Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 maja 2010 r., sygn. II SA/Po 222/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Sędzia WSA Tomasz Świstak Protokolant st.sekr.sąd. Mariola Kaczmarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2010r. sprawy ze skargi K. A. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w P. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odsetek od uposażenia; I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wojskowego Komendanta Uzupełnień w G. z dnia [...] r. nr [...] w części dotyczącej rozstrzygnięcia o odsetkach od uposażenia, II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana. /-/ T.Świstak /-/ B.Drzazga /-/ A.Łaskarzewska

Uzasadnienie

K. A. zwrócił się do Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego o wydanie decyzji administracyjnej dotyczącej wypłaty należnych mu odsetek i potrąceń w związku z przywróceniem go zawodowej służby wojskowej.

Decyzją z dnia [...]2008 r., nr [...] Wojskowy Komendant Uzupełnień w G. działając na podstawie art. 104 § 1 oraz art. 61 § 1 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r., nr 98, poz. 1071 ze zmianami - dalej jako: kpa), art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2003 r., nr 179, poz. 1750 ze zm. - dalej jako: ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych) oraz art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r., nr 241, poz. 2416 ze zm.) odmówił K. A. przyznania świadczenia pieniężnego w postaci odsetek od wypłaconego uposażenia oraz świadczenia potrąconego przy wypłacie tego uposażenia, jako świadczenia nienależnego.

W uzasadnieniu wskazano m. in., że dnia [...]2003 r. Dowódca Wojsk Lądowych w oparciu o rozkaz [...] z dnia [...]2002 r. w sprawie zmian organizacyjnych i dyslokacyjnych w wojskowych komendach uzupełnień zlikwidował między innymi stanowisko służbowe strony. W związku z tym żołnierzowi zaproponowano inne stanowisko służbowe, ale on odmówił jego przyjęcia. Zważywszy na to Dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego wydał decyzję o wypowiedzeniu stronie zawodowej służby wojskowej a w konsekwencji rozkaz zwalniający go z zawodowej służby wojskowej i przenoszący do rezerwy. Decyzją z dnia [...]2006 r. nr [...] Dowódca Wojsk Lądowych stwierdził nieważność ww. decyzji o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej. Strona stawiła się do miejsca pełnienia służby wojskowej i została przyjęta na ewidencję i zaopatrzenie, ale bez wyznaczenia na stanowisko, bowiem stanowisko nie istniało od dnia [...]2003 r. Dla celów ewidencyjno-finansowych od dnia zwolnienia do dnia przywrócenia do zawodowej służby wojskowej przyznano stronie zwaloryzowane należności wynikające z tytułu pełnienia zawodowej służby wojskowej. Przy wypłacie tych należności potrącono stronie nienależne świadczenia z tytułu odprawy, ekwiwalentu za urlop. Po otrzymaniu tych świadczeń strona wystąpiła z wnioskiem o odsetki i zwrot potrąconych świadczeń. W związku z powyższym Departament Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej przesłał do terenowych organów administracji wojskowej pismo Nr [...] z dnia [...]2007 r. w sprawie postępowania i uprawnień żołnierzy, którym stwierdzono nieważność decyzji o zwolnieniu ich ze służby wojskowej. W dokumencie tym zobowiązano organy wojskowe do wypłaty uposażenia za okres, w którym żołnierze faktycznie pozostawali poza służbą, z zaznaczeniem, że mają to być należności zwaloryzowane zgodnie z przepisami. W kwestii odsetek ustalono, że art. 75 ust. 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, który stanowi, że tylko w razie zwłoki w wypłacie uposażenia żołnierzowi zawodowemu przysługują odsetki ustawowe od dnia, w którym uposażenie stało się wymagalne. Instytucja zwłoki (art. 476 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 ze zm.) - w odróżnieniu od opóźnienia (art. 481 Kodeksu cywilnego) warunkowana jest winą. W tym przypadku nie sposób przypisać tej winy organowi zobowiązanemu do wypłaty uposażenia. Chociaż decyzja Dowódcy Wojsk Lądowych o nieważności decyzji Dowódcy POW wywiera skutki ex tunc, to wydana została w określonym czasie, a realizacja wynikających stąd świadczeń została spełniona bez zwłoki (wypłata zwaloryzowanych świadczeń). Jest poza dyskusją, że w spornym okresie strona nie pełniła służby wojskowej, ale w tym czasie jednak otrzymywała od resortu Obrony Narodowej należności pieniężne związane ze zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej: dwunastomiesięczne uposażenie, emeryturę wojskową i odprawę wojskową. W spornym okresie strona otrzymywała emeryturę. A więc ten sam reprezentant Skarbu Państwa, od którego strona domaga się odsetek, regularnie, co miesiąc wypłacał stronie pieniądze, które po unieważnieniu decyzji o zwolnieniu okazały się być świadczeniem nienależnym. Po przywróceniu do służby Strona odmówiła zwrotu świadczenia emerytalnego i innych nienależnych świadczeń, stąd roszczenia o odsetki nie mają żadnego uzasadnienia. Dopiero w chwili, kiedy decyzja o stwierdzeniu nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej stała się wykonalna, roszczenia o odsetki można naliczać od tego właśnie momentu, ale nie wstecz, lecz po tej dacie.