Wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 września 2013 r., sygn. II SA/Wa 883/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (sprawozdawca) Sędzia WSA - Sławomir Fularski Sędzia WSA - Anna Mierzejewska Protokolant - specjalista Marek Kozłowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 września 2013 r. sprawy ze skargi R.T. na postanowienie Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia potwierdzającego pełnienie służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury 1. uchyla zaskarżone postanowienie i utrzymane nim w mocy postanowienie z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...], 2. zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia [...] listopada 2012 r., skarżąca mjr SG R. T., zwróciła się o wydanie zaświadczenia potwierdzającego pełnienie służby w warunkach określonych w art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1994 r. Nr 53, poz. 214 ze zm.), kiedy pełniła ją w Granicznej Placówce Kontrolnej Straży Granicznej w B.

Komendant Główny Straży Granicznej postanowieniem z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...], działając na podstawie art. 219 oraz art. 127 § 3 w związku z art. 141 § 2 i art. 144 k.p.a. oraz § 14 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 239, poz. 2404 ze zm.) w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej (Dz. U. Nr 86, poz. 734 ze zm.), odmówił skarżącej mjr SG R. T. wydania zaświadczenia potwierdzającego pełnienie służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury. W uzasadnieniu podał, że zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy, emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu. Natomiast zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r., emeryturę podwyższa się o 0,5 % podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu, jeżeli funkcjonariusz w czasie wykonywania obowiązków służbowych: 1) podejmował, co najmniej 6 razy w ciągu roku, czynności operacyjno - rozpoznawcze lub dochodzeniowo - śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia; 2) uczestniczył, co najmniej przez 30 dni w ciągu roku, w fizycznej ochronie osób lub mienia w warunkach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia; 3) brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, w tym ratowniczo - gaśniczych, lub bezpośrednio tymi działaniami na miejscu zdarzenia kierował - co najmniej przez 30 dni w ciągu roku; 4) brał udział, co najmniej przez 8 miesięcy w ciągu roku, w stałym wypełnianiu zadań w zakresie bezpośredniej ochrony i opieki nad osadzonymi: a) w oddziałach dla nosicieli wirusa HIV, dla osadzonych wymagających stosowania szczególnych środków leczniczo-wychowawczych i osadzonych szczególnie niebezpiecznych w okresie do dnia 31 sierpnia 1998 r. lub b) w oddziałach dla osadzonych niebezpiecznych i w oddziałach terapeutycznych dla skazanych z zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonymi umysłowo, o których mowa odpowiednio w art. 88 § 3 i art. 96 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, ze zm.) - po dniu 1 września 1998 r. Zatem pojęcie służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu jest związane z udziałem funkcjonariusza podczas służby w takich zdarzeniach, czynnościach czy akcjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie utraty życia lub zdrowia i wobec tego warunkiem niezbędnym uznania, że funkcjonariusz uczestniczył w działaniach uprawniających do podwyższenia emerytury, jest wystąpienie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia funkcjonariusza. Zagrożenie to musi być obiektywne i konkretne, a zatem nie może chodzić tu o niebezpieczeństwo potencjalne wynikające z samego faktu, że funkcjonariusz wykonuje czynności operacyjno - rozpoznawcze i może być narażony na działanie bliżej nieokreślonego napastnika. Natomiast zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r., środkiem dowodowym potwierdzającym okresy służby pełnionej w szczególnych warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury jest zaświadczenie o okresach służby pełnionej w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza lub innych dokumentów potwierdzających pełnienie służby w tych warunkach, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej. Z kolei w myśl § 14 ust. 2 rozporządzenia, zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, wydaje właściwy organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej na żądanie funkcjonariusza. W tej sytuacji po złożeniu wniosku przez skarżącą, Dyrektor Biura Kadr i Szkolenia Komendy Głównej Straży Granicznej zwrócił się do Komendanta [...] Oddziału Straży Granicznej pismem z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] z prośbą o informację, czy skarżąca w okresie pełnienia służby w powyższej jednostce Straży Granicznej (przypadającą w okresie od dnia [...] listopada 1997 r. do dnia [...] lutego 2005 r.) pełniła ją w warunkach określonych w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. Ponadto Dyrektor Biura Kadr i Szkolenia Komendy Głównej Straży Granicznej zwrócił się z prośbą do Zastępcy Dyrektora Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej - Kierownika Archiwum Straży Granicznej pismem z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] o ustalenie na podstawie dokumentacji zgromadzonej w archiwum, czy skarżąca w okresie od dnia [...] listopada 1997 r. do dnia [...] lutego 2005 r. brała udział, w ramach obowiązków służbowych, we wskazanych wyżej działaniach. Natomiast Komendant [...] Oddziału Straży Granicznej pismem z dnia [...] grudnia 2012 r. nr [...] poinformował, iż po dokonaniu analizy dokumentów znajdujących się w zasobach oddziału nie można stwierdzić, aby skarżąca w czasie pełnionej służby w tym oddziale we wskazanym okresie brała udział w działaniach wskazanych w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. Ponadto Zastępca Dyrektora Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej - Kierownik Archiwum Straży Granicznej faxem z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...], oceniając niniejszą sprawę stwierdził, iż w materiałach będących w dyspozycji Archiwum Straży Granicznej, nie stwierdzono dokumentacji zawierającej informacje o pełnieniu służby przez wymienioną w warunkach szczególnie zagrażających życiu lub zdrowiu. Z kolei organ dokonał przeglądu teczki akt osobowych mjr SG R. T. i stwierdził, że brak jest dokumentów potwierdzających pełnienie służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury na podstawie wskazanych już wyżej przepisów. W dalszej części stwierdzono, że podejmowane przez skarżącą czynności, aby były prawnie skuteczne w odniesieniu do wysokości emerytury, winny nastąpić w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia. Jednakże zebrany materiał dowodowy nie potwierdza jej udziału w czynnościach określonych w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. Jednocześnie podkreślono, iż w kontekście brzmienia § 4 pkt 1 rozporządzenia, okoliczność otrzymywania zwiększonego dodatku służbowego pozostaje bez znaczenia. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 15 maja 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie sygn. akt II SA/Wa 202/2009, (Lex Polonica nr 2132269) podkreślił, iż nie każde wykonywanie czynności operacyjno - rozpoznawczych lub dochodzeniowo - śledczych albo dokonywanie interwencji w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego stanowi, samo przez się, wykonywanie obowiązków służbowych w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu funkcjonariusza, w rozumieniu § 4 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. i implikuje zastosowanie wobec funkcjonariusza przywilejów przewidzianych w art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Aby każdą z powyżej opisanych w tym rozporządzeniu czynności móc zakwalifikować jako dokonaną w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu funkcjonariusza, każda z nich musi być wykonana w takich sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia danego funkcjonariusza. Z uwagi na powyższe brak jest zatem podstaw do wydania zaświadczenia potwierdzającego pełnienie przez skarżącą służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury.