Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 25 stycznia 2006 r., sygn. II SA/Rz 524/05
Brzmienie art.84 ust.1 ustawy z 8.03.1990r. o samorządzie gminnym ograniczające formę zrzeszania się gmin tylko w celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów wyklucza, aby gmina mogła przystąpić jako członek wspierający do stowarzyszenia działającego na podstawie ustawy z 7.04.1989r. prawa o stowarzyszeniach i nie mającego charakteru stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Uchwała rady gminy wyrażająca wolę przystąpienia do takiego stowarzyszenia narusza ustawowo określone zasady korzystania z konstytucyjnego prawa samorządu terytorialnego do zrzeszania się, co uzasadnia stwierdzenie nieważności takiej uchwały przez organ nadzoru.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Bryk Sędziowie NSA Anna Lechowska WSA Robert Sawuła /spr./ Protokolant: sekr. sąd. Anna Mazurek-Ferenc po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2006 r. na rozprawie sprawy ze skargi Rady Gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody z dnia [...] kwietnia 2005 r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały o przystąpieniu do Stowarzyszenia T. Banku Żywności -skargę oddala-
Uzasadnienie
Przedmiotem skargi Gminy jest rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody z [...].04.2005r. Nr [...] stwierdzające nieważność uchwały Rady Gminy Nr [...] z dn.[...].03.2005r. w sprawie przystąpienia do Stowarzyszenia T. Bank Żywności w T.. Przedmiotową uchwałą Rada Gminy postanowiła o przystąpieniu Gminy do w/w stowarzyszenia jako członek wspierający, powierzając wykonanie uchwały wójtowi gminy. W podstawie prawnej tej uchwały wskazano na art.18 ust.1 ustawy z 8.03.1990r. - o samorządzie gminnym (tekst jednol. Dz.U. Nr 142 z 2001r., poz.1591 ze zm., zwana dalej "Usg") oraz art.10 ust.3 ustawy z 7.04.1989r. prawo o stowarzyszeniach (tekst jednol. Dz.U. Nr 79 z 2001r., poz.855 ze zm., zwana dalej "Ups"). Uchwałę doręczono Wojewodzie w dn.[...].03.2005r.. Pismem z 18.04.2005r. Wojewoda poinformował Wójta Gminy o wszczęciu postępowania nadzorczego, zmierzającego do stwierdzania nieważności uchwały Rady Gminy z [...].03.2005r. z powodu naruszenia przepisu art.84 Usg, informując także o możliwości uzyskania szczegółowych wyjaśnień w tej sprawie do dn.20.04.2005r.. Pismo to doręczono wójtowi w dn.22.04.2005r.. Opisanym na wstępie rozstrzygnięciem nadzorczym z [...].04.2005r. Wojewoda stwierdził nieważność przedmiotowej uchwały Rady Gminy. W podstawie prawnej rozstrzygnięcia powołano przepisy art.85, 86 i 91 ust.1 oraz art.84 Usg. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia wojewoda nawiązując do konstytucyjnej zasady legalizmu działania organów władzy publicznej, wyrażonej w art.7 Konstytucji RP, wywodził iż art.84 Usg zezwala gminom tworzyć stowarzyszenia w celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów. Zdaniem organu nadzoru zasadnym jest postawienie tezy, iż ustawa o samorządzie gminnym dopuszcza tworzenie i uczestniczenie gmin tylko w tych stowarzyszeniach, których cele ograniczają się do wskazanych w art.84 ust.1 Usg oraz art.3 ust.3 pkt 2 ustawy z 24.04.2003r. o działaniach pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz.873 ze zm., zwana dalej "ustawą o wolontariacie"). Zdaniem wojewody nie dopuszcza się zatem możliwości uczestnictwa innych podmiotów w tego typu stowarzyszeniach, a uchwała Rady Gminy Nr [...] pozostawać ma w sprzeczności z "przedstawionym stanem prawnym". Wskazując na cele Stowarzyszenia T. Bank Żywności wynikające ze statutu tego stowarzyszenia organ nadzoru argumentował, że przystąpienie Gminy do powyższego stowarzyszenia jako członka wspierającego jest sprzeczne z art.84 ust.1 Usg, który ponadto wyłącza stosowanie art.10 ust.3 Ups, dlatego też zdaniem organu "brak jest podstaw do przystąpienia Gminy jako członka wspierającego do Stowarzyszenia... i podjęcie w tym zakresie uchwały". W konkluzji stwierdzono, że uchwała narusza w stopniu istotnym prawo nie dając się pogodzić z zasadą praworządności, raz jeszcze eksponując iż uchwała rażąco narusza art.84 ust.1 Usg. Rozstrzygnięcie nadzorcze doręczono wójtowi gminy w dn.26.04.2005r.