daniel SWSA Paweł Darmoń (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 21 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi Polskiego Związku Działkowców stowarzyszenia [...] w W. Okręg [...] w [...] reprezentowany przez Okręgowy Zarząd [...] w [...] na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] sierpnia 2018 r, znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ustalającej cenę gruntu oraz opłatę roczną za zarząd skargę oddala

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia 11 lipca 2018 r. sygn. akt: [...] odmówiło wszczęcia na wniosek Polskiego Związku Działkowców stowarzyszenia [...] w [...] reprezentowanego przez Okręgowy Zarząd [...] postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Kierownika Urzędu Miejskiego w T. z dnia 28 stycznia 1989 r. znak: [...] w sprawie ustalenia ceny gruntu oraz opłaty rocznej z tytułu zarządu między innymi dla działki nr [...] obr. [...] o pow. 38,3760 ha (z podziału, której powstały działki nr [...] i [...]).

Po rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wniesionego na to postanowienie przez Polski Związek Działkowców stowarzyszenie [...] w [...] reprezentowane przez Okręgowy Zarząd [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2018 r., znak [...] utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie.

W jego uzasadnieniu Kolegium wskazało, że we wniosku o stwierdzenie nieważności wskazano, że Rodzinny Ogród Działkowy [...] w T. powstał w 1952 roku. Decyzją w [...] znak: [...] z dnia 1 grudnia 1967 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w T. zatwierdziło lokalizację szczegółową pracowniczego ogrodu działkowego P. w T.. Rodzinny Ogród Działkowy "[...] w T. obejmuje działki ewidencyjne nr: [...] o powierzchni 10,3809 ha, [...] o powierzchni 0,2122 ha, [...] o powierzchni 0,0497 ha, [...] o powierzchni 15,8948 ha, [...] o powierzchni 1,758 ha, [...] o powierzchni 2,8478 ha, [...] o powierzchni 0,5420 ha, [...] o powierzchni 2,8974 ha, [...] o powierzchni 0,3678 ha, [...] o powierzchni 0,9416 ha obręb [...]. Dalej podniesiono, że w dacie wydania przedmiotowej decyzji, kwestie oddawania nieruchomości państwowych w zarząd lub użytkowanie a także kwestie ustalania cen nieruchomości państwowych oraz opłat z tytułu zarządu, użytkowania wieczystego i użytkowania określały przepisy ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Zgodnie z art. 38 ust. 2 tej ustawy "państwowe jednostki organizacyjne uzyskują grunty państwowe w zarząd na podstawie decyzji terenowego organu administracji państwowej albo na podstawie zawartej, za zezwoleniem tego organu, umowy o przekazaniu pomiędzy państwowymi jednostkami bądź umowy o nabyciu nieruchomości". Wymienione dokumenty potwierdzały, zatem zasadniczo służący państwowym jednostkom organizacyjnym tytuł prawny w postaci zarządu, do określonych gruntów państwowych. Art. 38 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości miał zastosowanie na przyszłość. Ustawa wprowadziła "prawo zarządu gruntami państwowymi" nieznane poprzedniej regulacji. Zgodnie z art. 87 tej ustawy "grunty państwowe będące w dniu wejścia w życie ustawy w użytkowaniu państwowych jednostek organizacyjnych przechodzą w zarząd tych jednostek". Jak wynika z akt sprawy działka nr [...] obr. [...] faktycznie była zajmowana pod ówczesny Pracowniczy Ogród Działkowy "[...]"' w T. (powstały w 1952 roku) już w okresie poprzedzającym uchwalenie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Aktem, który regulował prawne formy przekazywania gruntów państwowych w użytkowanie w okresie przed uchwaleniem ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, była ustawa z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach. Przedmiotowa ustawa nie przewidywała prawa zarządu gruntami państwowymi, a wyłącznie prawo użytkowania oraz użytkowania wieczystego tymi gruntami. Jak wynika z art. 10 ust. 1 ustawy o gospodarce terenami w miastach i osiedlach również ustanowienie użytkowania gruntów państwowych - w późniejszym okresie przekształcone ex - lege w prawo zarządu - wymagało wydania odpowiedniej decyzji administracyjnej. Takiej decyzji brak w przedmiotowej sprawie, co potwierdziło również samo P. wywodzące ewentualny tytuł prawny wyłącznie z decyzji ustalającej opłatę za zarząd. Sam zarząd nie został nigdy legalnie ustanowiony, a zatem i ustalenie opłat z tytułu nieistniejącego prawa było rażącym naruszeniem prawa, które w rozumieniu art 156 § 1 pkt 2 k.p.a. stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji. (...) Istotą podjętego rozstrzygnięcia było ustalenie obowiązku i wysokości należnej opłaty związanej z władaniem przez przedsiębiorstwo państwowe nieruchomością państwową, a kwestia tytułu do władania miała charakter wtórny.