Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 14 grudnia 2011 r., sygn. II SA/Rz 362/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Robert Sawuła /spr./ Sędziowie NSA Maria Piórkowska NSA Małgorzata Wolska Protokolant Sylwia Pacześniak po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi L. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] lutego 2011 r., nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za usunięcie drzew bez zezwolenia -skargę oddala-

Uzasadnienie

IISA/Rz 362/11

U Z A S A D N I E N I E

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej jako: SKO) w [...] decyzją z dnia 1 lutego 2011 r., nr [...], po rozpatrzeniu odwołania L. C. od decyzji Prezydenta Miasta [..] z dnia 29 kwietnia 2010 r., nr [...] wymierzającej odwołującemu się karę pieniężną w wysokości 639 403,28 zł za usunięcie 7 drzew bez wymaganego zezwolenia z działki nr [..] położonej w T., przy ul. M., uchyliło zaskarżoną decyzję w całości, orzekając o wymierzeniu kary pieniężnej za wycięcie 7 drzew, w wysokości 174 923,33 zł. Decyzję organ odwoławczy wydał na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z 14.06.1960 r. (Dz. U. Nr 98 z 2000 r., poz. 1071 ze zm., zwana dalej k.p.a.) oraz art. 88 ust. 1 pkt 2, art. 88 ust. 2, art. 85 ust. 1 i art. 89 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 228, poz. 2306 ze zm., zwanej dalej Uop) i pkt 2 obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2006 r. w sprawie stawek opłaty za usunięcie drzew i krzewów oraz kar za zniszczenie zieleni na rok 2007 r. (M.P. Nr 73, poz. 773). W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że w sprawie wydano już kasacyjną decyzję Kolegium z 16 czerwca 2007 r., nr [...]. Powyższą decyzją SKO w [...] rozpoznając odwołanie L.C. uchyliło decyzję Prezydenta Miasta [...] o wymierzeniu L.C. kary pieniężnej za wycinkę 7 drzew bez zezwolenia i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W decyzji tej przesądzono, iż odwołujący się może być adresatem decyzji o wymierzeniu kary pieniężnej za wycinkę drzew bez zezwolenia, jako że jest właścicielem działki, z terenu której drzewa te usunięto, nadto był obecny na terenie działki podczas wycinki drzew. W ocenie organu odwoławczego występowały braki w postępowaniu wyjaśniającym odnośnie ilości i rodzaju wyciętych drzew. Z tej przyczyny, iż usunięto pnie i kłody w ocenie organu odwoławczego w celu prawidłowego ustalenia, jakie drzewa usunięto, jakie były obwody ich pni należało powołać biegłego. Ustalenia faktyczne poczynione przez organ I instancji uznano za niewystarczające. Zdaniem SKO w [...] rozpoznającego kolejne odwołanie od ponownej decyzji wymierzającej kare pieniężną L.C., w zasadzie uzupełnione zostały braki w postępowaniu wyjaśniającym. Zgodnie z art. 83 ust. 1 Uop usuwanie drzew z terenu nieruchomości może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, na wniosek posiadacza nieruchomości. Usunięcie drzew pomimo braku zezwolenia zagrożone jest karą pieniężną, zgodnie z art. 89 ust. 1 Uop. Wysokość kary wynosi 3-krotność opłaty za usunięcie drzewa. Jeżeli ustalenie obwodu lub gatunku zniszczonego lub usuniętego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody, dane do wyliczenia kary ustala się na podstawie zebranych w toku postępowania informacji, powiększając ją o 50%. Usunięcia 7 drzew, których dotyczy decyzja dokonano 24 lutego 2007 r. Kwestią wymagającą ustalenia w postępowaniu było to, kto byłby uprawniony do uzyskania zezwolenia oraz zobowiązany do uiszczenia opłaty za legalne