Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 lipca 2016 r., sygn. I SA/Po 2428/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aleksandra Kiersnowska-Tylewicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Bejgerowska Sędzia WSA Dominik Mączyński Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Szydłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lipca 2016 r. sprawy ze skargi "A" sp. z o.o. [...] na interpretację indywidualną Ministra Finansów działającego przez organ upoważniony Dyrektora Izby Skarbowej [...] z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych oddala skargę

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] maja 2015 r., X.A. sp. z o.o. z siedzibą w R. (dalej zwana skarżącą lub wnioskodawczynią) zwróciła się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowań związanych z prowadzoną działalnością.

We wniosku o wydanie interpretacji przedstawiono stan faktyczny, zgodnie z którym skarżąca prowadzi działalność w zakresie logistyki i transportu, należąc do międzynarodowej grupy X. W związku ze świadczonymi usługami transportowymi dochodzi niekiedy do powstania szkód w przesyłkach towarowych powierzanych przez klientów bądź też opóźnień w świadczeniu usługi. Z tytułu powstałych szkód lub opóźnień wnioskodawczyni wypłaca swoim klientom odszkodowania, do czego obligują obowiązujące przepisy. Jako podmiot świadczący profesjonalnie usługi transportowe skarżąca jest bowiem, co do zasady, zobowiązana do likwidacji szkody i wypłaty odszkodowania bez względu na przyczynę zdarzenia skutkującego szkodą na towarach. Odszkodowania są wypłacane po przeprowadzeniu postępowania reklamacyjnego, a ich kwota odpowiada wartości poniesionego przez klienta uszczerbku na majątku (tzw. szkoda rzeczywista). Odszkodowanie jest zasadniczo wypłacane wówczas, gdy roszczenie klienta o naprawienie szkody jest zasadne, a przepisy prawa zobowiązują skarżącą do wypłaty. Podkreślono, że skarżąca z uwagi na przyjęty model prowadzenia działalności nie zatrudnia jako pracodawca kierowców, jak również nie posiada własnej floty pojazdów. W związku z powyższym wnioskodawczyni świadczy usługi transportowe we współpracy z przewoźnikami zewnętrznymi - zleca wykonanie transportu przedsiębiorcy przewozowemu, który realizuje ten transport. W związku z zastosowaniem przedstawionego modelu biznesowego w obszarze działalności transportowej skarżącej szkody w przesyłkach powierzonych jej przez klientów powstają w związku z działalnością podmiotów trzecich wobec niej. Wyjaśniono przy tym, że zgodnie z przepisami prawa wnioskodawczyni może powierzać wykonanie przewozu podwykonawcom, jednakże za ich czynności ponosi odpowiedzialność jak za swoje własne. W sytuacji gdy dojdzie do opóźnienia lub szkody w przesyłce przewożonej przez podprzewoźnika, odpowiedzialność odszkodowawczą wobec zleceniodawcy ponosi skarżąca. W takich okolicznościach wnioskodawczyni wypłaca klientowi kwotę należnego odszkodowania, a jednocześnie z zasady występuje z roszczeniem regresowym do przewoźnika zewnętrznego lub jego ubezpieczyciela. Regresem objęte są te odszkodowania, które zgodnie z przepisami prawa finalnie obciążają przewoźnika zewnętrznego. Zgodnie z przyjętymi przez wnioskodawczynię procedurami występuje ona z roszczeniem regresowym w każdym przypadku, gdy wartość szkody przekracza kwotę 200 zł. W przypadku szkód o wartości nieprzekraczającej tej kwoty skarżąca wypłaca odszkodowanie z własnych środków i odstępuje od regresowania roszczenia, ponieważ koszty z tym związane znacznie przekraczałyby wartość dochodzonego odszkodowania. Wnioskodawczyni zaznaczyła jednak, że niekiedy wystąpienie z roszczeniem zwrotnym do przewoźnika okazuje się bezskuteczne i w takich przypadkach wartość wypłacanego odszkodowania zawsze w sensie ekonomicznym obciąża skarżącą. Niezależnie od powyższego skarżąca jest ubezpieczona od odpowiedzialności z tytułu szkód, które mogą wystąpić w związku ze świadczeniem usług przewozowych, a otrzymane odszkodowania są rozpoznawane jako przychody podatkowe. Celem ograniczenia zdarzeń prowadzących do powstawania szkód w przewożonych przesyłkach i w konsekwencji celem obniżenia kosztów prowadzonej działalności skarżąca podejmuje odpowiednie działania zmierzające do minimalizowania tzw. poziomu szkodowości opisane szczegółowo we wniosku o wydanie interpretacji. W swojej ocenie wnioskodawczyni dokłada należytej profesjonalnej staranności zmierzającej do zabezpieczenia towarów klientów przed szkodami. Niezależnie jednak od powyższych działań zdarzenia szkodowe na pewnym poziomie są nie do uniknięcia w działalności transportowej. Skarżąca wyjaśniła również, że wypłaca ona niekiedy klientowi odszkodowanie mimo, że w świetle prawa nie jest do tego zobowiązana. Wypłata odszkodowania w tego rodzaju sytuacji jest typową decyzją biznesową, każdorazowo podejmowaną w oparciu o analizę wyniku finansowego realizowanego na sprzedaży usług do danego klienta, jak również z uwzględnieniem relacji z danym klientem. Decyzja o wypłacie odszkodowania jest podejmowana, jeżeli ze względów ekonomicznych dla skarżącej korzystniejszym rozwiązaniem jest zaspokojenie zgłoszonego roszczenia odszkodowawczego i utrzymanie kontrahenta, niż odmowa wypłaty, która mogłaby skutkować utratą klienta. Zaznaczono również, że decyzje w zakresie wypłaty odszkodowania są podejmowane sporadycznie i dotyczą wyłącznie największych klientów. Końcowo wnioskodawczyni podkreśliła, że wysoka staranność nakierowana na zabezpieczenie powierzonych przesyłek poza ograniczeniem rzeczywistej liczby zdarzeń szkodowych i wartości szkód skutkuje osiąganiem wyższych przychodów w postaci wynagrodzenia z tytułu tzw. klauzuli bonus-malus, na podstawie której część wynagrodzenia za świadczone usługi jest uzależniona od poziomu jakości wykonania usług ocenianej również przez pryzmat występowania szkód na powierzonych towarach oraz terminowości wykonywania przewozów.