Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 28 marca 2017 r., sygn. II SA/Ol 37/17

Ochrona środowiska

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Osipuk Sędziowie Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędzia WSA Katarzyna Matczak Protokolant specjalista Karolina Hrymowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2017 r. sprawy ze skargi Spółki A na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie opłaty za korzystanie ze środowiska oddala skargę.

Uzasadnienie

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu akt sprawy wynika, że decyzją z dnia "[...]"r. Marszałek Województwa wymierzył Spółce P opłatę za korzystanie ze środowiska z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza za "[...]"r. stanowiącą różnicę pomiędzy opłatą należną a opłatą wynikającą z wykazu, o którym mowa wart. 286 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2016r. poz. 672 ze zm., dalej jako: P.o.ś.n - stan na dzień wydania zaskarżonej decyzji) w kwocie "[...]" zł i zobowiązał do wpłaty kwoty "[...]" zł wraz z odsetkami za zwłokę na konto organu. W uzasadnieniu podano, że w dniu "[...]" r. Spółka przedłożyła wykaz zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za "[...]" rok z naliczoną opłatą za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z procesów spalania paliw: węgla kamiennego, koksu, drewna opałowego oraz gazu ziemnego ze "[...]" obiektów znajdujących się na terenie województwa war, na łączną kwotę "[...]" zł i uiściła ją w dniu "[...]"r. W wykazie tym Spółka nie uwzględniła opłaty za emisję sadzy z procesów spalania węgla kamiennego. W związku z tym wezwano Spółkę do złożenia korekty wykazu zawierającego informacje i dane wykorzystywane do ustalenia wysokości opłat za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Strona poinformowała, że naliczyła opłatę prawidłowo, w oparciu o wskaźniki przedstawione przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) w publikacji "Wskaźniki emisji zanieczyszczeń za spalanie paliw - kotły o nominalnej mocy cieplnej o 5MW" Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, styczeń 2015r. i uznała, że wezwanie do złożenia korekty jest niezasadne. W związku z tym wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia należnej opłaty. Dnia "[...]"r. Spółka przedłożyła korektę wykazu za korzystanie ze środowiska za "[...]"r. z naliczoną opłatą w wysokości "[...]" zł. W związku z powyższym powstała nadpłata w wysokości "[...]" zł, co spowodowało zmniejszenie zadłużenia Spółki do kwoty "[...]" zł. Decyzją z "[...]"r. wymierzono Spółce opłatę z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza za "[...]"r. za emisję sadzy, lecz decyzja ta została uchylona przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze. W uzasadnieniu swojej decyzji Kolegium wskazało na zasadność zasięgnięcia opinii biegłego. Organ zwrócił się do Spółki o scharakteryzowanie eksploatowanych przez nią kotłów węglowych celem ustalenia, czy w wyniku spalania węgla w poszczególnych kotłach ma miejsce emisja sadzy. W odpowiedzi Spółka przesłała stosowane dokumenty, z których wynika, że posiada kotły na węgiel wyposażone w ruszt stały i ciąg naturalny z ręcznym zasypem paliwa. W sporządzonej przez biegłego ekspertyzie wykazano, że podczas spalania węgla w kotłach o ręcznym zasypie paliwa i pracujących na ciągu naturalnym każdy zasyp paliwa prowadzi do chwilowego wychłodzenia paleniska i spalenia paliwa do węgla bezpostaciowego, czyli sadzy. Biegły podał, że z wieloletnich badań, w których uczestniczył wynika, że właściwie dobrany współczynnik nadmiaru powietrza, od którego zależy proces spalania węgla, w kotłach z ręcznym zasypem paliwa i pracujących na ciągu naturalnym wynosi 3 i więcej, a nie jak podają dane literaturowe zalecane 1,8. W związku z tym każdy przedmuch paleniska nadmiarem zimnego powietrza dodatkowo je wychładza, co generuje emisję sadzy. W związku z tym organ uznał, że zasadnym jest naliczenie opłaty za emisje sadzy z procesów spalania węgla kamiennego w kotłach i decyzją z dnia "[...]"r. ponownie ustalił Spółce wysokość opłaty za korzystanie ze środowiska za "[...]"r. w wysokości "[...]" zł. Na skutek wniesionego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło w całości decyzję będącą przedmiotem odwołania i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji zarzucając, że z akt sprawy nie wynika czy w rozpatrywanej sprawie należałoby ustalić opłatę z tytułu spalania węgla kamiennego jedynie za pyły węglowo-grafitowe i sadzę, czy jedynie za pyły ze spalania paliw, czy tak jak to uczynił organ I instancji za oba wskazane rodzaje pyłów oraz że specyfika przedmiotowej sprawy nie pozwala na określenie rodzajów emisji pyłów, gazów i ich wskaźników w oparciu o ustalenia niepoparte materiałem dowodowym. Ponownie rozpoznając sprawę organ stwierdził, że opłatę za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z procesów spalania węgla kamiennego w kotłach o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW można wyliczyć metodą ryczałtową lub ustalając wielkość emisji poszczególnych zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza. Spółka przyjęła drugą metodę wyliczenia opłaty ustalając emisję zanieczyszczeń takich substancji jak: dwutlenek węgla, tlenki azotu, tlenek węgla, dwutlenek siarki, benzo(a)piren, pyły ze spalania paliw, lecz nie naliczyła opłaty za emisję sadzy, która zdaniem organu jest emitowana podczas spalania węgla w kotłach. Wskazano, że organ wystąpił do biegłego o wydanie opinii uzupełniającej do ekspertyzy dot. zasadności naliczania opłat za emisją sadzy z procesów spalania węgla kamiennego, który wyjaśnił, że pyły emitowane z małych kotłów opalanych węglem, pracujące na ciągu naturalnym i z ręcznym zasypem paliwa - spełniające kryteria zdefiniowane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, który w swoim zarządzeniu nr 11 z 8 kwietnia 1993r. ustalił, że jeśli oznaczenie w próbce pobranego pyłu emitowanego z kotła wykaże zawartość sadzy większą niż 25% - to całość emitowanych pyłów należy traktować jako pył węglowo-grafitowy, sadza. Tym samym pyłów z tak prowadzonego procesu spalania paliwa stałego nie powinno się traktować, jako pyłów ze spalania paliw, ale jako pyły węglowo-grafitowe, sadzę. Stwierdzenie to biegły oparł na szerokiej podstawie badawczej, którą przytoczył w ekspertyzie. W związku z tym ponownie ustalając wysokość opłaty za emisję z procesów spalania węgla kamiennego w kotłach organ uznał, że należy naliczyć opłatę za sadzę, pomijając pyły ze spalania paliw, z uwagi na fakt iż, Spółka posiada kotły z których emitowany pył zawiera więcej niż 25 % sadzy, co kwalifikuje go do pyłów węglowo-grafitowych, sadzy. Z uwagi na powyższe wysokość należnej opłaty ustalono na podstawie stawek opublikowanych w Obwieszczeniu Ministra Środowiska z 13 sierpnia 2013r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2014 (M.P. z 2013 r. poz. 729). Organ podał szczegółowo swoje wyliczenia i ustalił, ze łączna opłat za "[...]"r. winna wynosić "[...]" zł, a zadeklarowano kwotę "[...]" zł. Zatem różnica wynosi "[...]" zł.