usunięcie drzew, gdyż tylko taka osoba może być adresatem decyzji wymierzającej karę. Zgromadzone dowody (w postaci ustaleń funkcjonariuszy Straży Miejskiej odzwierciedlonych w notatce z interwencji) wskazują, że władającym nieruchomością był L.C. (właściciel działki), którego zastała Straż Miejska po przybyciu na miejsce, skąd usuwane były drzewa wskutek zgłoszenia. Nie ma przy tym znaczenia, kto faktycznie dokonał ścięcia drzew, skoro z pewnością dokonało się to pod nadzorem właściciela. W toku postępowania L.C. stwierdził, że jakkolwiek przysługuje mu własność działki, nie jest jej posiadaczem, gdyż zawarł umowę dzierżawy z obywatelem Włoch - G.M., kopię tej umowy dołączono do akt sprawy. L. C. nie utracił jednak, w ocenie Kolegium, kontroli nad swoją nieruchomością; o wycince drzew wiedział i się na nią godził. Od G.M. udało się tylko uzyskać oświadczenie, w którym stwierdził, że podczas pobytu w Polsce zlecił czterem robotnikom "podcięcie i obcięcie" starych i zwisających suchych gałęzi na posesji L. C. Dzierżawca uważa, że postępowanie powinno się toczyć wobec niego; ścinka drzew nastąpiła z inicjatywy robotników. Nadto, Kolegium podkreśliło, że umowa dzierżawy została zawarta tylko po to, aby uwolnić L.C. od odpowiedzialności w toczącym się postępowaniu. Dochody z jej tytułu nie zostały nigdzie zaewidencjonowane ani też zgłoszone. Okoliczność, że to L.C włada nieruchomością wynika także z postępowań nadzorczo-budowlanych, gdzie tylko on występuje jako strona postępowań dotyczących obiektów budowlanych, zlokalizowanych na przedmiotowej nieruchomości. Nie zasługiwały zatem na udzielenie im wiarygodności twierdzenia L.C., że utracił władanie nad działką wskutek zawartej umowy dzierżawy. Ustalenia wysokości kary oparto na dokumentacji fotograficznej, notatki Straży Miejskiej oraz opinii biegłego z zakresu dendrologii. Pnie 7 drzew (w wieku ok. 28 lat) wykarczowano po ich ścięciu, ścięcia dokonano na wysokości ok. 12 cm. Ustalenia obwodów pni dokonano w oparciu o szerokość słojów rocznych na zrębkach drewna pobranych do badań. Wysokość kary wymierzonej przez I instancję nie znajdowała, w ocenie Kolegium, uzasadnienia w przepisach prawa. Błędnie przyjął Prezydent Miasta [...] sposób, jaki w przypadku każdego z drzew należy zastosować art. 89 ust. 2 Uop. Jak wynika opinii biegłego z zakresu dendrologii wskazania co do obwodu poszczególnych drzew na wysokości 130 cm mogą być obarczone błędem 2-5%, a to oznacza, że obwód drzew należało, na korzyść odwołującego się, ustalić zgodnie z maksymalną granicą błędu ekspertyzy. Podkreślono ponadto, że współczynnik różnicujący wynikający z art. 89 ust. 1 Uop powinien podlegać zastosowaniu w kształcie obowiązującym w chwili popełnienia czynu skutkującego karą, a nie w dacie orzekania przez organ, tzn. powinien być dla strony względniejszy. Do obliczeń kary przyjęto następujące dane: 1) gatunki wyciętych drzew: świerk pospolity (3 drzewa), lipa drobnolistna (3 drzewa), robinia biała (1 drzewo); 2) stawka opłat za 1 cm drzew: 31,37 zł/cm obwodu pnia (świerk), 76,32 zł/cm obwodu pnia (lipa) oraz 11,54 zł/cm obwodu pnia (robinia). Obwody poszczególnych drzew wyniosły: świerk (76 cm), lipa (152), lipca (147), lipa (133), świerk (53), świerk (40) i robinia (52). Ostateczna wysokość kary, z uwzględnieniem ww. danych oraz 50% wzrostu, wyniosła 174 923,33 zł i składała się z następujących kwot cząstkowych odpowiadających ww. drzewom (10 728,54 zł, 52 202,88 zł, 50 485,68 zł, 45 677,52 zł, 7 481,75 zł, 5 646,60 zł oraz 2 700,36 zł).