Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. Nr 229, poz. 2273 oraz z 2004 r. Nr 42, poz. 386) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] 1. Rozporządzenie określa szczegółowe warunki i tryb udzielania, wstrzymywania, zwracania i zmniejszania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), zwaną dalej „płatnością ONW”, objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, zwanym dalej „Planem”, a także przestrzenny zasięg wdrażania tego działania.

2. Płatność ONW jest przyznawana na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania do wysokości limitu stanowiącego równowartość w złotych kwoty w euro określonej w Planie.

§ 2.[Udzielanie płatności ONW] 1. Płatność ONW udziela się producentowi rolnemu:

1) który zobowiąże się do przestrzegania wymagań, o których mowa w art. 14 ust. 2 i 3 rozporządzenia 1257/1999/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju wsi przez Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), nowelizującego i uchylającego niektóre rozporządzenia (Dz. Urz. WE L 160, z 26.06.1999, z późn. zm.)¹⁾, oraz

2) jeżeli łączna powierzchnia działek rolnych położonych na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, zwanych dalej „obszarami ONW”, na których jest prowadzona działalność rolnicza, wynosi co najmniej hektar.

2. Za działalność rolniczą, o której mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych i grzybów uprawnych, sadownictwo, hodowlę i produkcję materiału zarodowego ssaków, ptaków i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb.

§ 3.[Prowadzenie działalności zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej] Działalność rolnicza jest prowadzona zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej, o której mowa w art. 14 ust. 2 rozporządzenia 1257/1999/WE, jeżeli w gospodarstwie rolnym są przestrzegane wymagania w zakresie:

1) stosowania nawozów i ich przechowywania,

2) rolniczego wykorzystania ścieków na terenie gospodarstwa rolnego,

3) rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych,

4) stosowania i przechowywania środków ochrony roślin,

5) gospodarki na użytkach zielonych,

6) utrzymywania czystości i porządku w gospodarstwie rolnym,

7) ochrony siedlisk przyrodniczych,

8) ochrony gleb,

9) gospodarki wodnej

– określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 4.[Wysokość płatności ONW] 1. Wysokość płatności ONW, w danym roku kalendarzowym, ustala się jako iloczyn stawek płatności na hektar gruntu rolnego i deklarowanej przez producenta rolnego powierzchni działek rolnych w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

2. Płatność ONW jest udzielana producentowi rolnemu do położonych na obszarach ONW działek rolnych użytkowanych jako grunty orne, sady, łąki trwałe oraz pastwiska trwałe w wysokości:

1) 179 zł na 1 ha – na obszarze nizinnym w strefie nizinnej l,

2) 264 zł na 1 ha – na obszarze nizinnym w strefie nizinnej II,

3) 264 zł na 1 ha – na obszarze ze specyficznymi utrudnieniami,

4) 320 zł na 1 ha – na obszarze górskim

– stanowiących stawki podstawowe.

3. Płatność ONW do powierzchni działek rolnych przekraczającej 50 ha jest udzielana w wysokości:

1) 50 % stawki podstawowej – za powierzchnię od 50,01 ha do 100 ha;

2) 25 % stawki podstawowej – za powierzchnię od 100,01 ha do 300 ha.

4. Do powierzchni działek rolnych wynoszącej powyżej 300 ha, płatność ONW nie przysługuje.

5. Wykaz obszarów ONW, z wyszczególnieniem gmin wiejskich i części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich oraz obrębów geodezyjnych, zaliczonych do poszczególnych stref w ramach obszarów ONW, stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 5.[Obliczanie wysokości płatności ONW] 1. Przy obliczaniu wysokości płatności ONW bierze się pod uwagę kolejno te działki rolne położone na obszarach ONW, dla których obowiązują stawki podstawowe – od najwyższej do najniższej.

2. W przypadku gdy działka rolna jest położona na obszarach ONW, dla których obowiązują różne stawki podstawowe, wówczas stosuje się stawkę podstawową, określoną dla obszaru ONW, na którym jest położona największa część działki rolnej.

3. W przypadku gdy działka rolna jest położona w równych częściach na obszarach ONW, dla których obowiązują różne stawki podstawowe, stosuje się wyższą stawkę podstawową.

