Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 20 lipca 2006 r., sygn. I SA/Po 1192/05

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Sylwia Zapalska Sędziowie Asesor sądowy Karol Pawlicki Asesor sądowy Maciej Jaśniewicz(spr.) Protokolant sekr. sąd. Agnieszka Ratajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lipca 2006r. sprawy ze skargi B.K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie umorzenie postępowania w spawie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002r. oddala skargę /-/ K.Pawlicki /-/ S.Zapalska /-/ M.Jaśniewicz

Uzasadnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia [...]umorzył postępowanie w sprawie określenia wysokości zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2002 r. należnego od P. i B. K na podstawie art.207 i art.208 § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.60; dalej Ordynacja podatkowa) w związku z art. 45 ust. 6 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej ustawa). Uzasadniając wskazano, że dnia [...] 04.2003 r. P. i B. K. złożyli zeznanie PIT[...] o wysokości osiągniętego dochodu w 2002 roku, wykazując pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez P.K. przychód w kwocie [...] zł, koszty uzyskania przychodów w kwocie [...] zł, dochód w kwocie [...] zł oraz zobowiązanie podatkowe w wysokości [...]. Po przeprowadzeniu kontroli podatkowej wszczęto postępowanie podatkowe. W wyniku kontroli księgi przychodów i rozchodów, dokumentów działalności gospodarczej prowadzonej przez P.K. oraz materiałów dowodowych zebranych w toku postępowania kontrolnego i podatkowego, stwierdzono zdaniem organu podatkowego nieprawidłowości w zakresie kwalifikowania niektórych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Stwierdzono, że podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów wszelkie wydatki, jednak tylko wtedy, gdy wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. W świetle art.22 w zw. z art.23 ustawy możliwe jest uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby działalności gospodarczej pracodawcy, jednak z pewnymi ograniczeniami. Ograniczenia wynikają z przepisów art. 23 ust. 1 pkt. 36 o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego nie uważa się za koszt uzyskania przychodu, wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby wykonywanej działalności w celu odbycia podróży służbowej ( jazdy zamiejscowe) w wysokości przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu lub w pełnej wysokości, jeżeli podróż służbowa pracownika nie jest udokumentowana delegacją służbową. W rozumieniu art.12 ust.4 ustawy za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy. Definicja podróży służbowej znajduje się w art. 77 Kodeksu pracy, który stanowi, że podróżą służbową jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością , w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Przebieg pojazdu powinien być udokumentowany w Ewidencji Przebiegu Pojazdu prowadzonej przez pracownika według określonego wzoru, potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego warunków określonych w przepisach nie spełniają przedłożone w postępowaniu kontrolnym, sporządzone przez Podatnika ( pracodawcę ), roczna ewidencja wyjazdów pracownika samochodem prywatnym do celów służbowych oraz wystawione w tym celu polecenia wyjazdu służbowego. Brak w nich daty i godziny wyjazdu i powrotów, podatnik nie przedłożył wiarygodnych dowodów poniesienia wydatków i nie uprawdopodobnił, iż miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Za nie możliwą uznano weryfikację prawa pracownika do diet oraz ryczałtów za noclegi, a tym samym uznanie poniesionych wydatków za koszt uzyskania przychodu. W związku z powyższym nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów wydatków na łączna kwotę [...] zł. Ustalono, że P.K. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, był dłużnikiem w 2002 r. wielu kontrahentów. Długi spowodowane były nie wywiązywaniem się z zobowiązań wobec wierzycieli, w latach poprzedzających analizowany rok podatkowy. Wskutek pozwów wniesionych przez wierzycieli P. K. został zobowiązany sądowymi nakazami zapłaty do uregulowania kontrahentom zaległych należności głównych wraz z odsetkami, oraz do zwrotów kosztów procesowych, zastępstwa adwokackiego i kosztów egzekucyjnych. Podatnik zaewidencjonował w księdze przychodów i rozchodów poniesione z tego tytułu wydatki, przyjmując je za koszt uzyskania przychodu. Uznano, iż wszystkich zaewidencjonowanych w księdze wydatków z tytułu zadłużenia podatnika nie można uznać za koszt uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona jest między innymi od osiągnięcia przychodu, istnienia bezpośredniego związku przyczynowego między tym wydatkiem ,a uzyskanym przychodem lub możliwością uzyskania przychodu oraz od właściwego udokumentowania tego wydatku, przy czym przesłanki te muszą być spełnione łącznie. Taki związek przyczynowo - skutkowy nie występuje pomiędzy przychodem , a wydatkami poniesionymi z uwagi na wcześniejsze nie wywiązanie się podatnika z umów o charakterze cywilno-prawnym. Wydatki dotyczące postępowania sądowego i egzekucyjnego poniesione przez dłużnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, gdyż koszty procesowe czy zastępstwa adwokackiego nie są związane z osiąganym przychodem ( art.22 ust. 1 ustawy), koszty egzekucyjne są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art.23 ust.l pkt.14 ustawy, jako koszty związane z niewykonaniem zobowiązań. Kosztem uzyskania przychodu są natomiast odsetki poniesione z tytułu nieterminowej zapłaty zobowiązań, gdyż art.23 ust.l pkt.32 ustawy z katalogu kosztów wyłącza jedynie naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań. Nie uznano za koszt uzyskania przychodu zaewidencjonowane w księdze wydatki z tego tytułu w łącznej kwocie [...] zł. Jednocześnie uznano dodatkowo za koszt uzyskania przychodu firmy podatnika kwotę [...] zł z tytułu należności odsetkowych na rzecz firmy A, a nie uznano dodatkowo zgłoszonych przez podatnika kosztów egzekucyjnych w kwocie [...] zł. Wobec tego organ podatkowy ustalił dochód P.K. z działalności gospodarczej na kwotę [...] zł. Podatnik wykazał w zeznaniu odliczenia składek na ubezpieczenie społeczne - oświadczył jednak do protokołu, że składek nie płacił. Obliczono podstawę opodatkowania na kwotę [...] zł i podatek wg skali z art.27 ust.1 ustawy na kwotę [...] zł. Podatnicy w latach 1999-2000 dokonali i wykazali w zeznaniu wpłaty z tytułu wkładu budowlanego do Spółdzielni B oraz ponieśli wydatki z tytułu modernizacji lokalu mieszkalnego. Odliczenia wydatków mieszkaniowych w wysokości [...] zł nie znalazły pokrycia w podatku za lata poprzednie i przeszły do odliczenia na 2002 rok. Wydatki mieszkaniowe z art.27 ust. 1 pkt.1 ustawy [...] zł, podatek po odliczeniach [...] zł, wydatki mieszkaniowe przechodzące do odliczenia w latach następnych i podatek należny równy podatkowi z deklaracji w wysokości [...] zł. Zgodnie z art.45 ust.6 ustawy podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, chyba że naczelnik urzędu skarbowego wyda decyzję w której określi inną wysokość podatku. Przeprowadzone postępowanie wykazało nieprawidłowości w wyliczeniu przez Pana P.K. dochodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jednak nie doprowadziło to do zmiany wysokości zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych należnego od P. i B. K. za 2002 rok. Wobec tego podano, że wszczęte z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w świetle art.45 ust.6 ustawy jest bezprzedmiotowe i zgodnie z art. 208 § 1 Ordynacji podatkowej podlega umorzeniu.