Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 18 padziernika 2005 r., sygn. II SAB/Ol 72/05

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sędzia WSA Asesor WSA Marzenna Glabas Adam Matuszak Katarzyna Matczak (Spr.) Protokolant Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 października 2005 r. sprawy ze skargi F. G. na bezczynność Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w przedmiocie nakazu rozbiórki obiektu budowlanego oraz podjęcia działań w zakresie doprowadzenia robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem - oddala skargę. Sygn. akt II SAB/OI 72/05 UZASADNIENIE Franciszek Glażewski wystąpił w dniu 5 lipca 2005r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie ze skargą m.in. na bezczynność Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie. Strona skarżąca wniosła o podjęcie interwencji w sprawie, gdyż wbrew przepisom prawa budowlanego i jego rozporządzeniu wykonawczemu pp. Waldemar i Małgorzata Perzanowscy prowadzą roboty budowlane w budynku byłej remizy strażackiej położonej na działce nr 102 w miejscowości Grzegrzółki, gm. Pasym, czym naruszone zostały prawa strony. Podniesiono, że budynek ten wraz z gruntem stanowi enklawę otoczoną przez działki nr 103 i 105 stanowiące własność skarżącego oraz działkę nr 104 użytkowaną przez niego. Wyjaśniono, iż o prowadzonych robotach budowlanych w budynku remizy poinformowany został Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Szczytnie w sierpniu 2001 r, który początkowo stwierdził, że roboty te są wykonywane bez pozwolenia i zgłoszenia. Inwestorzy wybudowali także drewnianą szopę tuż przy granicy z działką skarżącego nr 105 i działką nr 101 stanowiącą drogę gminną, co uniemożliwia mu sprawne manewrowanie maszynami rolniczymi. Pomimo wielokrotnych monitów ze strony skarżącego Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Szczytnie nie załatwił, po jego myśli zgłoszonych mu spraw. W szczególności organ ten nie uznał, iż zamontowane w budynku remizy strażackiej dwa okna połaciowe zlokalizowane tam zostały z naruszeniem przepisów o umieszczaniu okien w ścianach budynku z zachowaniem odpowiednich odległości przewidzianych w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy Prawo budowlane. Okna te bowiem umieszczone zostały w ścianie odległej od granicy jego nieruchomości mniejszej niż 3 m, a jako sąsiad nie wyrażał zgody na taką ich lokalizację. Wskazano, iż mimo wielokrotnego zajmowania się sprawą rozbiórki drewnianej szopy nigdy nie została ona zlikwidowana, zaś obecnie organ nadzoru budowlanego wydał decyzję umarzająca postępowanie w sprawie samowoli budowlanej. Skarżący podał, że kilkakrotnie .zwracał się w tych sprawach do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie lecz ten organ nadzoru budowlanego także nie potrafił załatwić sprawy po jego myśli. Utrzymał natomiast w mocy decyzję organu I instancji w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie samowolnej budowy szopy drewnianej przez pp. Perzanowskich na działce nr 102 w miejscowości Grzegrzółki. Wyjaśnił, iż w takim przypadku należy domniemywać, iż rozstrzygniecie zapadło na skutek nieprawdziwych faktów jakimi posłużyli się pp. Perzanowscy. Wobec przedstawionych zarzutów strona skarżąca wniosła o: 1) odsunięcie lub rozebranie wybudowanej drewnianej szopy na działce nr 102 przez inwestorów Waldemara i Małgorzatę Perzanowskich na odległość 4 m od granicy jego działki nr 105 i działki nr 101, 2) likwidację okna w ścianie szczytowej modernizowanego budynku od strony działki nr 104, wobec braku zgody na jego lokalizację z tej strony przez właścicieli sąsiadującej działki, 3) likwidację okna wykonanego w połaci dachowej od strony granicy działki nr 103, wobec faktu, iż budynek zlokalizowany jest w odległości mniejszej niż l m i braku zgody właściciela sąsiedniej nieruchomości na taką lokalizację. W odpowiedzi na skargę Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Olsztynie wniósł o oddalenie skargi. Wyjaśnił, iż Starosta Szczycieński decyzją nr 1/349/02 z dnia 2 sierpnia 2002r. orzekł zatwierdzić projekt budowlany i wydać pp. Małgorzacie i Waldemarowi Perzanowskim jako inwestorom pozwolenie na przebudowę i zmianę sposobu użytkowania budynku remizy strażackiej na budynek o funkcji mieszkalnej, zlokalizowanego na działce nr 102 w miejscowości Grzegrzółki. Budynek remizy istniejący od 1946r. był usytuowany bezpośrednio przy granicy działki i obecnie wymaganie przez skarżącego jego odsunięcia od granicy działki, stosownie do warunków technicznych, równałoby się z jego rozbiórką. Inwestorzy zgłosili do użytku parter budynku i organ I instancji wydał decyzję - pozwolenie na użytkowanie budynku mieszkalnego w części parteru. Modernizacja poddasza prowadzona przez inwestorów nie jest zgłoszona do użytkowania i ewentualne wykonanie okien połaciowych niezgodnie z zatwierdzonym projektem może być przedmiotem rozpatrzenia przez organ I instancji przy postępowaniu związanym ze zgłoszeniem tego poddasza do użytkowania. Odnośnie wzniesionego