Wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 września 2015 r., sygn. III SA/Łd 677/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Cisowska - Sakrajda (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Janusz Nowacki Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski Protokolant asystent sędziego Agata Brolik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 września 2015 r. sprawy ze skargi M. B. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej oddala skargę.

Uzasadnienie

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w [...] decyzją z dnia [...] utrzymał w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] z dnia [...] o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka (poz. 20.1. wykazu chorób zawodowych).

W uzasadnieniu tej decyzji podniósł, że M. B. w latach 1982-2012 była zatrudniona w różnych zakładach pracy na różnych stanowiskach. Miejscem pracy, z którym wiąże się podejrzenie choroby zawodowej pod postacią zespołu cieśni nadgarstka jest spółka "A" w S., w której M. B. w latach 1995-2012 była zatrudniona na stanowisku handlowca. Z karty oceny narażenia zawodowego wynika, że czynności zawodowe wykonywane przez skarżącą cechuje zróżnicowany charakter wykonywanych prac (organizacja rynku zbytu, wyjazdy w teren, spotkania z klientami, windykacje należności, przeglądanie reklamowanych tkanin dekoracyjnych i wykładzin podłogowych, prace administracyjno-biurowe). Podczas wykonywania czynności zawodowych używała komputera. W okresie zatrudnienia skarżąca objęta była profilaktycznymi badaniami lekarskimi w wyniku, których nie orzekano przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy zawodowej. W 1997r. z powodu dolegliwości bólowych rąk z osłabieniem siły mięśniowej i czucia podjęła leczenie w Poradni Neurologicznej i Ortopedycznej, korzystała z zabiegów rehabilitacyjnych i z leczenia sanatoryjnego. W 1997r. badaniem EMG stwierdzono niewielkie cechy zespołu cieśni nadgarstka lewego. W 1998r. w badaniu oceniającym przewodzenie w obu kończynach górnych stwierdzano cechy obustronnego zespołu cieśni nadgarstka. W 2007r. badaniem EMG stwierdzono uszkodzenie włókien czuciowych i ruchowych obu nerwów pośrodkowych o charakterze aksonalnym i demielinizacyjnym. Kolejne badanie wykonane w 2010r. wykazało obustronny zespół cieśni nadgarstka o znacznym nasileniu z przewagą po stronie lewej. Z powodu dolegliwości układu ruchu skarżąca ostatni raz w pracy była pod koniec 2010r. W 2011r. [...] w Ł. skierował skarżącą na badania w celu wydania opinii, czy istnieją podstawy do rozpoznania choroby zawodowej wynikającej z neuropatii uciskowej nerwu pośrodkowego. W wyniku postępowania diagnostyczno-orzeczniczego skarżąca uzyskała orzeczenie lekarskie z dnia [...] o braku podstaw do uznania etiologii zawodowej rozpoznanego obustronnego zespołu cieśni nadgarstka. W uzasadnieniu orzeczenia zawarto informację, że wyniki badań elektroneurograficznych przeprowadzonych podczas diagnostyki w WOMP, potwierdziły rozpoznanie obustronnego zespołu cieśni nadgarstka, o stopniu umiarkowanym, bardziej nasilonym po stronie lewej, jednak z charakterystyki wykonywanej pracy wynika, że skarżąca nie wykonywała czynności, które stwarzałyby wystarczające warunki do ucisku na pnie nerwowe w kanale nadgarstka, bowiem do wystąpienia zawodowego zespołu cieśni nadgarstka nie wystarcza obciążenie stawów nadgarstkowych, ale wymagane jest ich przeciążenie, spowodowane wykonywaniem w trakcie całej zmiany roboczej lub przez znaczną jej część szybkich, wysoko powtarzalnych ruchów, obejmujących ruch maksymalnego zgięcia grzbietowego i dłoniowego, nasilanych przez współistniejące zgięcie promieniowe lub łokciowe w stawach nadgarstkowych i (jeśli występuje) poprzez ucisk mechaniczny w okolicy