Wyrok WSA w Krakowie z dnia 17 lipca 2007 r., sygn. II SA/Kr 451/05

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 17 lipca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Piotr Głowacki Sędziowie WSA Renata Czeluśniak /spr./ AWSA Kazimierz Bandarzewski Protokolant Dorota Solarz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lipca 2007 r. sprawy ze skarg G.B. i Spółdzielni Mieszkaniowej im. S. S. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] stycznia 2005 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję w zakresie jej rozstrzygnięć zawartych w punktach II i III; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz skarżącej G.B. kwotę 200 /dwieście/ złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. WSA/wyr.l - sentencja wyroku

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...].03.2003r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], po rozpoznaniu wniosku Gminy K., odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z upoważnienia Prezydenta Miasta K. z dnia [...] grudnia 1996 roku w części orzekającej o tym, iż działki nr "2", "3", "4", "5", "6", "7" i "8" - powstałe z działki nr "1" położonej w obr. [...] w K. - stanowią grunt przeznaczony pod budowę dróg.

W uzasadnieniu podano, że działając na wniosek G.B. właścicielki działki nr "1" o pow. 4.3031 ha obj. Kw. [...] obr [...], po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w trybie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami i wywłaszczaniu nieruchomości, Prezydent Miasta K. decyzją z dnia [...].12.1996 roku zatwierdził przedłożony projekt podziału nieruchomości. Projekt podziału został sporządzony w oparciu o decyzję nr [...] o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu z dnia [...].07.1995r., znak:[...], zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami Miejscowego Planu Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego Miasta K. zatwierdzonego uchwałą Rady Miasta K. nr [...] W wyniku podziału działki nr "1" wydzielono część z nich i orzeczono, że dz. ewid. nr "2", "3", "4", "5", "6", "7" i "8" stanowią grunt pod budowę ulicy. W pouczeniu decyzji zawarto informacje, że działki te przechodzą na własność Gminy K. z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna. Działki te "znajdowały się" w obszarach mieszkaniowych M3- 293,M3 - 290, usług publicznych oraz usług komercyjnych, w końcu w obszarze Tras Komunikacyjnych KTL 1/2. Żaden z zapisów Planu dotyczący tych obszarów nie wyklucza urządzenia w nich dróg i ulic, które stanowiły w nich obiekty uzupełniające wiodącą funkcję terenu i towarzyszące zabudowie. Zgodnie z regulacją zawartą wart. 10 ust. 5 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, w brzmieniu obowiązującym w dniu wydawania decyzji z dnia [...].12.1996r., grunty wydzielone pod budowę ulic z nieruchomości objętej na wniosek właściciela podziałem przechodzą na własność gminy z dniem, w którym decyzja lub orzeczenie o podziale stały się ostateczne lub prawomocne, za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Wydzielenie z nieruchomości pasa gruntu z przeznaczeniem na ogólnodostępną drogę (w trybie art. 10 ust. 5 u.g.g.) jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wówczas, gdy ów plan określa przebieg tej drogi. Wydzielana droga powinna mieć charakter ogólnodostępny i winna mieć status drogi publicznej w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych. (Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 29 marca 1995 roku, sygn. akt III ARN 7/95). Wykładnia art. 10 ust. 5 u.g.g. - potwierdza tezę, iż jeżeli w wyniku zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości planuje się przeznaczenie którejkolwiek z wydzielonych działek na "drogę" w szerokim, potocznym rozumieniu tego słowa, nie musi to być w każdym wypadku równoznaczne z przejściem wydzielonej pod "drogę" działki na własność gminy. Przejście prawa własności takiej wydzielonej - w wyniku zatwierdzonego podziału - nieruchomości nie nastąpi bowiem wówczas, gdy jej przebieg nie został określony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a wydzielana ewentualnie droga nie ma charakteru ogólnodostępnej drogi publicznej (będąc np. drogą wewnątrzosiedlową. Art. 10 ust. 3 u.g.g. wskazuje, iż w decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości organ administracji nie może orzekać o stanie własności działek wydzielonych w wyniku podziału także wówczas, gdy zachodzą okoliczności określone w przepisie art. 10 ust. 5 u.g.g (stanowisko takie zajął Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 30. 