Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 18 maja 2017 r., sygn. I SA/Ol 55/17

Podatek dochodowy od osób fizycznych; Podatkowe postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jolanta Strumiłło Sędziowie sędzia WSA Wiesława Pierechod (sprawozdawca) sędzia WSA Renata Kantecka Protokolant stażysta Agnieszka Kunkel po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 maja 2017 r. sprawy ze skarg J. W., M. W. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej (obecnie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej) z dnia "[...]" nr "[...]" oraz nr "[...]" w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w formie ryczałtu za 2008r. oddala skargi

Uzasadnienie

J. W. i M. W. wnieśli skargi na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej z dnia "[...]" nr "[...]" uchylające w całości decyzje organu pierwszej instancji i ustalające podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu w wysokości po 192.584 zł od dochodu w kwotach po 256.778 zł, nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2008 r.

Z uzasadnienia decyzji i akt sprawy przedstawionych Sądowi wynika, że decyzjami z dnia "[...]" Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej ustalił J. i M. W. zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2008r., w wysokości po 844.212 zł , każdemu z małżonków.

Organ I instancji wskazał, że decyzje zostały podjęte w oparciu o ustalenia postępowania kontrolnego, z którego wynikała różnica w kwocie 2.251.232 zł, pomiędzy osiągniętymi w 2008 r. przychodami i zgromadzonym przez podatników mieniem, a poniesionymi w tym roku wydatkami. Brak pokrycia kwoty poniesionych w tym roku wydatków w mieniu pochodzącym z przychodów opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania, stanowił podstawę do ustalenia zobowiązań podatkowych . Organ nie uwzględnił argumentacji podatników, że źródłem pokrycia wydatków ponoszonych w spornym roku były oszczędności gromadzone od początku aktywności zawodowej, w szczególności z prowadzonej od 1983 r. przez M. W. działalności gospodarczej, pracy zawodowej M. W. zatrudnionego od 1976 r. w 5 zakładach i J. W., która pracowała od 1979 do 1994r. w szkole podstawowej a od września 1994r. rozpoczęła współpracę z mężem przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Dyrektor UKS wskazał, że na podstawie zebranych dowodów ustalił przychody i wydatki M. W. od roku 1996 do roku 2007 (z zachowanych dokumentów), a z braku informacji o dochodach w latach 1987-1995 i wcześniejszych posiłkował się informacjami z ZUS. Organ z własnej inicjatywy poszukiwał wszelkich dowodów mających znaczenie dla sprawy. Wobec biernej postawy strony nie miał żadnych podstaw, by w jakikolwiek sposób urealnić dochody wskazywane przez stronę. Organ uznał, że uzyskane wcześniej oszczędności, pomnożone poprzez oprocentowanie, M. W. przeznaczył na zakup maszyn produkcyjnych oraz od 1994r. (przez okres mniej więcej roku) na wybudowanie zakładu produkcyjnego, a zatem nie mógł posiadać już znacznych środków pieniężnych w latach późniejszych. Z uwagi na brak poparcia dokumentami twierdzeń dotyczących sprzedanych samochodów i nieruchomości, otrzymanych odszkodowań, wykazanej amortyzacji w księgach podatkowych za lata wcześniejsze niż lata 1996 - 2005, wydatków na opłaty za użytkowanie wieczyste i podatku od nieruchomości organ kontroli skarbowej nie uznał ich za wiarygodne. Uwzględnił, że budynek produkcyjny został ujęty w ewidencji środków trwałych w oparciu o dokonaną wycenę szacunkową na wartość 302.057,40 zł a jego koszt budowy, według oświadczenia , w latach 1994-1995 systemem gospodarczym stanowił kwotę około 100.000 zł (po denominacji), strona przedłożyła bowiem do wyjaśnienia kserokopie aktów notarialnych z nabycia działek oraz kserokopie dokonanej wyceny szacunkowej na podstawie której wprowadzono budynek do ewidencji środków trwałych. Organ nie przyjął jako wydatków poniesionych, wykazanych w zeznaniach rocznych (PIT) wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ w zeznaniach tych wykazano składki obliczone a nie faktycznie wpłacone. Natomiast ZUS przekazał dane, które potwierdzają wpłacone składki przez stronę w poszczególnych okresach a zatem uznano, że jest to faktycznie poniesiony wydatek. Na podstawie informacji od właściwych podmiotów ustalono przychody i wydatki z tytułu nabycia i odkupienia jednostek uczestnictwa z towarzystw inwestycyjnych. W zeznaniu PIT-38 strona rozliczała dochód i stratę ze sprzedaży jednostek uczestnictwa oraz podatek giełdowy, ale środków pieniężnych z TFI nie wycofała tylko inwestowała dalej. W oparciu o informacje ustalono, że strona faktycznie wydatkowała środki pieniężne na zakup jednostek uczestnictwa w kwotach i w latach wskazanych w tych informacjach i że otrzymała pieniądze z tytułu odkupienia przez TFI jednostek uczestnictwa w 2003 r. i pozostałą część w 2008 r. Otrzymane i wydatkowane środki pieniężne zostały ujęte przez organ w ogólnym zestawieniu przychodów i wydatków za lata 1987-2007 w latach ich poniesienia i otrzymania. Natomiast do ustaleń w roku 2008 przyjęto faktycznie otrzymane środki pieniężne z odkupienia jednostek uczestnictwa po pomniejszeniu ich o wydatkowane środki pieniężne na ich zakup, ponieważ jak ustalono w toku postępowania, w okresach zakupu tych jednostek uczestnictwa strona nie posiadała wystarczających środków pieniężnych pochodzących z ujawnionych źródeł przychodów na ich zakup. Organ uznał natomiast za źródła przychodów opodatkowanych zysk z tych inwestycji w kwocie różnicy pomiędzy wartością zakupu i odkupienia jednostek uczestnictwa. Z uwagi na to, że strona nie posiadała także na koniec 2007 roku środków pieniężnych pochodzących z ujawnionych źródeł przychodów, nie uznano jako przychód także kwoty 150.000,00 zł, która wpłynęła na rachunek bankowy z likwidacji lokaty założonej w roku 2007, a także środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych na dzień 01.01.2008 r. W odniesieniu do sprzedaży samochodu Jaguar za kwotę 48.000,00 zł wskazano, że dowód sprzedaży nosi datę 30.11.2005 r. i przychód z został uwzględniony w rozliczeniu za 2005 r. Organ kontroli obliczył przychody i wydatki w latach 1987 - 2007, przyjmując kwoty wskazane przez stronę w zastrzeżeniach do protokołu kontroli, po dokonaniu których wskazał, że ustalenia dotyczące 2008 r. nie uległyby zmianie, ponieważ na koniec 2007 r. nadal występowałaby nadwyżka wydatków nad przychodami w kwocie 2.009.57,16