nadgarstka, spowodowany przez siłę działania zgiętej w nadgarstku kończyny wbrew oporowi, któremu niekiedy towarzyszą drgania mechaniczne (wibracje). Skarżąca w ciągu zmiany roboczej wykonywała różne prace w tym odręczne i komputerowe sporządzanie dokumentacji. Czynności zawodowe związane z obsługą komputera nie powodują zazwyczaj przeciążeń opisanych powyżej, które mogłyby wywołać objawy zespołu cieśni nadgarstków. W przypadku skarżącej zespół cieśni nadgarstka ma etiologię pozazawodową, a jego przyczyną jest stwierdzona niedoczynność tarczycy, która jest uznanym pozazawodowym czynnikiem wyzwalającym powstanie tej choroby. Skarżąca od wielu lat leczy się z powodu nadciśnienia tętniczego, niedoczynności tarczycy, jaskry, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i obustronnego zapalenia nadkłykci bocznych obu kości ramiennych. Skarżąca, nie zgadzając się z treścią orzeczenia, złożyła wniosek o ponowne badania w jednostce orzeczniczej II stopnia, tj. w Instytucie Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. Dokonana w Instytucie ocena stanu zdrowia skarżącej również nie dała podstaw do uznania etiologii zawodowej rozpoznanego schorzenia, bowiem istnieją u niej uznane pozazawodowe czynniki ryzyka rozwoju zespołu cieśni nadgarstka, tj. hipercholesterolemia, niedoczynność tarczycy, nadwaga, współistniejące zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] wystąpił do Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. o dodatkową opinię. W piśmie z dnia [...] Instytut wyjaśnił, że rozpoznanie hipercholesterolemii postawiono na podstawie wywiadu ze skarżącą oraz faktu stałego przyjmowania przez nią leku hipolipemizującego. Przyjmowanie leku (simwastytyny) i uzyskanie prawidłowych wartości lipidów w surowicy nie zmienia postawionego rozpoznania. Rozpoznanie nadwagi postawiono na podstawie wyliczenia wskaźnika BMI. Rozpoznanie niedoczynności tarczycy postawiono na podstawie wywiadu. Skarżąca podała, że była na obserwacji w Poradni Endokrynologicznej od 1993r., gdzie prowadzona była dokumentacja do 1998r., następnie była leczona prywatnie. Od 2012-2013r kontynuuje leczenie w Poradni Endokrynologicznej. Z dostępnych wyników obrazowych tarczycy (usg) wynika, że w obrębie miąższu płatów stwierdza się zmiany guzkowe. Podawanie euthyroxu w małej dawce jest leczeniem wspomagającym w wolu guzkowym tarczycy. Jednakże dostępne wyniki badań hormonalnych wskazują na niedoczynność tarczycy w przeszłości. Rozpoznanie zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych kręgosłupa szyjnego postawiono na podstawie radiogramu odcinka szyjnego. W piśmie z dnia [...] Instytut Medycyny Pracy w [...] wyjaśnił, że skarżąca była hospitalizowana w Klinice Chorób Zawodowych i Toksykologii IMP w [...] w dniach [...] w sprawie uznania lub odrzucenia orzeczenia o chorobie zawodowej pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka. W trakcie hospitalizacji potwierdzono elektroneurofizjologiczne cechy uszkodzenia demielinizacyjnego włókien czuciowych i aksonalno-demielinizacyjnego włókien ruchowych prawego nerwu pośrodkowego na poziomie nadgarstka. Badanie przewodnictwa we włóknach ruchowych i czuciowych lewego nerwu pośrodkowego wykazało cechy uszkodzenia aksonalno-demielinizacyjnego na poziomie nadgarstka. Analiza czynności zawodowych skarżącej wykazała, że praca w spółce "A" nie stwarzała możliwości długotrwałego ucisku na pnie nerwów pośrodkowych, a więc nie powodowała istotnego ryzyka rozwoju neuropatii nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Skarżąca nie wykonywała długotrwale monotypowych czynności, wielokrotnie powtarzanych w czasie zmiany roboczej, pod postacią ruchów dłoni w maksymalnym zginaniu i prostowaniu nadgarstka, zwłaszcza połączonych z dużym naciskiem i w długim okresie czasu.