Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 20 maja 2016 r., sygn. II SA/Po 1162/15

Dnia 20 maja 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Paluszyńska Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Sędzia WSA Elwira Brychcy Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 maja 2016 roku sprawy ze skarg L. K. i R. K. na decyzję Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2015 roku Nr [...] w przedmiocie odstąpienia od nałożenia obowiązku wykonania określonych robót budowlanych I. oddala skargi, II. przyznaje radcy prawnemu B. S. od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu kwotę 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 20/100), w tym 55,20 zł (pięćdziesiąt pięć złotych 20/100) tytułem podatku od towarów i usług, III. przyznaje radcy prawnemu M. J. od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu kwotę 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 20/100), w tym 55,20 zł (pięćdziesiąt pięć złotych 20/100) tytułem podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2015 r., nr [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu p. na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 51 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1999 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1523 z późn. zm., dalej: "pr. bud.") i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm., dalej: "k.p.a.") odstąpił od nałożenia obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia do zgodności z przepisami budynku znajdującego się na nieruchomości nr [...], przy ul. O. [...] w T. P.

W uzasadnieniu organ I instancji przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania, w tym omawiając kontrole instancyjne i sądowe rozstrzygnięć wydawanych w odniesieniu do omawianego obiektu budowlanego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu p. wyjaśnił w szczególności, że decyzją z dnia [...] stycznia 1989 r., nr [...], Naczelnik Gminy T. P. udzielił R. K. pozwolenia na budowę warsztatu branży złotniczej wraz z aneksem oraz szambem, zlokalizowanych na przedmiotowej działce nr [...]. W dniu [...] maja 1999 r. wydana została decyzja Starosty P. nr [...], o pozwoleniu na użytkowanie wspomnianego warsztatu branży złotniczej. Następnie decyzją z dnia [...] lipca 2001 r., nr [...], Wojewoda Wielkopolski stwierdził nieważność decyzji Naczelnika Gminy T. P. z dnia [...] stycznia 1989 r. o pozwoleniu na budowę. Rozstrzygnięcie to stało się prawomocne na mocy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 czerwca 2003 r., sygn. akt IV SA 3985/01, oddalającego skargę na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] października 2001 r., nr [...], utrzymującą w mocy powyższą decyzję z dnia [...] lipca 2001 r. W konsekwencji pismem z dnia [...] grudnia 2003 r. organ I instancji zawiadomił R. K. i Renatę Grupę o wszczęciu z urzędu na podstawie art. 61 § 1 i 4 k.p.a. oraz art. 51 pr. bud. postępowania w odniesieniu do rozważanego warsztatu branży złotniczej wraz z aneksem i szambem. Pismami z dnia [...] lutego 2004 r., [...] marca 2004 r., [...] czerwca 2004 r. i [...] sierpnia 2004 r., nr [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu p. zawiadamiał o planowanym terminie przeprowadzenia wizji lokalnej budynku warsztatu złotniczego. R. K. konsekwentnie odmawiał jednak wyrażenia zgody na dokonanie tych czynności, poddając w wątpliwość zasadność prowadzenia postępowania zainicjowanego w dniu [...] grudnia 2003 r., bądź też nie odbierał kierowanej do niego korespondencji. Wobec tego pismami z dnia [...] października i [...] października 2004 r., nr [...], organ I instancji zawiadomił w trybie art. 10 § 1 k.p.a. R. K. i R. G. o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Ponadto decyzją z dnia [...] czerwca 2005 r., sygn. akt [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu