Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 9 listopada 2010 r., sygn. I SA/Po 748/10
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędziowie WSA Maciej Jaśniewicz /spr./ WSA Katarzyna Nikodem Protokolant st.sekr. sąd. Paulina Budzyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 listopada 2010r. sprawy ze skargi A sp. z o.o. w P na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej - organu upoważnionego przez Ministra Finansów do wydawania interpretacji z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych oddala skargę /-/K.Nikodem /-/W.Zygmont /-/M.Jaśniewicz
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia [...] A Sp. z o.o. w P zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania. We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny. A Sp. z o.o. w dniu [...] zawarła umowę najmu z B Sp. z o. o. (wynajmujący). Umowa ta została zawarta na okres 10 lat i nie zawierała możliwości jej wcześniejszego zakończenia za wypowiedzeniem. Spółka podnajmowała lokale 2 spółkom (podmiotom powiązanym) C Sp. z o.o. (prowadzącej sklep D) na podstawie umowy najmu z dnia [...] oraz E Sp. z o.o. (prowadzącej sklep F) na podstawie umowy najmu z dnia [...]. W dniu [...] nastąpiło zamknięcie sklepu D, natomiast [...] zamknięty został sklep F. Na podstawie porozumienia z [...] z dniem [...] nastąpiło polubowne rozwiązanie umowy najmu pomiędzy Spółką a B. W porozumieniu Spółka zobowiązała się do zapłacenia na rzecz wynajmującego odszkodowania z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu w łącznej wysokości stanowiącej równowartość [...] Euro ([...] zł) co odpowiadało sumie czynszów i opłat należnych do końca [...]. W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy w opisanym stanie faktycznym, zapłacone odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy najmu, stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm., dalej jako u.p.d.o.p.)? Zdaniem Spółki zapłacone odszkodowanie stanowi koszt uzyskania przychodu, gdyż zgodnie z art.15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Spółka wskazała, że wszystkie poniesione wydatki stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu lub zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Przy czym kosztami uzyskania są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wydatek z tytułu odszkodowania za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu nieruchomości nie został wymieniony w zamkniętym katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. W katalogu tym znajdują się jedynie wydatki z tytułu kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W ocenie Spółki poniesiony przez nią wydatek tytułem odszkodowania jest wydatkiem ekonomicznie uzasadnionym z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej. Zapłacone odszkodowanie należy uznać za koszt zabezpieczenia źródła przychodów. W doktrynie podkreśla się, że jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób. Wskazała, że wypłacone przez nią odszkodowanie w pełni spełnia powyższą definicję. Ze względu na fakt, iż Spółki, którym wnioskodawca podnajmował lokale okazały się nierentowne i zostały zamknięte, utrzymywanie przedmiotowej umowy najmu mogłoby zaszkodzić jej bezpieczeństwu finansowemu. Wyjaśniła, że wynajmujący mógłby dochodzić od niej należnego mu czynszu za cały okres, na jaki została zawarta umowa (czyli do roku [...]). W wyniku zaś wcześniejszego rozwiązania umowy Spółka zapłaciła odszkodowanie stanowiące równowartość czynszu jedynie za okres [...] miesięcy po rozwiązaniu umowy. Oświadczyła, że dzięki tak znaczącemu ograniczeniu kosztów, będzie mogła w przyszłości rozwijać swoją działalność w innej lokalizacji. Poniesienie wydatku w postaci odszkodowania będzie miało zatem pośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu w przyszłości, gdyż umożliwi Spółce zaangażowanie się w inne przedsięwzięcie gospodarcze. Spółka w uzasadnieniu swojego stanowiska powołała się na pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego oraz na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego. Spółka oświadczyła, że odszkodowanie zostało faktycznie zapłacone, jego poniesienie było zasadne i celowe, istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem a przychodami tego rodzaju, że wypłacone odszkodowanie nie tylko poprawi jej sytuację finansową w przyszłości (zabezpieczając źródło jej przychodów), ale także umożliwi zaangażowanie w inne przedsięwzięcia gospodarcze mające na celu osiągnięcie przychodów w przyszłości. Zatem, w ocenie wnioskującej, kwota wypłaconego odszkodowania może stanowić koszt uzyskania przychodów.