Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2008 r., sygn. I SA/Wa 1931/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Daniela Kozłowska Sędziowie sędzia WSA Maria Tarnowska asesor WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant Marta Maciejkowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2008 r. sprawy ze skargi Kościoła [...] w Rzeczypospolitej Polskiej z siedzibą w W. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] września 2007 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji nadzorczej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu

Uzasadnienie

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia [...] września 2007 r. nr [...] po rozpatrzeniu wniosku z dnia 24 stycznia 2007 r. Kościoła [...] w Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...].

Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że Urząd do Spraw Wyznań orzeczeniem z dnia [...] maja 1961 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego orzekł, że nieruchomość ziemska położona w miejscowości K., o powierzchni około [...] ha, zapisana w księdze wieczystej [...] gm. kat. K. w Sądzie Powiatowym w B., jako uprzednia własność Towarzystwa Budowlanego "[...]" Sp. z o.o. w W., stanowiła nieruchomość ziemską związku wyznaniowego w rozumieniu art. 4 ust. 1 tej ustawy i przeszła na własność Państwa z dniem 23 marca 1950 r.

Następnie decyzją z dnia [...] stycznia 1992 r. Minister-Szef Urzędu Rady Ministrów, po rozpatrzeniu wniosku Zarządu Centralnego Kościoła [...] na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i § 2 oraz art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stwierdził, że orzeczenie Urzędu do Spraw Wyznań z dnia [...] maja 1961 r. wydane zostało z rażącym naruszeniem prawa. W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że nie zostały dokonane stosowne ustalenia co do tego jaką funkcję gospodarczą w strukturze Unii Zborów [...] pełniła przejęta nieruchomość. W ocenie Ministra-Szefa Urzędu Rady Ministrów w dacie wejścia w życie ustawy z dnia 20 marca 1950 r. w miejscowości K. istniało Seminarium Duchowne Unii Zborów [...] oraz Parafia (Zbór) tego Kościoła, którego jedynym źródłem dochodu było około 6-hektarowe gospodarstwo rolne położone w sąsiedztwie Seminarium i Parafii, stanowiące podstawę utrzymania proboszcza tej Parafii, które z tego względu podlegało wyłączeniu spod działania ustawy z dnia 20 marca 1950 r. Z tego powodu organ nadzoru stwierdził nieważność orzeczenia z dnia [...] maja 1961 r., a z powodu wystąpienia nieodwracalnych skutków prawnych wywołanych przekazaniem większości przedmiotowych gruntów, z zachowaniem formy aktu notarialnego, w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat rolnikom indywidualnym stwierdził wydanie zaskarżonego orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wskazał na prawa strony wynikające z treści ówcześnie obowiązującego art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego. Kościół [...], pismem z kwietnia 1992 r. zwrócił się do Ministra-Szefa Urzędu Rady Ministrów, z prośbą o rozpatrzenie sprawy odszkodowania w związku z wydaniem orzeczenia Urzędu do Spraw Wyznań z dnia [...] maja 1961 r. z rażącym naruszeniem prawa, jednak sprawa ta nie została rozpatrzona.