przez inwestorów drewnianego budynku na działce nr 102 w miejscowości Grzegrzółka organ wyjaśnił, że sprawa zaplecza budowy została zakończona wydaną przez niego ostateczną decyzją z dnia 3 sierpnia 2004r. utrzymującą w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Szczytnie z dnia 21 czerwca 2004r. umarzającą postępowanie administracyjne w tej sprawie. Strona skarżąca mimo prawidłowego pouczenia nie skorzystała z możliwości weryfikacji tej decyzji i nie zaskarżyła jej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. Wyjaśniono także, iż wydane decyzje rozstrzygające kwestie sporne nie zawsze wydawane są zgodnie z wolą skarżącego, co nie świadczy o bezczynności organów administracji publicznej. Na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Olsztynie skarżący podtrzymał skargę wyjaśniając dodatkowo, iż na drodze gminnej prowadzącej do jego nieruchomości pobudowano suchy ustęp bez jego zgody, natomiast uczestniczka postępowania - Małgorzata Perzanowska wniosła o oddalenie skargi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje: Stosownie do regulacji zawartej w art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, póz. 1270 ze zm.), skargi na bezczynność organów administracji publicznej rozpoznają sądy administracyjne. Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ, będący właściwym miejscowo i rzeczowo do załatwienia sprawy, nie podjął żadnych czynności w sprawie lub też nie zakończył postępowania wydaniem w terminie decyzji, postanowienia bądź innego niż poprzednio wymienione aktu administracyjnego lub nie podjął stosownej czynności, do której był prawnie zobowiązany - m.in. wyrok NSA z dnia 8 października 1999r. sygn. akt IV SAB 43/99, niepublikowany. W rozpatrywanej sprawie, przedmiotem skargi jest bezczynność Warmińsko -Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie w zakresie nie wydania decyzji nakazującej zamurowanie trzech okien w modernizowanym budynku remizy strażackiej na działce nr 102 w miejscowości Grzegrzółki gm. Pasym oraz nie wydania decyzji nakazującej rozbiórkę zlokalizowanej na tejże nieruchomości drewnianej szopy. W ocenie Sądu przedmiotowa skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem nie zaistniały przesłanki formalnoprawne określające stan bezczynności organu administracji publicznej. Warmińsko - Mazurskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w Olsztynie nie można, wbrew stanowisku skarżącego, skutecznie postawić zarzutu bezczynności. Zauważyć należy, że przedmiotowa skarga jest dopuszczalna, bowiem przed jej wniesieniem do Sądu, skarżący stosownie do art. 52 § l ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wyczerpał tryb zaskarżenia i w dniu 8 lipca 2004r. i 4 października 2004r. wniósł skargę na bezprawne postępowanie w zakresie stosowania przepisów prawa budowlanego i rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Warszawie, która spełnia wymogi zażalenia z art. 37 kpa. Na wstępie wyjaśnić należy, że celem skargi na bezczynność jest zobligowanie organu administracji publicznej do podjęcia działań, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 1-4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie bowiem z art. 149 tej ustawy, Sąd uwzględniając skargę na bezczynność organu zobowiązuje ten organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. W rozpoznawanej sprawie, decydujące znaczenie ma okoliczność, czy faktycznie Warmińsko - Mazurski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Olsztynie pozostaje w bezczynności w zakresie spraw przywołanych w niniejszej skardze. Na wstępie wyjaśnić pozostaje skarżącemu, iż stosownie do art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca,1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2003r. Nr 207, póz. 2016, ze zm.) wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego jest organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, do którego właściwości jako organu pierwszej instancji należą zadania i kompetencje, o których mowa m.in. w art. 48 tej ustawy w przedmiocie rozbiórki obiektów budowlanych wybudowanych bez pozwolenia na budowę oraz art. 55 ustawy w sprawie zgłoszenia do użytkowania obiektu budowlanego przed wykonaniem wszystkich prac budowlanych ( ust. l art. 83). Natomiast do właściwości wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako organu pierwszej instancji należą zadania i kompetencje określone w ust. l, w sprawach, o których mowa w art. 82 ust. 3 i 4. Jak z powyższego wynika w zakresie spraw podniesionych przez Franciszka Gałażewskiego w niniejszej skardze Warmińsko - Mazurski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Olsztynie jest organem wyższego stopnia w stosunku do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Szczytnie. Może podjąć działanie jedynie w wyniku odwołania złożonego przez stronę w następstwie wydania decyzji przez organ I instancji w tych sprawach. Z przekazanych Sądowi akt dotyczących przeprowadzonego postępowania w sprawie wybudowania budynku gospodarczego stanowiącego