Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. IV SA/Wa 794/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krystyna Napiórkowska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Marta Laskowska-Pietrzak, Sędzia WSA Teresa Zyglewska, Protokolant st. ref. Marcin Lesner, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 czerwca 2011 r. sprawy ze skargi T. K. i L. K. wspólników spółki cywilnej "T." s.c. z siedzibą w K. na postanowienie Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej z dnia [...] lutego 2011 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu wniosku o ustalenie w drodze decyzji wysokości odszkodowania w związku z zalaniem gruntów - oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] lutego 2011 r. nr [...] Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, po rozpatrzeniu zażaleń T. K. i L. K. (wspólników spółki cywilnej "T." z siedzibą w K.), utrzymał w mocy postanowienie Marszałka Województwa [...] z dnia [...] sierpnia 2010 r. o zwrocie ich wniosku o ustalenie, w drodze decyzji, wysokości odszkodowania w związku z zalaniem gruntów leżących w granicach polderu [...].

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wskazano, że T. K. i L. K. pismem z dnia 26 lipca 2010 r. wystąpili do Marszałka Województwa [...] o ustalenie wysokości odszkodowania w drodze decyzji na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy Prawo wodne w związku z zalaniem wodami powodziowymi w maju 2010 r. stanowiących ich własność gruntów leżących w granicach polderu przeciwpowodziowego [...], położonych w miejscowości K., oznaczonych nr ew. [...] i [...], gmina [...]. Marszałek Województwa [...] postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2010 r. zwrócił wniosek ze wskazaniem na właściwość sądu cywilnego do jego rozpatrzenia, ponieważ "polder [...]" nie jest polderem przeciwpowodziowym. Polder ten zbudowano w celu zintensyfikowania produkcji rolnej, a nie jako urządzenie przeciwpowodziowe, co potwierdzają późniejsze działania z nim związane. Obszar ten posiada inny sposób napełniania i opróżniania niż powszechnie przyjmuje się dla urządzeń wodnych, jakimi są poldery przeciwpowodziowe. Woda rzeki W. wlewa się na obszar nazywany "polderem [...]" samoczynnie przez przelew wałowy, zlokalizowany na brzegu prawym w jego górnej części. Wlewanie wody następuje, gdy woda w rzece W. osiągnie rzędną 82 m n. p. m., gdyż taką rzędną posiada korona przelewu. Wpływ wody nie jest sterowany, gdyż nie ma tam urządzenia wpustowego takiego, jak jaz. Nie ma możliwości regulowania ilości wpływającej wody. Podobnie wygląda sytuacja ze spustem wody, który odbywa się samoczynnie do rzeki W., przelewem wałowym, znajdującym się w dolnej części polderu, po osiągnięciu przez wodę w polderze rzędnej równej koronie przelewu tj. 80,65 m n. p. m. Stosownie do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie, wały przeciwpowodziowe zaliczane są do poszczególnych klas ważności w zależności od wielkości chronionego obszaru, przy czym za podstawę do określenia tej wielkości przyjmuje się obszar, który przed wykonaniem obwałowania ulegał zatopieniu wodami o prawdopodobieństwie p = 1% (zał. nr 2, lp. 3). Wykonane obwałowanie spełnia wymagania wynikające z powyższego normatywu i chroni tereny "polderu [...]" przed wodami powodziowymi o prawdopodobieństwie pojawiania się raz na 100 lat. Przez przewał awaryjny przelewają się wyłącznie wody przewyższające przepływ wody stuletniej, przed którymi przyjęte normatywy nie przewidują już ochrony. Stosownie do przepisu art. 80a ustawy Prawo wodne ochronę przed wodami o prawdopodobieństwie występowania co najmniej raz na 200 lat przewiduje się wyłącznie dla terenów o szczególnym znaczeniu społecznym, gospodarczym lub kulturowym, a w niewielkim stopniu zagospodarowany teren "polderu [...]" znaczenia takiego nie posiada. Organ pierwszej instancji nie mógł wskazać źródła normatywnego, będącego podstawą klasyfikacji "polderu [...]", gdyż w systemie prawa krajowego brak jest aktów normatywnych, regulujących kwestie klasyfikacji polderów istniejących na obszarze kraju. Przepis art. 186 ust. 1 ustawy Prawo wodne dzieli szkody na te wymienione w art. 16 ust. 3, art. 17 ust. 1 i inne. Przy czym, z treści art. 186 ust. 1 i 3 wynika, że do dochodzenia roszczeń z tytułu szkód wymienionych w art. 16 ust. 3 i art. 17 ust. 1 przysługuje poszkodowanym jedynie droga sądowa. Takie stanowisko wyraził również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 4 czerwca 2004 r. sygn. akt III CZP 27/04. W sprawach dotyczących odszkodowania za szkody inne niż wymienione w ustawie -Prawo wodne, zastosowanie mają odpowiednie przepisy ustawy kodeks cywilny. Natomiast art. 19 k. p. a. nakłada na organy administracji publicznej obowiązek przestrzegania z urzędu swojej właściwości miejscowej i rzeczowej. Z analizy przepisów ustawy Prawo wodne wynika, iż w opisanym stanie faktycznym właściwym w sprawie jest sąd powszechny.