Wyrok WSA w Łodzi z dnia 17 maja 2011 r., sygn. II SA/Łd 395/11

Dnia 17 maja 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA: Czesława Nowak - Kolczyńska Sędziowie Sędzia NSA: Anna Stępień (spr.) Sędzia WSA: Jolanta Rosińska Protokolant Asystent sędziego Katarzyna Orzechowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2011 roku przy udziale --- sprawy ze skargi P. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia - uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...], Nr [...].

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] na podstawie art. 104 K.p.a. i art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jedn. - Dz.U. z 2009r., nr 175, poz. 1362 ze zm.) Prezydent Miasta Ł. odmówił umorzenia P. W. kwoty 4.762,20 zł z tytułu nienależnie pobranego świadczenia na kontynuowanie nauki szkolnej.

W uzasadnieniu organ pierwszej instancji, przedstawiając przebieg postępowania administracyjnego, podniósł, iż P. W. wystąpił z prośbą o umorzenie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń na kontynuowanie nauki szkolnej w okresie od dnia 1 października 2001r. do dnia 1 stycznia 2002r. oraz w okresie od dnia 1 marca do 31 sierpnia 2002r. Wniosek swój uzasadnił trudną sytuacją finansową, zdrowotną oraz rodzinną.

Decyzją z dnia [...] Prezydent Miasta Ł. odmówił stronie umorzenia kwoty podlegającej zwrotowi. Decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uchyliło tę decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. W dniu 1 stycznia 2010r. weszła w życie ustawa z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240 ze zm.), która w konsekwencji spowodowała, iż straciła moc obowiązująca uchwała Rady Miejskiej w Ł. z dnia [...], nr [...] w sprawie ustalenia szczegółowych zasad i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty wierzytelności Miasta Ł. lub jego jednostek organizacyjnych oraz wskazania organu do tego uprawnionego oraz przyjęcia "Programu pomocy de minimis udzielanej podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie wierzytelności Miasta Ł. lub jego jednostek organizacyjnych", która dotychczas określała materialne przesłanki stosowania instytucji umorzenia należności przypadających Miastu Ł. W chwili obecnej obowiązują w tej materii przepisy ustawy o pomocy społecznej, w której ustawodawca do katalogu ulg, jakie może zastosować organ wydający decyzję o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia, dodał instytucję umorzenia. Pomimo tego, że poprzednia decyzja została wydana na podstawie wskazanej uchwały, to niniejsza decyzja wydana zostaje w oparciu o art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z tym przepisem zastosowanie ulgi w spłacie zobowiązań może nastąpić jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Wskazanie przez ustawodawcę na przypadek szczególnie uzasadniony powoduje, że katalog spraw, w których osoby zobowiązane do zwrotu domagają się zastosowania ulg, można podzielić na przypadki zwykłe oraz szczególne. Przypadek zwykły występuje nawet wtedy, gdy osoba zobowiązana z trudnością będzie musiała wygospodarować niezbędne środki pieniężne do wykonania zobowiązania. Napotkanie znacznych trudności wykonania zobowiązania nałożonego decyzją nie uchyla stanu zwykłego. Trudna sytuacja bytowa, wyznaczenie krótkiego czasu, w którym ma być wykonany obowiązek, stosunkowo znaczna wysokość kwoty objętej obowiązkiem w stosunku do kwoty aktualnych dochodów osoby lub rodziny zobowiązanej, nie zwalniają z obowiązku zwrotu należności. Umorzenie należności może zostać orzeczone wtedy, kiedy z jednej strony uzasadnione jest to sytuacją osoby lub rodziny, o takie umorzenie występującej, a z drugiej - jej sytuacją, w której mimo podjęcia wszelkich starań, nie jest ona w stanie samodzielnie przezwyciężyć trudnej sytuacji życiowej z niezależnych od siebie powodów.