Wyrok WSA w Lublinie z dnia 7 lutego 2012 r., sygn. II SA/Lu 992/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Sidor, Sędziowie Sędzia NSA Grażyna Pawlos - Janusz,, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Starszy referent Julia Polak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 7 lutego 2012 r. sprawy ze skargi Spółki P. w C. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania decyzji stwierdzającej wygaśnięcie decyzji nakazującej usunięcie nieprawidłowości i zakazującej użytkowania budynku I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Miasta z dnia [...] r. Nr [...], II. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego na rzecz Spółki P. w C. 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] czerwca 2004 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Miasta C. nakazał Przedsiębiorstwu "A" Sp. z o.o., zarządcy budynku położonego przy ul. H. w C. usunięcie, w terminie roku od dnia otrzymania decyzji, stwierdzonych w trakcie oględzin, jakie miały miejsce w dniu [...] czerwca 2004 nieprawidłowości w jego stanie technicznym. W uzasadnieniu decyzji podniesiono, że zgodnie z oględzinami stan techniczny budynku uniemożliwia jego dalsze zamieszkiwanie, swoim wyglądem szpeci otoczenie i należy wyłączyć go z użytkowania.

Spółka od tej decyzji nie składała odwołania, natomiast w dniu [...] kwietnia 2011 r. wystąpiła do PINB Miasta C. o stwierdzenie jej wygaśnięcia. We wniosku powołano się na wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 26 maja 2006 r. (sygn. akt I C 287/05), którym nakazano Gminie Miasto C. wydanie wspomnianego budynku właścicielom: P. L., M. L., A. L. i J. K. Zdaniem spółki z uprawomocnieniem się tego wyroku wszelkie obowiązki w zakresie korzystania z budynku obciążają jego właścicieli. Zatem decyzja z dnia 25 czerwca 2004 r. stała się w stosunku do niej bezprzedmiotowa i stosownie do unormowania art. 162 § 1 pkt 1 kpa zasadnym jest stwierdzenie jej wygaśnięcia. Decyzją z dnia [...] sierpnia 2011 r. organ odmówił stwierdzenia wygaśnięcia wspomnianej decyzji, argumentując, że wyrok nakazuje wprawdzie Miastu wydanie właścicielom działki i budynku, jednak wyrok ten nie został wykonany, a spółka w dalszym ciągu sprawuje zarząd nad nieruchomością.· Nie istnieje zatem podstawa do stwierdzenia wygaśnięcia przedmiotowej decyzji. Od decyzji odwołanie wnieśli, działający w sprawie jako właściciel i zarazem pełnomocnik pozostałych współwłaścicieli, P. L. oraz spółka. Decyzją z dnia [...] października 2011 r. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w L. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia podniósł, że stosownie do art. 162 § 1 pkt 1 kpa organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa albo, gdy leży to w interesie społecznym lub w interesie strony. Przepis ten określa, że wygaśnięcie decyzji jest możliwe w sytuacji, gdy zachodzą łącznie dwie przesłanki: pierwsza z nich to bezprzedmiotowość decyzji, a druga to przepis prawa nakazujący wygaszenie decyzji albo interes społeczny lub interes strony. W przypadku pierwszym uregulowanie prawne ma charakter odsyłający, natomiast w przypadku drugim powołany przepis stanowi samodzielną podstawę materialnoprawną do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji. Zdaniem organu odwoławczego bezprzedmiotowość decyzji może zachodzić wówczas, gdy ustał byt materialnoprawnej treści stosunku administracyjnego, będącego podstawą decyzji. Nakaz usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w stanie technicznym obiektu budowlanego jest zaś konsekwencją naruszenia przepisu prawa. Bezprzedmiotowość decyzji zachodziłaby jedynie wówczas, gdyby wszystkie elementy stosunku administracyjnego będącego postawą takiego nakazu ustały. Ponieważ zaś treścią tego stosunku jest z jednej strony naruszenie przepisów prawa, z drugiej zaś strony konsekwencja prawna takiego naruszenia, nie można usunąć skutku prawnego tego stosunku pomijając, że przyczyna tego nakazu, tj. naruszenie prawa nadal istnieje. Zmiana stanu faktycznego, o której mowa w art. 162 § 1 pkt 1 kpa, w literaturze przedmiotu zawężana jest do takiej zmiany, która uniemożliwia wykonanie decyzji, podobnie jak zniszczenie lub przekształcenie (rzeczy) przedmiotu decyzji, a w przypadku decyzji podejmowanych na wniosek strony w przypadku rezygnacji przez nią z uprawnień. Możliwość wygaszenia decyzji jest zatem ściśle wiązana z możliwością jej egzekwowania. Z tego względu , zdaniem organu, w przepisie art. 162 § 1 kpa ustalono właściwość do wydania decyzji wygaszającej dla organu I instancji, ponieważ organem egzekwującym decyzję jest z zasady ten organ, który wydał ją w I instancji. W omawianej sprawie nie można zaś przyjąć, że PINB Miasta C. nie ma możliwości egzekwowania swojej decyzji z dnia [...] czerwca 2004 r. Decyzje organów nadzoru budowlanego dotyczą bowiem obiektów budowlanych - są więc decyzjami o charakterze przedmiotowym, a nie podmiotowym. W związku z tym wydany przez organ nadzoru budowlanego nakaz jest obowiązkiem o charakterze nieosobistym, ponieważ wynika on z faktu władztwa nad określoną rzeczą i podąża za tą rzeczą, a nie za podmiotem, do którego adresowana była pierwotnie decyzja. W przypadku, gdy jeden z elementów stosunku materialnoprawnego będącego podstawą wydania decyzji o nakazie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w stanie technicznym obiektu budowlanego, tj. naruszenie przepisu prawa pozostaje ciągle elementem tego stosunku i podstawą wydania nakazu, nie można twierdzić, że decyzja ta stała się bezprzedmiotowa. W tej sytuacji bez znaczenia pozostaje to, że wygaszenie takiej decyzji mogłoby być uzasadniane istnieniem interesu strony, gdyż do realizacji normy art. 162 § 1 kpa niezbędne jest wypełnienie obu zawartych w przepisie przesłanek.