§ 7.[Przeniesienie posiadania] 1. W przypadku gdy w okresie od dnia złożenia wniosku do dnia wydania decyzji administracyjnej w sprawie płatności ONW nastąpi przeniesienie posiadania wszystkich działek rolnych położonych na obszarach ONW na rzecz innego podmiotu w wyniku umowy sprzedaży, dzierżawy lub innej umowy, płatność ONW przysługuje temu podmiotowi, jeżeli:

1) w terminie 14 dni od dnia przeniesienia posiadania działek rolnych złoży on wniosek do kierownika biura powiatowego Agencji na formularzu udostępnionym przez Agencję;

2) zobowiąże się do:

a) kontynuowania działalności rolniczej zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej do końca okresu objętego zobowiązaniem, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1, złożonym przez poprzedniego posiadacza działek rolnych,

b) zapłaty na rzecz Agencji równowartości kwoty płatności ONW, uzyskanej przez poprzedniego posiadacza działek rolnych, jaką posiadacz ten obowiązany byłby zwrócić, jeżeli zaniechałby prowadzenia działalności rolniczej na tych działkach rolnych – w przypadku zaniechania działalności rolniczej na działkach rolnych w okresie objętym zobowiązaniem, o którym mowa w lit. a.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, dołącza się kopię umowy sprzedaży, dzierżawy lub innej umowy, w wyniku której nastąpiło przeniesienie posiadania działek rolnych, oraz oświadczenie, na formularzu udostępnionym przez Agencję, obejmujące zobowiązania wymienione w ust. 1 pkt 2.

§ 7a.[Śmierć producenta rolnego] 1. W przypadku śmierci producenta rolnego płatność ONW przysługuje spadkobiercy, który przejął posiadanie gospodarstwa rolnego i złożył do kierownika biura powiatowego Agencji, na formularzu udostępnionym przez Agencję, wniosek obejmujący płatność, której dotyczył wniosek spadkodawcy, oraz zobowiązał się do kontynuowania działalności rolniczej zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej do końca okresu objętego zobowiązaniem, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1, złożonym przez spadkodawcę.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, a w przypadku gdy nie zostało zakończone postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku – oświadczenie o posiadaniu gospodarstwa rolnego oraz kopię wniosku o stwierdzenie nabycia spadku potwierdzoną przez sąd.

§ 8.[Nieprzestrzeganie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej] 1. Jeżeli w wyniku pierwszej kontroli na miejscu zostanie stwierdzone, że zasady zwykłej dobrej praktyki rolniczej nie są przestrzegane, uchybienia te są odnotowywane w protokole kontroli, a producent rolny jest pouczany o konsekwencjach dalszego nieprzestrzegania tych zasad; wzmianka o pouczeniu jest odnotowywana w protokole kontroli.

2. Jeżeli w wyniku następnej kontroli na miejscu zostanie stwierdzone dalsze nieprzestrzeganie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej, płatność ONW należna za dany rok podlega:

1) zmniejszeniu o 7 % za każde uchybienie inne niż stwierdzone podczas poprzedniej kontroli;

2) wstrzymaniu – w przypadku wystąpienia uchybienia, które zostało już stwierdzone podczas poprzedniej kontroli.

§ 9.[Zmniejszenie, wstrzymanie i zwrot płatności] 1. Zmniejszenie albo wstrzymanie płatności ONW następuje na podstawie decyzji administracyjnej kierownika biura powiatowego Agencji, z tym że zmniejszenie, o którym mowa w § 6a, następuje w decyzji administracyjnej o przyznaniu płatności ONW.

2. W przypadku zaniechania działalności rolniczej na działkach rolnych położonych na obszarze ONW w okresie objętym zobowiązaniem, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 albo w § 7 ust. 1 pkt 2 lit. a, producent rolny zwraca:

1) całość płatności ONW, za cały okres jej pobierania, jeżeli zaniechanie to nastąpiło:

a) na wszystkich działkach rolnych położonych na obszarze ONW,

b) na części działek rolnych położonych na obszarze ONW, a łączna powierzchnia działek rolnych, na których nadal jest prowadzona działalność rolnicza, wynosi mniej niż hektar;

2) część płatności ONW, która została przyznana do powierzchni tych działek rolnych, na których nastąpiło to zaniechanie, za cały okres jej pobierania, jeżeli łączna powierzchnia działek rolnych, na których nadal jest prowadzona działalność rolnicza, wynosi co najmniej hektar.