zaplecze budowy wynika, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Szczytnie decyzją Nr NB 7355-1/04/Pas. z dnia 21 czerwca 2004r., wydaną po ponownym rozpatrzeniu sprawy na skutek złożonego odwołania, umorzył postępowanie administracyjne prowadzone w sprawie wybudowanej drewnianej szopy przez Małgorzatę i Waldemara Perzanowskich jako zaplecza budowy zlokalizowanej na terenie działki nr 102 położonej w miejscowości Grzegrzółki gm. Pasym. Decyzja ta, po rozpatrzeniu odwołania Franciszka Gałażewskiego, została utrzymania w mocy decyzją Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzory Budowlanego w Olsztynie z dnia 3 sierpnia 2004r. Skarżący decyzję tę otrzymał w dniu 4 sierpnia 2004r. Decyzja organu odwoławczego, którego bezczynność jest przedmiotem niniejszej skargi, mimo pouczenia o możliwości jej zaskarżenia do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, stała się ostateczna i prawomocna. Skoro strona skarżąca nie zakwestionowała podjętego wówczas rozstrzygnięcia, to nie może obecnie skutecznie podnosić zarzutu, iż organ II instancji nadzoru budowlanego pozostaje bezczynny w rozpatrzeniu jej wniosku dotyczącego rozebrania drewnianej szopy wybudowanej w ramach samowoli budowlanej, skoro organ ten orzekł, iż nie zachodzi okoliczność wynikająca z art. 48 ust. l ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane tj. brak podstaw do stwierdzenia, że obiekt ten został wybudowany w ramach samowoli budowlanej. W tym bowiem zakresie zarówno powiatowy inspektor nadzoru budowlanego , jak również organ wyższego stopnia; Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Olsztynie wypowiedziały się w wydanych decyzjach administracyjnych. Odnośnie kolejnego zarzutu dotyczącego pozostawania Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie w bezczynności z uwagi na brak decyzji nakazującej zamurowanie trzech okien w modernizowanym i przebudowywanym na budynek mieszkalny budynku remizy, wyjaśnić pozostaje, że inwestorzy - Małgorzata i Waldemar Perzanowscy legitymują się decyzją Starosty Szczycieńskiego z dnia 2 sierpnia 2002r. nr Ab 7351-1-25/02/GPas.. Decyzją tą został zatwierdzony projekt budowlany, wydano pozwolenie na przebudowę i zmianę sposobu użytkowania budynku remizy na budynek o funkcji mieszkalnej zlokalizowanego na działce nr 102 w miejsc. Grzegrzółki gm. Pasym. Wobec powyższego stwierdzone przez organ nadzoru budowlanego I instancji prace budowlane w budynku remizy prowadzone są w oparciu o posiadane pozwolenie budowlane. Brak jest wobec tego podstaw do postawienia zarzutu, iż organ nadzoru budowlanego pozostaje w bezczynności w tej sprawie, skoro prace budowlane są prowadzone w oparciu o posiadane pozwolenie budowlane. Nadto decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Szczytnie z dnia 2 lutego 2004r. Nr NB 7353-2/04/GPas., podjętą na podstawie art. 59 ust. l w związku z art. 55 ust. 2 ustawy Prawo budowlane, wydano pozwolenie na użytkowanie w poziomie parteru przebudowywanego budynku remizy strażackiej na budynek mieszkalny. Wobec braku odwołania inwestora od tej decyzji, organ którego bezczynność została zaskarżona mniejszą skargą nie miał możliwości wypowiedzenia się w tym zakresie i brak jest podstaw prawnych do stawiania mu zarzutu bezczynności w tym zakresie. Odnośnie oczekiwania strony skarżącej, iż Sąd jednoznacznie wypowie się o obowiązujących przepisach regulujących możliwość umieszczania okien w obiektach budowlanych w ścianach zlokalizowanych w odległości niniejszej niż 3 m od granicy z inną działką pozostaje wyjaśnić, iż w tej kwestii Sąd byłby władny merytorycznie się wypowiedzieć jedynie wówczas, gdyby przedmiotem skargi była konkretna decyzja organu administracji architektoniczno - budowlanego, bądź organu nadzoru budowlanego. Wówczas bowiem sąd administracyjny dokonałby kontroli legalności - zgodności z przepisami obowiązującego prawa - podjętych decyzji administracyjnych, nie może zaś tego uczynić w sytuacji, gdy przedmiotem skargi uczyniono bezczynność Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie. Jak wskazywano bowiem wyżej w przypadku bezczynności Sąd kontroluje jedynie, czy w prawnie ustalonym terminie organ, będący właściwym miejscowo i rzeczowo do załatwienia sprawy, nie podjął żadnych czynności w sprawie lub też nie zakończył postępowania wydaniem w terminie decyzji, postanowienia bądź innego niż poprzednio wymienione aktu administracyjnego lub nie podjął stosownej czynności, do której był prawnie zobowiązany. Przeprowadzona kontrola nie wykazała bezczynności Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Olsztynie w sprawach podniesionych przez Franciszka Głażewskiego. W tym stanie sprawy, o skuteczności skargi na bezczynność nie może przesądzać okoliczność, iż podejmowane przez organ administracji publicznej - nadzoru budowlanego czynności i rozstrzygnięcia nie są satysfakcjonujące dla skarżącego. W świetle powyższego, skarga, z mocy art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 póz. 1270, ze zm.) podlega oddaleniu.