12. 1987 roku, sygn. akt SalP 1435/87). Przytoczony przepis wskazuje, iż przedmiotem postępowania prowadzonego w oparciu o regulację art. 10 u.g.g. mogła być wyłącznie kwestia zatwierdzenia podziału nieruchomości, oraz ewentualnie wskazania działki (działek), która została wydzielona pod budowę ulicy. Zarzut rażącego naruszenia prawa, polegający na rozstrzygnięciu w decyzji z dnia [...].12.1996r. o przejściu na własność gminy wydzielonych działek, jest chybiony i sprzeczny z argumentacją zawartą w uzasadnieniu wniosku. Nie bez znaczenia w prowadzonej sprawie jest domaganie się stwierdzenia nieważności tej części decyzji, która nie stanowi jej sentencji (wyrzeczenia), z której wynikają określone w niej skutki prawne. Skutki prawne zaistniałe na mocy ocenianej decyzji dotyczą podziału nieruchomości i zmian w jej oznaczeniu, sentencja decyzji nie zawiera orzeczenia o stanie własności działek nr "2", "3", "4", "5", "6", "7", "8" wydzielonych pod budowę drogi. Informacja o przejściu na własność Gminy K. powyższych działek znajduje się w części decyzji oznaczonej jako "Pouczenie", którego treść jest przytoczeniem zapisów art. 10 ust. 5 u.g.g. Pouczenie z istoty swej nie stanowi rozstrzygnięcia, nie rodzi jakichkolwiek praw i obowiązków, jest z istoty swej informacją dla stron o ewentualnych skutkach prawnych decyzji. Jakie skutki - w zakresie prawa własności - rodzi decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości rozstrzyga sąd wieczysto-księgowy, który jest uprawniony do oceny dokumentu i ustalenia, czy dokument stanowi podstawę wpisu zmian w księdze wieczystej. Przyczyną błędów zaistniałych przy wydawaniu kontrolowanej decyzji była błędna wykładnia i nieuprawnione zastosowanie przepisu art. 10 ust. 5 u.g.g. Stąd też błąd w wykładni powyższego przepisu znajdujący wyraz w treści kwestionowanej decyzji jest błędem oczywistym, nie mieszczącym się w jednej z kilku uprawnionych interpretacji tego przepisu. Zdaniem Kolegium zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do wskazania w punktach 1 i 2 "Pouczenia" ocenianej decyzji numerów działek, do których odniesiono przepis art. 10 ust. 5 u.g.g. Tym niemniej, uchybienie to nie stanowi wady kwalifikowanej i nie daje podstawy do stwierdzenia nieważności decyzji "z dnia [...] grudnia 1995r. w części dotyczącej stanu własności działek nr nr "9", "10" i "11", bowiem jak wyjaśniono powyżej, decyzja ta nie rozstrzyga o stanie prawnym nieruchomości oraz wydzielonych działek. Niewłaściwa wykładnia i nieprawidłowe zastosowanie przepisu prawa materialnego (art. 10 ust. 5 u.g.g.) nie jest równoznaczne z jego rażącym naruszeniem, skutkującym stwierdzeniem nieważności ocenianej decyzji. Stwierdzenie rażącego naruszenia prawa może mieć miejsce wyjątkowo, a mianowicie wówczas, gdy jego waga jest znacznie większa niż stabilność ostatecznej decyzji administracyjnej. Analiza akt przedmiotowej sprawy przemawia za koniecznością stwierdzenia, iż w opisanej decyzji mamy do czynienia z prymatem zasady stabilności decyzji. W wyniku wydania decyzji zostały zrealizowane projektowane drogi, oraz kompleksy zabudowań mieszkalnych. Nabywcy lokali w opisywanym kompleksie nabywali je w przekonaniu istnienia dojazdu do miejsca ich przyszłego zamieszkania drogą publiczną będącą własnością gminy. Sąd Najwyższy, w uchwale z 28.05.1992 r. (III AZP 4/92), wywiódł, że jeśli obrót nieruchomościami poprzedzony był wydaniem decyzji administracyjnej lub przeniesienie własności nastąpiło w drodze decyzji administracyjnej, a decyzja dotknięta jest wadą wymienioną w art. 156 § 1 k.p.a., zbycie nieruchomości na rzecz osoby trzeciej, chronionej rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, stanowi przeszkodę do stwierdzenia jej nieważności. Niemożliwe jest stwierdzanie nieważności decyzji zatwierdzającej projekt podziału w części wskazanej przez Wnioskodawcę, gdyż wówczas cały podział dokonany orzeczoną decyzją utraciłby sens. W szczególności, nastąpiłoby orzeczenie o podziale, w wyniku, którego wydzielone i wskazane powyżej działki nie posiadałyby dostępu do drogi publicznej.