Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 6 marca 2012 r., sygn. II SA/Ol 83/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Adam Matuszak Sędzia WSA Tadeusz Lipiński Protokolant st. sekretarz sądowy Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2012r. sprawy ze skargi B. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie odmowy przyznania prawa własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie na rzecz Adwokata A. S. kwotę 240zł (dwieście czterdzieści złotych) powiększoną o należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego B. M. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 4. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia "[...]" wydaną przez Starostę S. odmówiono przyznania prawa własności nieruchomości zabudowanej oznaczonej jako działka nr 183/2 o powierzchni 0,1527ha położonej w obrębie K., gmina K. na rzecz B. M., E. P. i O. K. W uzasadnieniu wskazano, iż zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 lutego 1989r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz zmianie ustawy o podatku rolnym uprawnienie do nieodpłatnego nabycia własności działki przysługuje właścicielom budynków, którzy nimi byli w chwili przekazania gospodarstwa rolnego na Skarb Państwa i stanowiły one odrębny od gruntu przedmiot własności, przy czym zaznaczono, iż chodzi o każdego aktualnego właściciela budynków, niezależnie od tego, czy jest on tą osobą, która przekazała gospodarstwo rolne Państwu na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1983r., czy też jego spadkobiercą. W niniejszej sprawie organ stwierdził, iż w chwili przekazywania gospodarstwa na własność Państwa za rentę decyzją z dnia 31 marca 1969r., tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 4 listopada 1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, na wzniesione na gruncie budynki rencista nie posiadał tytułu własności, lecz był jedynie posiadaczem samoistnym. Jednocześnie wskazano, iż nie można utożsamiać posiadania przez samoistnego posiadacza prawa do bezpłatnego korzystania z zabudowań z własnością do tych budynków, bowiem tylko właściciele budynków pozostawionych przez rolnika z gospodarstwa przejętego przez Skarb Państwa mogą ubiegać się o nadanie na własność działki, na której zostały wzniesione. Zatem bez tytułu własności na zabudowania w chwili przekazywania gospodarstwa na własność Państwa nie jest możliwy zwrot działki siedliskowej. Organ podniósł, iż konieczne jest wystąpienie przez wnioskodawców na drogę sądową o ustalenie prawa własności na zabudowania, gdyż posiadanie przez wnioskodawców postanowień sądowych stwierdzających nabycie spadku po A. M. nie ma w tym postępowaniu znaczenia. Podstawowa kwestia to ustalenie, czy zabudowania na przedmiotowej działce wchodzącej w skład przekazanego na Państwo gospodarstwa rolnego były własnością przekazującego rolnika, przy czym przysługiwanie prawa własności należy jednoznacznie wykazać. W sytuacji, gdy A. M. nie posiadał w chwili przekazania gospodarstwa na własność Państwa dowodów potwierdzających jego prawo własności do budynków, np. akt własności ziemi, czy akt notarialny, niezbędne jest uregulowanie kwestii własności do budynków uprzedniego posiadacza. Jak wynika bowiem z decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w S. z dnia 31 marca 1969r., A. M. był samoistnym posiadaczem przedmiotowej nieruchomości. W tym przypadku nie ma podstaw prawnych do pozytywnego załatwienia przedmiotowego wniosku o zwrot działki pod zabudowaniami z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa za rentę.