2a. W przypadku gdy zaniechanie działalności rolniczej, o którym mowa w ust. 2, nastąpiło na skutek przeniesienia posiadania działek rolnych położonych na obszarze ONW na rzecz innego podmiotu w wyniku umowy sprzedaży, dzierżawy lub innej umowy, płatność ONW podlega zwrotowi w części, która została przyznana do działek rolnych:

1) pozostawionych w posiadaniu producenta rolnego, jeżeli ich łączna powierzchnia wynosi mniej niż hektar;

2) których posiadanie zostało przeniesione na rzecz innego podmiotu, chyba że producent rolny złożył do kierownika biura powiatowego Agencji, na formularzu udostępnionym przez Agencję, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia posiadania działek rolnych, oświadczenie podmiotu, na rzecz którego zostało przeniesione posiadanie tych działek rolnych, w którym podmiot ten zobowiązuje się do:

a) kontynuowania działalności rolniczej zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej do końca okresu objętego zobowiązaniem, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1, złożonym przez poprzedniego posiadacza działek rolnych,

b) zapłaty na rzecz Agencji równowartości kwoty płatności ONW, uzyskanej przez poprzedniego posiadacza działek rolnych, jaką posiadacz ten obowiązany byłby zwrócić, jeżeli zaniechałby prowadzenia działalności rolniczej na tych działkach rolnych – w przypadku zaniechania działalności rolniczej na działkach rolnych w okresie objętym zobowiązaniem, o którym mowa w lit. a.

3. Płatność ONW nie podlega zwrotowi, jeżeli:

1) zaniechanie, o którym mowa w ust. 2, nastąpiło na skutek zaistnienia chociażby jednej z następujących okoliczności:

a) długotrwała niezdolność do pracy producenta rolnego,

b) wystąpienie klęski żywiołowej,

c) zniszczenie budynków inwentarskich w gospodarstwie rolnym producenta rolnego na skutek ognia lub innych zdarzeń losowych w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych,

d) wystąpienie choroby zakaźnej zwierząt w gospodarstwie rolnym producenta rolnego,

e) wywłaszczenie nieruchomości, na której są położone działki rolne objęte wnioskiem,

f) rozwiązanie przez wydzierżawiającego umowy dzierżawy gruntów rolnych, na których są położone działki rolne objęte wnioskiem, z powodu zaistnienia okoliczności, za które dzierżawca nie ponosi odpowiedzialności, oraz

2) producent rolny zawiadomił kierownika biura powiatowego Agencji, zgodnie z art. 39 ust. 2 rozporządzenia 817/2004/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) (Dz. Urz. UE L 153 z 30.04.2004), o zaistnieniu chociażby jednej z okoliczności wymienionych w pkt 1, na skutek której nastąpiło zaniechanie działalności rolniczej.

4. Zwrot nienależnie lub nadmiernie pobranych środków z tytułu płatności ONW następuje w trybie i na zasadach określonych w przepisach o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

§ 10.[Dokumenty, które obowiązany jest przechowywać producent rolny] Producent rolny, któremu przyznano płatność ONW, przechowuje przez okres 5 lat:

1) dowody zakupu nawozów i środków ochrony roślin;

2) plan nawożenia i kopię pozwolenia wodnoprawnego w przypadku rolniczego wykorzystania ścieków i komunalnych osadów ściekowych;

3) atest dla opryskiwacza ciągnikowego oraz dokumenty potwierdzające:

a) ukończenie szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin w produkcji roślinnej,

b) prowadzenie ewidencji zabiegów wykonywanych przy użyciu środków ochrony roślin.

§ 11.[Decyzje administracyjne w sprawie przyznania płatności] 1. Decyzje administracyjne w sprawie przyznania płatności ONW za 2004 r. kierownik biura powiatowego Agencji wydaje po zatwierdzeniu przez Komisję Europejską Planu zawierającego wykaz obszarów ONW określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. W przypadku gdy Komisja Europejska, zatwierdzając Plan, nie zatwierdzi danego obszaru ONW ujętego w wykazie, określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia, postępowanie administracyjne w sprawie przyznania płatności ONW, wszczęte na podstawie wniosku dotyczącego tego obszaru, podlega umorzeniu.

§ 11a.[Płatności w 2005 r.] 1. W 2005 r.:

1) wnioski złożone po dniu 15 maja, jednak nie później niż do dnia 31 maja, uznaje się za złożone z zachowaniem terminu, o którym mowa w § 6 ust. 3;

2) płatność ONW podlega zmniejszeniu o 1 % za każdy dzień roboczy, w przypadku wniosków złożonych po dniu 31 maja, jednak nie później niż do dnia 25 czerwca.

2. Zmniejszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, następuje w decyzji administracyjnej o przyznaniu płatności ONW.

§ 12.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 14 kwietnia 2004 r. (poz. 657)

Załącznik nr 1

WYMAGANIA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ ZGODNIE Z ZASADAMI ZWYKŁEJ DOBREJ PRAKTYKI ROLNICZEJ

Załącznik nr 2

WYKAZ OBSZARÓW ONW