Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 6 lipca 2005 r., sygn. III SA/Gl 698/05

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Wach Asesor WSA Krzysztof Targoński Asesor WSA Barbara Orzepowska -Kyć (spr.) Protokolant Beata Jacek po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2005 r. na rozprawie sprawy ze skargi Rady Miasta T. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie statutu jednostki pomocniczej oddala skargę.

Uzasadnienie

Rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] nr [...] Wojewoda [...] stwierdził nieważność uchwały nr [...] Rady Miasta T. z dnia [...] w sprawie Statutu Osiedla "[...]", powołując się na art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.), jako sprzecznej z art. 35 ust.3 pkt 5 oraz art.35 ust. 1 w zw. z art. 5a ust. 2 tej ustawy. W uzasadnieniu wyjaśnił, że przedmiotową uchwałą nie uwzględniono wszystkich wskazanych przez ustawodawcę elementów statutu, pomijając Prezydenta Miasta jako organ nadzoru nad działalnością jednostek organów pomocniczych, choć prezydent miasta jako organ gminy został wskazany w art. 11 a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Nie podjęto uchwały, w której określone zostałyby zasady i tryb konsultacji w sprawie Statutu Osiedla "[...]". Uchwalenie Statutu zostało poprzedzone spotkaniem z mieszkańcami w sprawie omówienia Statutu Osiedla, co powoduje naruszenie procedury i skutkuje nieważnością uchwały. Została wprawdzie podjęta uchwała Nr [...] z dnia [...] w sprawie ogólnych zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych projektów uchwał dotyczących podziału Miasta T. na jednostki pomocnicze oraz zakresu zadań kompetencji i organizacji jednostek pomocniczych lecz dotyczy ona projektu podziału terytorium Miasta na jednostki pomocnicze, zgodnie z załącznikiem nr 1 do uchwały, czyli na wymienione w nim dzielnice, a także organizacji i zakresu działania jednostki pomocniczej, zgodnie z projektem statutu dzielnicy. Nie dotyczy ona natomiast sprawy podziału Miasta na osiedla czy też omówienia ich statutów. W § 3 ust. 4 załącznika do uchwały postanowiono, iż "Prezydent Miasta sporządza spis wyborców zameldowanych w danym osiedlu na pobyt stały. Spis wyborców sporządza się na podstawie ewidencji ludności według stanu na dzień sporządzenia spisu." Treść powołanego przepisu przesądza o tym, iż w istocie podstawą weryfikacji uprawnionych do udziału w głosowaniu będzie miejsce ich zameldowania na pobyt stały, a nie jak wskazano w § 3 ust. 1 załącznika do uchwały-zamieszkania na obszarze działania rady osiedlowej. Zdaniem Wojewody, naruszono art. 1 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, iż wspólnotę samorządową tworzą mieszkańcy gminy. Zatem czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje mieszkańcom takiej jednostki, a nie osobom zameldowanym na stałe na jej terytorium, przy czym miejsce zamieszkania należy określić w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. Dalej organ nadzoru wskazał, iż § 24 ust. 3 załącznika do uchwały, w którym postanowiono, iż: "uprawnienia i obowiązki organów Osiedla w stosunku do przekazanego mienia określa w zarządzeniu Prezydent Miasta", pozostaje w sprzeczności z art. 48 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z treścią tego przepisu jednostka pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego oraz rozporządza dochodami z tego źródła w zakresie określonym w statucie. Statut ustala również zakres czynności dokonywanych samodzielnie przez jednostkę w zakresie przysługującego jej mienia. Zapis § 24 ust. 3 załącznika do uchwały stanowi niedopuszczalną subdelegację kompetencji rady na organ wykonawczy gminy. Jednocześnie wskazano, że stosownie do treści art. 51 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy stanowią materię statutową jednostki samorządu terytorialnego.