Wyrok WSA w Łodzi z dnia 30 maja 2014 r., sygn. III SA/Łd 211/14
Dnia 30 maja 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Cisowska - Sakrajda (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Monika Krzyżaniak, Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski, , Protokolant Sekretarz sądowy - Dorota Czubak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 maja 2014 roku sprawy ze skargi S. T. na decyzję Dyrektora [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia kwoty nienależnie pobranych płatności z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania 1. oddala skargę; 2. przyznaje adwokatowi A. M. J. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ul. [...], kwotę 221,40 (dwieście dwadzieścia jeden i 40/100) złotych obejmującą podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu skarżącemu S. T. i nakazuje wypłacić powyższą kwotę adwokatowi A. M. J. z funduszu Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł., po rozpatrzeniu odwołania S. T., utrzymał w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatu [...]ARiMR z siedzibą w B. z dnia [...] o ustaleniu kwoty nienależnie pobranych płatności z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.
W uzasadnieniu tej decyzji organ drugiej instancji podniósł, że S. T. - składając w 2005r. wniosek o przyznanie pomocy z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania - zobowiązał się przez 5 lat prowadzić działalność rolniczą na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) na działkach rolnych o łącznej powierzchni 10,43 ha położonych na działkach ewidencyjnych nr: 538 (538/1, 538/2), 539 (539/1, 539/2), 537/4, 537/6, 543 (543/1, 543/2), 685, 686, 687, 32/1, 32/2, 39, 514/2, 514/3. Realizację tego zobowiązania producent rozpoczął w dniu otrzymania pierwszej płatności ONW za 2005r., tj. 11 maja 2006r. Zobowiązanie realizował w latach: 2005, 2006, 2007. Dopiero we wniosku na rok 2008 S. T. zadeklarował do płatności działki rolne o powierzchni 6,43 ha, czyli mniejszej od powierzchni objętej zobowiązaniem ONW, przy czym w sekcji VI wniosku wskazał, że działki ewidencyjne nr: 538/1, 539/1, 537/4, 537/6, 514/2 były nadal użytkowane rolniczo (pomimo tego, że nie zostały zadeklarowane w sekcji VII wniosku). W związku z kontrolą zobowiązań wieloletnich ONW, która wykazała, że suma powierzchni działek rolnych zgłoszonych do płatności ONW jest mniejsza od wielkości zobowiązania ONW, jakie podjął producent rolny w dniu 11 maja 2006r., organ pierwszej instancji w dniu 25 września 2008r. wezwał go do złożenia wyjaśnień. W odpowiedzi na wezwanie S.T. złożył korektę wniosku. W sekcji VI wskazał, że powierzchnia użytkowana rolniczo w ramach wymienionych działek ewidencyjnych wynosi 0,00 ha. W związku z powyższym powierzchnia, na której pierwotnie realizowane było zobowiązanie ONW, tj. 10,43 ha, uległa zmniejszeniu o 4,00 ha. Powierzchnia, na której realizowane jest zobowiązanie wynosi 6,43 ha. W toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego zgromadzono dowody, z których wynika, że działki ewidencyjne nr: 538/1, 539/1, 537/4, 537/6 zostały wywłaszczone na rzecz Skarbu Państwa w dniu 31 października 2003r. (decyzja Wojewody [...] z dnia [...]2003r.). Działka ewidencyjna nr 514/2 została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa w dniu 27 listopada 2003r. (decyzja Wojewody [...]z dnia [...]2003r., decyzja Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia [...] 2003 r.). Z tych względów, w ocenie organu drugiej instancji, S. T. w dniu składania pierwszego wniosku o płatność ONW i podejmowania zobowiązania do prowadzenia działalności rolniczej na wszystkich działkach rolnych będących w jego posiadaniu, położonych na obszarach ONW, przez okres 5 lat od dnia otrzymania pierwszej płatności ONW, wiedział, że część działek została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa (działki ewidencyjne nr: 538/1, 539/1, 537/4, 537/6, 514/2 o powierzchni 4,00 ha). Ponadto producent mógł przewidzieć, że na skutek rozpoczęcia prac związanych z budową autostrady, może nie dotrzymać pięcioletniego zobowiązania ONW. Nie zostały spełnione warunki odstąpienia od dochodzenia zwrotu płatności ONW, o których mowa w § 9 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz.U. nr 40, poz. 329 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem ONW w związku z art. 47 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.U. L 368 z dnia 23 grudnia 2006r., str. 15), zwanego dalej "rozporządzeniem nr 1974/2006". Wskazując na fakt zaniechania prowadzenia działalności rolniczej na działkach rolnych objętych 5 - letnim zobowiązaniem ONW o powierzchni 4,00 ha, organ drugiej instancji stwierdził, że zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ONW w związku z art. 28 ustawy z dnia 7 marca 2007r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (tekst jedn.: Dz.U. z 2013r., poz. 173) oraz w związku z art. 29 ust. 1 - 2 ustawy z dnia 9 maja 2008r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. nr 98, poz. 634 ze zm.), powstała nienależnie pobrana kwota środków pieniężnych w łącznej wysokości 2.148 zł. Nie zostały spełnione warunki zwolnienia z obowiązku zwrotu płatności określone w art. 73 ust. 4 rozporządzenia nr 796/2004. Zwrot płatności jest związany z zaprzestaniem przez producenta realizacji pięcioletniego zobowiązania ONW. Zwrot nienależnej płatności ulega przedawnieniu, zgodnie z art. 73 ust. 5 rozporządzenia nr 796/2004, jeżeli okres między datą płatności pomocy a datą pierwszego powiadomienia beneficjenta przez właściwe władze o nieuzasadnionym charakterze danej płatności jest dłuższy niż dziesięć lat. Okres ten ogranicza się do czterech lat, jeżeli beneficjent działał w dobrej wierze. Wypłata płatności nastąpiła w dniu 11 maja 2006r. za rok 2005, 18 grudnia 2006r. za rok 2006, 8 lutego 2008r. za rok 2007. Pierwsze powiadomienie producenta nastąpiło w dniu 21 listopada 2012r. (data doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego). Nie upłynął zatem wskazany w przepisie dziesięcioletni termin przedawnienia. Odstąpienie od zwrotu płatności z uwagi na upływ czteroletniego terminu przedawnienia powiązane zostało z dobrą wiarą producenta. Przepisy statuujące odstąpienie od zwrotu płatności nie wprowadzają domniemania istnienia dobrej wiary. Zgromadzone w sprawie dowody nie stanowią wystarczającej podstawy, do uznania, że skarżący działał w dobrej wierze. Wobec powyższego brak jest podstaw do zastosowania powołanego przepisu. Z tych względów organ drugiej instancji uznał, że płatność w wysokości 2.148 zł ma charakter płatności nienależnie pobranej i podlega zwrotowi.