Wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 maja 2009 r., sygn. II SA/Wa 23/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.), Sędzia WSA - Bronisław Szydło, Sędzia WSA - Janusz Walawski, Protokolant - Małgorzata Kędzielewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 maja 2009 r. sprawy ze skargi A.P. - pełnomocnika ustawowego małoletnich R. i K. P. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] listopada 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku -- uchyla zaskarżoną decyzję, -- zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, -- przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata T. R. kwotę 240 (dwieście czterdzieści złotych) oraz kwotę 52,80 (pięćdziesiąt dwa złote i osiemdziesiąt groszy) stanowiącą 22% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku A. P. - pełnomocnika ustawowego małoletnich R. P. (ur. [...] czerwca 1995 r.) i K. P. (ur. [...] marca 2003 r.) z dnia 17 marca 2008 r., powołując się na art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. z 2004 r. Dz. U. Nr 39, poz. 353 ze zm.), odmówił przyznania dla wyżej wymienionych dzieci skarżącego świadczenia w drodze wyjątku po ich zmarłej w dniu [...] stycznia 2008 r. matce N. P. (ur. [...] listopada 1967 r.) W uzasadnieniu podał, że świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, a powyższe warunki muszą być spełnione łącznie. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie matka dzieci skarżącego na przestrzeni 40 lat życia, posiadała udokumentowany okres składkowy wynoszący 1 rok 2 miesiące i 16 dni, zaś pierwsze zatrudnienie poparte opłacaniem składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe podjęła w roku 2001, przy czym kartę stałego pobytu na terenie RP otrzymała w roku 1997. Ponadto w latach 2001 - 2003 wystąpiła przerwa w opłacaniu składek, a w tym czasie nie orzeczono wobec niej całkowitej niezdolności do pracy. Stąd też - w ocenie organu - nie zostały wykazane żadne szczególne okoliczności uniemożliwiające matce dzieci skarżącego przezwyciężenie przeszkód w podjęciu zatrudnienia i nabycia uprawnień do świadczeń na zasadach ogólnych. Tym bardziej nie mogą nimi być trudności w jej znalezieniu lub praca dorywcza bez ubezpieczenia. W sprawie była również oceniana sytuacja materialna, jednakże nie stanowi ona jedynego kryterium przyznawania spornego świadczenia.