Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 20 listopada 2018 r., sygn. II SA/Gd 428/18

1. Wprowadzenie znacznych ilość nieoczyszczonych ścieków do środowiska na skutek awarii pomp powinno podlegać ocenie organu z punktu widzenia zasadności zastosowania sankcji administracyjnych przewidzianych przepisami prawa, tj. opłat podwyższonych powiązanych z analizą, czy wprowadzenie nieoczyszczonych ścieków do środowiska w ilościach niewątpliwie nieprzewidzianych w posiadanym pozwoleniu wodnoprawnym jest przekroczeniem jego warunków czy też sytuacją kwalifikowaną jako w ogóle nie objęta takim pozwoleniem, czy też korzystanie to w konkretnych okolicznościach niniejszej sprawy mieściło się w ramach dopuszczonych prawem.

2. Art. 6 ust. 1 w zw. z art. 140 ustawy Prawo ochrony środowiska nie dają podstawy prawnej do nałożenia na podmiot korzystający ze środowiska obowiązku sporządzenia programu wraz z harmonogramem w zakresie kompleksowych działań o charakterze organizacyjnym i technicznym w celu niedopuszczenia do powtórzenia się sytuacji awaryjnego zrzutu ścieków. Sąd ocenił również, że nałożenie w punkcie 2 zarządzenia obowiązku wystąpienia do właściwego organu z wnioskiem o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego na awaryjny zrzut ścieków nie znajduje oparcia w przepisie art. 389 i 403 ustawy – Prawo wodne.

3. Korzystanie z uprawnień w sposób sprzeczny z prawem wiąże się z odpowiedzialnością prawną, która – w odniesieniu do korzystania z wód bez pozwolenia lub z jego przekroczeniem – uregulowana jest w przepisach dotyczących instrumentów ekonomicznych w gospodarowaniu wodami, przewidującymi odpowiedzialność administracyjną w formie opłaty podwyższonej – art. 280 pkt 1 lit. b) – w przypadku braku pozwolenia oraz korzystania z wód z przekroczeniem jego warunków - art. 280 pkt 2 lit. b) oraz odpowiedzialność karną - w 473 ustawy – Prawo wodne i nast. Podmiot korzystający ze środowiska zatem może korzystać z wód z pominięciem wymaganych w tym zakresie aktów zgód stosownych organów władzy, choć będzie się to wiązać z odpowiedzialnością prawną w sytuacji, gdy korzystanie to narusza przepisy prawa.