p. stwierdził w trybie art. 151 § 2 k.p.a., po przeprowadzeniu postępowania w przedmiocie wznowienia, że decyzja Starosty P. z dnia [...] maja 1999 r. o pozwoleniu na użytkowanie została wydana z naruszeniem art. 42 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U. nr 38, poz. 229 z późn. zm.) i odmówił uchylenia tego aktu administracyjnego z uwagi na upływ 5 lat od dnia, w którym został on doręczony stronie. Wspomniana decyzja z dnia [...] czerwca 2005 r. jest ostateczna. Ponadto decyzją z dnia [...] maja 2015 r., nr [...], Wojewoda Wielkopolski stwierdził nieważności wymienionej decyzji Starosty P. z dnia [...] maja 1999 r. o pozwoleniu na użytkowanie. Uwzględniając powyższe okoliczności, organ I instancji wyjaśnił, że bezsporne jest stwierdzenie nieważności pozwolenia na budowę udzielonego w 1989 r. Nie oznacza to jednak, że roboty budowlane zostały wykonane samowolnie. W konsekwencji właściwe postępowanie naprawcze powinno być prowadzone w oparciu o art. 51 pr. bud., a nie art. 48 pr. bud. W dacie wszczęcia niniejszego postępowania, tj. w dniu [...] grudnia 2003 r., przedmiotowy obiekt budowlany był już ukończony, o czym świadczy w szczególności decyzja z dnia [...] maja 1999 r. o pozwoleniu na użytkowanie, wydana po kontroli omawianego budynku. Od tego momentu inwestor mógł zatem przystąpić do użytkowania warsztatu branży złotniczej wraz z zapleczem socjalnym i szambem. Jednocześnie prowadzenie postępowania naprawczego na mocy art. 51 pr. bud. dotyczy jedynie budynków, w odniesieniu do których nie zostało wydane pozwolenia na użytkowanie. Tym samym dopiero z chwilą usunięcia decyzji Starosty P. z dnia [...] maja 1999 r. o pozwoleniu na użytkowanie z obrotu prawnego możliwe stało się orzekanie na podstawie powołanego przepisu. Stwierdzenie nieważności pozwolenia na budowę nie skutkuje bowiem automatycznie wyeliminowaniem z obrotu prawnego pozwolenia na użytkowanie danego obiektu budowlanego. Przeszkoda ta został jednak usunięta w związku z wydaniem przedstawionej wyżej decyzji z dnia [...] maja 2015 r. Odwołując się zatem do art. 51 pr. bud., należało zbadać, czy omawiany obiekt budowlany spełnia wymogi techniczne oraz czy odpowiada postanowieniom zawartym w planie miejscowym. W odpowiedzi na zapytanie z dnia [...] lutego 2015 r. Wójt Gminy T. P. wskazał, że dla działki nr [...] obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzony uchwałą nr [...] Rady Gminy T. P. z dnia [...] maja 2011 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp. nr 212, poz. 3307). Zgodnie z postanowieniami tego aktu, rozważana nieruchomość oznaczona jest symbolem 59MN oznaczającym tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem jednego budynku garażowego lub gospodarczego. W planie miejscowym zachowuje się jednocześnie istniejące budynki mieszkaniowe, w tym wielorodzinne, oraz garażowo-gospodarcze z dopuszczeniem ich przebudowy i rozbudowy w zakreślonych tam parametrach. W trakcie kontroli organ I instancji ustalił, że usytuowanie i wymiary przedmiotowego budynku nie uległy zmianie w porównaniu do tych, jakie zawarto w protokole z dnia [...] sierpnia 2009 r. Budynek wykonany jest w technologii tradycyjnej, murowanej, ma dwie kondygnacje i dach płaski, dwuspadowy. L. i R. K. oraz D. K. oświadczyli, że obiekt ten nie jest obecnie użytkowany; nie jest do niego doprowadzana energia elektryczna. Organ nadzoru budowlanego stwierdził zarazem, że powyższy budynek odpowiada przepisom rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w zakresie warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w zakresie odległości od zabudowań na gruntach sąsiednich. W chwili obecnej nie ma zatem potrzeby prowadzenia robót budowlanych, które miałyby zmienić kształt istniejącego budynku. Nie zachodzi zatem również konieczność nakładania na inwestora obowiązków z art. 51 pr. bud.