Określenie warunków udziału w postępowaniu w sposób godzący w zasadę uczciwej konkurencji - przykłady nieprawidłowości wykrywanych w toku kontroli przeprowadzanej przez Prezesa UZP

Celem umożliwienia zamawiającemu weryfikacji zdolności wykonawcy do wykonania zamówienia publicznego ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych daje zamawiającym możliwość sprecyzowania warunków udziału w postępowaniu, aby do ubiegania się o zamówienia publiczne dopuścić jedynie wykonawców dających rękojmię należytego wykonania przedmiotu zamówienia. Powyższa gwarancja wynika w szczególności z warunków, jakie przed dysponentami środków publicznych stawia ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.). Zgodnie z wyrażoną w art. 35 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych zasadą wydatki powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Realizacja powyższej zasady, w zw. z art. 35 ust. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, znalazła swoje odzwierciedlenie w art. 22 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z powyższym o udzielenie zamówienia publicznego mogą ubiegać się wykonawcy, którzy łącznie spełniają przesłanki określone w art. 22 ust. 1 pkt 1 - 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 10 ustawy z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy nie spełniają warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1 - 3. Powyższe jest pochodną założenia, że zamówienie publiczne może być udzielone jedynie wykonawcy, który gwarantuje prawidłowość jego realizacji i został zweryfikowany na etapie postępowania w oparciu o złożone dokumenty i oświadczenia, pod kątem możliwości realizacji danego zamówienia publicznego. Wymienione enumeratywnie w art. 22 ust. 1 pkt 1 - 3 przesłanki udziału w postępowaniu mają charakter norm blankietowych, zaś ich dookreślenie następuje każdorazowo na etapie konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wskutek doprecyzowania przez zamawiającego warunków udziału w postępowaniu, które winny być spełnione przez każdego wykonawcę, przy uwzględnieniu przedmiotu zamówienia (jego charakteru, stopnia trudności, terminu realizacji oraz złożoności procesów technologicznych i organizacyjnych towarzyszących jego realizacji). Na powyższe wskazuje użycie przez ustawodawcę w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy zwrotu niedookreślonego „posiadają wiedzę i doświadczenie”, zaś w art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy użycie zwrotu „znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej wykonanie zamówienia”. Charakter tej normy spowodowany został brakiem możliwości określenia uniwersalnych wymagań dla wszystkich rodzajów postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Brak jest także możliwości precyzyjnego określenia warunków w oderwaniu od przedmiotu zamówienia i okoliczności towarzyszących jego realizacji. Blankietowy charakter przepisów art. 22 ustawy nie oznacza, iż zamawiający ma całkowitą i niczym nieograniczoną swobodę w ustalaniu warunków udziału w postępowaniu oraz swobodę w żądaniu dokumentów i oświadczeń potwierdzających, na etapie postępowania, ich spełnienie przez wykonawców. Powyższe wynika jednoznacznie z art. 22 ust. 2 ustawy, który statuuje w stosunku do czynności zamawiającego mającej na celu określenie warunków udziału w postępowaniu, jedną z naczelnych zasad systemu zamówień publicznych - zasadę zachowania uczciwej konkurencji.