Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 11 lutego 2010 r., sygn. IV SA/Po 423/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Maciej Dybowski (spr.) Sędziowie NSA Ewa Makosz-Frymus WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska Protokolant sekr. sąd. Joanna Andrzejak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2010 r. sprawy ze skargi P. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia (...) r. nr (...) w przedmiocie specjalnego zasiłku celowego 1. oddala skargę 2. zasądza na rzecz adwokat J. K. - B. od Skarbu Państwa (Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu) wynagrodzenie w kwocie (...) (...) zł podwyższone o kwotę (...) (...) zł stawki podatku od towarów i usług przewidzianej dla tego rodzaju czynności - łącznie (...) (...) zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. /-/ E. Kręcichwost - Durchowska /-/ M. Dybowski /-/ E. Makosz - Frymus

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] kwietnia 2009 r.) Prezydent Miasta [...] (dalej Prezydent Miasta) na podstawie art. 8 ust. 3, art. 17 ust. 2 pkt 1, art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz.U. 115/08/728 ze zm. - dalej ups), i § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. 135/06/950 - dalej rozporządzenie), art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (j.t. 98/00/1071 ze zm. - dalej kpa) odmówił P. S. przyznania pomocy w formie specjalnego zasiłku celowego.

Uzasadniając decyzję organ I instancji wskazał, że P. S. wnioskiem z dnia 13 marca 2007 r. zwrócił się o pomoc w formie specjalnego zasiłku celowego na pokrycie kosztów lodówki w kwocie 600 zł, którą użytkuje od września 2008 r. Utrzymuje się z renty i z powodu złego stanu zdrowia nie może podjąć zatrudnienia. Prezydent Miasta ustalił, że Wnioskodawca jest rozwiedziony od 1998 r.; ma dwoje dzieci: [...]r. Wyrokiem z 26 listopada 1998 r. - I C 921/98 Sąd Wojewódzki w [...] wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem [...] powierzył P. S., a nad małoletnią córką [...] powierzył matce; orzekł, że koszty utrzymania i wychowania dzieci ponoszą rodzice w całości - odpowiednio - w stosunku do córki - matka, a do syna - ojciec. Postanowieniem z dnia stycznia 2004 r. - I Ns 1338/02, Sąd Rejonowy w [...] dokonał podziału majątku wspólnego - w szczególności lodówkę przyznał na własność byłej żonie. P. S. zamieszkuje i prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z synem [...]. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS, P. S. uznany został za osobę całkowicie niezdolną do pracy do dnia 31.12.2010r. Wnioskodawca ma prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe. Decyzją Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności nr [...] na okres do [...] kwietnia 2009 r. zaliczono P. S. do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności; niepełnosprawność powstała przed 16 rokiem życia i z tego tytułu ma On prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Dochodem rodziny jest: 64 zł zasiłku rodzinnego, przyznanego decyzją Prezydenta [...] na okres od 1 września 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r.; 170 zł dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowania dziecka, przyznanego od 1 września 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r.; 194,18 zł dodatku mieszkaniowego przyznanego decyzją Prezydenta [...] na okres od 1 listopada 2008 r. do 30 kwietnia 2009 r.; 153 zł zasiłku pielęgnacyjnego, przyznanego decyzją Prezydenta [...]; 560,02 zł (już po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy) renty ZUS z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Renta obciążona jest zajęciem komorniczym w kwocie 159,07 zł. Łączny dochód rodziny wynosi 1141,20 zł i znacznie przekracza kryterium dochodowe, które dla dwuosobowej rodziny wynosi 702 zł. Podczas wywiadów środowiskowych Wnioskodawca nie zgłaszał, że w mieszkaniu znajduje się lodówka, nie będąca Jego własnością. Podczas wywiadu środowiskowego po złożeniu wniosku z [...] marca 2009 r. P. S. oświadczył, że użytkuje lodówkę Amica od września 2008 r. Poproszony o potwierdzenie, czyją własnością jest lodówka, P. S. nie miał żadnego dokumentu, potwierdzającego nabycie lodówki - cenę, spłatę itd. Dnia 30 marca 2009 r. do MOPS wpłynęło oświadczenie, podpisane prawdopodobnie przez A. J., w którym oświadczył, że lodówka Amica, będąca w mieszkaniu P. S., jest jego własnością; zażądał zapłaty 600 zł. Do oświadczenia nie dołączono gwarancji ni innych dokumentów dotyczących lodówki, o których pisał we wniosku z 13 marca 2009 r. P. S. Prezydent Miasta uznał, że brak dowodów na to, że lodówka była własnością A. J. Z uwagi na brak umowy kupna-sprzedaży, nie można określić sposobu zapłaty, a przesłany dowód jest "mało wiarygodny". Nawet gdyby przyjąć, że A. J. sprzedał we wrześniu 2008 r. lodówkę P. S. za 600 zł, to Wnioskodawca mógł spłacić lodówkę w ratach do kwietnia 2009 r. Nie można jednoznacznie stwierdzić, czy Wnioskodawca ma w dalszym ciągu możliwość regulowania długu w ratach. W wyroku z "12.12.1996 r., I SA 1138/96" Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że do potrzeb z zakresu pomocy społecznej nie można zaliczyć długu ciążącego na wnioskodawcy, bez względu na ewentualne konsekwencje jego niespłacenia. Sytuacja materialna rodziny P. S. nie jest szczególnie wyjątkowa. Mimo samotnego wychowywania syna, dochód rodziny znacznie przekracza kryterium dochodowe - o 439,20 zł. MOPS, rozpatrując wniosek, jest obowiązany mieć na względzie nie tylko interes Wnioskodawcy, lecz i innych osób, będących w trudnej sytuacji materialnej. Art. 7 kpa nakazuje przy rozpatrywaniu spraw uwzględnić interes społeczny i słuszny interes obywateli. Norma ta jest zbieżna z art. 3 ust. 4 ups. Przyznając różnego rodzaju świadczenia, organ dysponuje określonym budżetem. Obowiązkiem pomocy społecznej jest zabezpieczenie potrzeb osób i rodzin najsłabszych ekonomicznie - których dochód nie przekracza kryterium dochodowego (art. 8 ust. 1 ups). Budżet Miasta [...] na zasiłki i pomoc w naturze w 2009 r. wynosi ok. 245 tys. zł miesięcznie. Ze środków tych w pierwszej kolejności należy pokryć świadczenia o charakterze obowiązkowym (zasiłki celowe, zasiłki okresowe, sprawienie pogrzebów, zapewnienie gorących posiłków w szkole, przedszkolu i żłobku, zapewnienie schronienia itp.). W marcu 2009 r.: do MOPS wpłynęły 872 wnioski o pomoc; na zasiłki celowe dla 651 osób wydatkowano 139.800 zł; średnia wysokość zasiłku celowego ok. 214 zł. Pozostała kwota musi wystarczyć na zabezpieczenie innych, niezbędnych potrzeb: obiadów dla ok. 1700 dzieci i młodzieży, i osób tego pozbawionych, zasiłków okresowych (wypłaconych w marcu 2009 r. 490 osobom), sprawienie pogrzebów, zapewnienie schronienia osobom tego potrzebujących. Ze względu na ograniczoną ilość środków, którymi dysponuje organ, konieczny jest taki ich podział, by zaspokoić najbardziej pilne potrzeby jak największej liczby osób, spełniające kryteria dochodowe, określone w art. 8 ust. 1 ups (k. 27-28 akt administracyjnych).